Andrea Bocelli
 Andrea Bocelli (2019) | |
| Data i miejsce urodzenia | 22 września 1958 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Instrumenty | instrumenty klawiszowe, flet, saksofon, trąbka, puzon, harfa, harmonijka ustna, gitara, perkusja |
| Typ głosu | |
| Gatunki | pop opera, latynoski pop, pop tradycyjny, classical crossover, adult contemporary, pop |
| Zawód | muzyk (śpiewak), producent muzyczny, autor tekstów |
| Aktywność | od 1992 roku |
| Powiązania | |
| Odznaczenia | |
  .png){kind=small} | |
 | |
| Strona internetowa | |
Andrea Bocelli (wym. /anˈdreːa boˈtʃɛlli/; ur. 22 września 1958 w Lajatico[1][2]) – włoski śpiewak, tenor, kompozytor, autor piosenek, producent muzyczny i multiinstrumentalista[3]. Urodził się jako niedowidzący z jaskrą, a w wieku 12 lat całkowicie stracił wzrok, po krwotoku śródmózgowym wynikającym z wypadku podczas gry piłki nożnej. Po roku pracy jako asystent w kancelarii prawnej, Bocelli postanowił opuścić to stanowisko, aby całkowicie poświęcić się śpiewaniu. Po wieczornych występach w barach i rywalizacji w lokalnych konkursach muzycznych podpisał swój pierwszy kontrakt z wytwórnią Sugar Music. Nabrał rozgłosu w 1993 roku, kiedy razem z Zucchero zaśpiewał utwór Miserere. Zyskał sławę w 1994 roku, wygrywając 44. Festiwal Piosenki Włoskiej w San Remo wykonując Il mare calmo della sera.
Jest najlepiej sprzedającym się śpiewakiem na świecie i jednym z artystów z największą liczbą sprzedanych wydawnictw muzycznych w historii. Od 1994 roku Bocelli nagrał 15 solowych albumów studyjnych zarówno muzyki pop, jak i klasycznej, trzy albumy z największymi przebojami i dziewięć kompletnych oper. Wszystkie jego albumy sprzedały się w nakładzie ponad 90 milionów egzemplarzy na całym świecie[4][5]. Odniósł sukces jako wykonawca, wprowadzając muzykę klasyczną na szczyty międzynarodowych list przebojów pop[3][6][7]. Jego album, Romanza, jest jednym z najlepiej sprzedających się albumów wszech czasów, podczas gdy Sacred Arias jest najlepiej sprzedającym się