André Campra
Data i miejsce urodzenia | ochrz. 4 grudnia 1660 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | 29 czerwca 1744 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
André Campra (ochrz. 4 grudnia 1660 w Aix-en-Provence, zm. 29 czerwca 1744 w Wersalu)[a][1][2] – francuski kompozytor włoskiego pochodzenia.
Życiorys
Pierwsze lekcje muzyki otrzymał od ojca, Jean-François Campry, chirurga i skrzypka pochodzącego z Graglii w pobliżu Turynu[2]. W 1674 został chórzystą w kapeli katedry St Sauveur w Aix, gdzie muzyki uczył go kierownik chóru Guillaume Poitevin[1][2]. W 1678 otrzymał święcenia kapłańskie. W 1681 przeniósł się do Arles i objął posadę kapelmistrza (maître de musique) w kościele St-Trophime. Pozostał tam przez dwa lata, komponując muzykę zarówno kościelną, jak i świecką[1][2]. Od maja 1683 prowadził szkołę śpiewu przy kościele St-Etienne w Tuluzie. W 1694 przybył do Paryża i objął stanowisko kierownika chóru przy Katedrze Notre-Dame, które piastował przez 6 lat[1].
W latach 1700–1722 zajmował się wyłącznie muzyką świecką, tworząc dzieła sceniczne. Po premierze tragedii lirycznej Tancrède (1702) zyskał sławę wybitnego kompozytora dramaturgicznego[1][2]. W 1718 w uznaniu kompozytorskich zasług, młody król Ludwik XV (niewątpliwie za namową regenta) przyznał Camprze stałą pensję w wysokości 500 liwrów rocznie[1][2]. W 1722 objął stanowisko kierownika artystycznego Opery Paryskiej[1]. Pod koniec życia powrócił do komponowania muzyki sakralnej[2]. Mimo pogarszającego się stanu zdrowia napisał dwie księgi psalmów (1737 i 1738) i pozostawił wiele motetów w rękopisach[2]. W 1740[1] lub 1742[2] zrezygnował ze stanowiska kapelmistrza królewskiego. Zmarł w wieku 84 lat.
Twórczość
Był najwybitniejszym kompozytorem operowym we Francji w okresie między Jean-Baptistą Lullym a Jean-Philippem Rameau, współtwórcą i głównym przedstawicielem opery baletowej oraz tragedii lirycznej[3]. Jako jeden z pierwszych kompozytorów francuskich komponowal kantaty. Jego kompozycje, w tym fragmenty oper, były często umieszczane w programach Concert Spirituel[4].
Wybrane kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory sceniczne
- l’Europe galante, opera baletowa, libretto A.H. de Lamotte (1697)
- Le carnaval de Venise, komedia liryczna, libretto J.-F. Regnard (1699)
- Hésione , tragedia liryczna, libretto A. Danchet (1700)
- Aréthuse, ou La vengeance de L’Amour, balet, libretto A. Danchet (1701)
- Tancrède, tragedia liryczna, libretto A. Danchet na podst. T. Tasso (1702)
- Les muses, balet, libretto A. Danchet (1703)
- Iphigénie en Tauride, tragedia liryczna, libretto J.-F. Duché de Vancy i A. Danchet (1704)
- Le triomphe de l’Amour opera baletowa, libretto A. Danchet na podst. P. Quinaulta (1705)
- Les Fêtes vénitiennes opera baletowa, libretto A. Danchet (1710)
- Idoménée, tragedia liryczna, libretto A. Danchet na podst. P.J. Crébillona (1712)
- Les âges, opera baletowa, libretto L. Fuzelier (1718)
- Les nopces de Vénus, balet, libretto A. Danchet (1740)
Utwory wokalne
- Missa 4 vocibus... Ad majorem Dei gloriam (1699)
- La Guerre kantata (1699)
- 3 księgi kantat (1708, 1714 i 1728)
- 5 ksiąg motetów na 1-3 gł. z tow. instrumentu i basso continuo (Paryż 1695, 1700, 1703, 1706, 1720)
- 2 księgi psalmów (Paryż 1737, 1738)
- Te Deum (w rękopisie)
- Magnificat (w rękopisie)
oraz liczne arie włoskie i francuskie na 1-2 głosy z towarzyszeniem instrumentu i b.c.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Alina Żórawska-Witkowska: Campra André. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 2: CD część biograficzna. Kraków: PWM, 1984. ISBN 83-224-0223-6. (pol.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- James R. Anthony: Campra, André. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- ISNI: 0000 0001 0916 0885
- VIAF: 74036950
- LCCN: n81047490
- GND: 118668188
- BnF: 138921059
- SUDOC: 032313306
- SBN: MUSV012454
- NLA: 35648045
- NKC: ola2002158365
- BNE: XX897937
- NTA: 073726575
- BIBSYS: 1062560
- Open Library: OL4694936A
- PLWABN: 9810624304905606
- NUKAT: n97025822
- J9U: 987007275080005171
- PTBNP: 266076
- LNB: 000051603
- CONOR: 36914019
- RISM: pe30000563
- WorldCat: lccn-n81047490