André Mba Obame

André Mba Obame
Data i miejsce urodzenia

15 czerwca 1957
Medouneu

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 2015
Jaunde

Minister spraw wewnętrznych Gabonu
Okres

od 2007
do 2009

André Mba Obame (ur. 15 czerwca 1957[1][2], zm. 12 kwietnia 2015 w Jaunde) – gaboński polityk, w latach 1990-1991 oraz 1997-2009 minister jako członek Gabońskiej Partii Demokratycznej (PDG). Kandydat w wyborach prezydenckich w 2009.

Życiorys

André Mba Obame urodził się w 1957 w Medouneu w departamencie Haut-Komo w północnym Gabonie. Ukończył studia na Uniwersytecie Laval w Kanadzie oraz paryską Sorbonę, na której doktoryzował się w dziedzinie nauk politycznych[3]. W latach 1984-1986 pełnił funkcję doradcy prezydenta Omara Bongo ds. afrykańskich i międzynarodowych, a następnie doradcy ds. rozwoju i inwestycji publicznych. W kwietniu 1990 został mianowany ministrem rolnictwa, hodowli zwierząt i gospodarki wiejskiej. W listopadzie tego samego roku został przesunięty na stanowisko ministra praw człowieka i kontaktów z parlamentem[2]. Z powodu wprowadzenia w 1991 przepisu o minimalnym wieku dla ministrów wynoszącym 35 lat, Mba Obami musiał zrezygnować ze stanowiska w rządzie[4].

Po odejściu z rządu, w latach 1991-1994 pełnił funkcję zastępcy sekretarza generalnego Prezydencji Republiki, a następnie, od 1994 do 1997, funkcję Wysokiego Komisarza w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych[2].

W wyniku wyborów parlamentarnych w grudniu 1996 dostał się do Zgromadzenia Narodowego jako kandydat PDG z prowincji Woleu-Ntem[2]. 28 stycznia 1997 został mianowany ministrem ds. kontaktów z parlamentem oraz rzecznikiem rządu[5]. Po reelekcji prezydenta Bongo w wyborach prezydenckich w 1998, 25 stycznia 1999 Mba Obame objął urząd ministra edukacji narodowej, zachowując stanowisko rzecznika rządu[6]. W wyborach parlamentarnych w grudniu 2001 uzyskał reelekcję w parlamencie[2] i 27 stycznia 2002 objął funkcję ministra solidarności narodowej, spraw społecznych i opieki socjalnej[2][6]. 21 stycznia 2006 został mianowany ministrem spraw wewnętrznych, bezpieczeństwa i imigracji[6].

W wyborach w grudniu 2006 po raz trzeci został deputowanym do Zgromadzenia Narodowego[7]. 28 grudnia 2007 objął funkcję ministra spraw wewnętrznych, społeczności lokalnych, decentralizacji, bezpieczeństwa i imigracji[6][8]. Jako minister spraw wewnętrznych ściągnął na siebie krytykę mediów, po tym jak miał zaproponować sprzedaż wyspy Mbiane, małej i niezamieszkanej wysepki leżącej na wodach bogatych w zasoby ropy naftowej, sąsiedniej Gwinei Równikowej[9].

W nowym gabinecie, powołanym 19 czerwca 2009 po śmierci prezydenta Omara Bongo, utracił stanowisko ministra spraw wewnętrznych, obejmując urząd ministra ds. koordynacji[10]. 17 lipca 2009, w dzień po wyborze Alego Bongo kandydatem PDG w wyborach prezydenckich zaplanowanych na 30 sierpnia 2009, Mba Obame, przebywając w Barcelonie, ogłosił swój start w tych wyborach jako kandydata niezależnego. Oznajmił, że jest przygotowany do pełnienia najwyższego urzędu w państwie „po 25 latach nauki i bliskiej pracy ze zmarłym prezydentem Omarem Bongo” "[11]. Mba Obame nie znalazł się już w nowym rządzie Paula Biyoghé Mby, powołanym 22 lipca 2009, po rezygnacji ze stanowiska premiera Jeana-Eyeghe Ndonga[12].

12 sierpnia 2009, przemawiając przed Konfederacją Pracodawców Gabońskich, zobowiązał się w przypadku elekcji do „zaprowadzenia porządku i dyscypliny w gabońskiej administracji” oraz do współpracy z krajowymi pracodawcami w celu „zapewnienia im ochrony przed nieuczciwą konkurencją”. Zapewnił ich również o swoim przywiązaniu do zachowania jedności i spokoju w kraju."[13].

25 sierpnia 2009 kandydat i były premier Jean-Eyghe Ndong wezwał opozycję do zjednoczenia się i wyboru wspólnego kandydata, który stawiłby czoło Alemu Bongo. 28 sierpnia kandydaci opozycyjni zebrali się w celu przeprowadzenia negocjacji i przeprowadzenia tajnego głosowania nad wyborem takiego kandydata. Jeszcze tego samego dnia w mediach pojawiło się oświadczenie o wycofaniu się 11 z nich wyścigu wyborczego i poparciu kandydatury Mby Obame. Jednakże część z kandydatów zaprzeczyła tym informacjom[14]. Ostatecznie, z wyborów wycofało się 5 kandydatów: Jean-Eyeghe Ndong, Paul Mba Abessole, Mehdi Teale, Claudine Ayo Assayi oraz Jean Ntoutoume Ngoua. Przekazali oni swoje poparcie na rzecz André Mby Obame. Mba Obame nazwał ich „drużyną marzeń” i stwierdził, że z ich poparciem nie powinien przegrać[15].

30 sierpnia 2009, zaraz po zakończeniu głosowania i jeszcze przed ogłoszeniem wyników wyborów, Mba Obame oraz Ali Bongo i Pierre Mamboundou ogłosili własne zwycięstwo w wyborach. Mba Obame stwierdził, że wygrał w 4 z 9 okręgów i "został kandydatem, który otrzymał największą liczbę głosów"[16][17].

3 września 2009 komisja wyborcza ogłosiła oficjalne wyniki wyborów prezydenckich. Według nich zwycięzcą został Ali Bongo z wynikiem 41,73% głosów. Mba Obame zajął drugie miejsce, uzyskując 25,88% głosów poparcia. Uznał on wyniki za sfałszowane, stwierdzając, że władze dokonały fałszerstw wyborczych w ciągu ostatnich 48 godzin[18]. Ogłosił, że w kraju doszło do "wyborczego zamachu stanu", odrzucając tym samym wyniki głosowania[19].

Przypisy

  1. Page for Mba Obame, UNESCO website.
  2. a b c d e f "MBA OBAME André", GABON: LES HOMMES DE POUVOIR N°4, Africa Intelligence, 5 marca 2002.
  3. La Candidat:André Mba Obame, Strona oficjalna.
  4. Philippe Bernard, "Ali Ben Bongo, Monsieur Fils", Le Monde, 17 czerwca 2009.
  5. "Décret N° 144/PR, fixant la composition du Gouvernement.", Journal Officiel de la République Gabonaise, styczeń 1997, s.2-3.
  6. a b c d List of governments of Gabon. izf.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-21)]., IZF.net.
  7. "Liste des Députés par Circonscription". assemblee.ga. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-03)]., National Assembly website.
  8. "Gabon : Le président Omar Bongo Ondimba remanie son gouvernement". infosplusgabon.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-27)]., Infosplusgabon, 29 grudnia 2007.
  9. "Outrage as Gabon "sells" island to Equatorial Guinea", afrol News.
  10. "Gabon: Composition du nouveau Gouvernement de Jean Eyeghé Ndong, reconduit dans ses fonctions". gabonews.ga. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-21)]., Gabonews, 20 czerwca 2009.
  11. "Gabon: André Mba Obame, Candidat à la présidentielle anticipée du 30 août prochain". gabonews.ga. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-18)]., Gabonews, 17 lipca 2009.
  12. "Gabon: Six ministres absents sur la liste de la nouvelle équipe gouvernementale", Gabonews, 23 lipca 2009.
  13. "Gabon: Élection présidentielle 2009: André Mba Obame communie avec la Confédération Patronale Gabonaise". gabonews.ga. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-14)]., Gabonews, 12 sierpnia 2009.
  14. "Gabon presidential hopefuls in row", AFP, 28 sierpnia 2009.
  15. "Gabon : 5 candidats derrière Mba Obame pour contrer le PDG". gaboneco.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-30)]., GabonEco, 29 sierpnia 2009.
  16. Before first official results, three main candidates claim victory. France24, 31 sierpnia 2009. [dostęp 2009-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-03)]. (ang.).
  17. Rivals claim Gabon poll victory. BBC News, 31 sierpnia 2009. [dostęp 2009-09-04]. (ang.).
  18. Opposition leader hurt in unrest after Bongo wins presidential poll. France24, 3 września 2009. [dostęp 2009-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-07)]. (ang.).
  19. Curfew declared after Bongo election win sparks unrest. France24, 3 września 2009. [dostęp 2009-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-08)]. (ang.).

Linki zewnętrzne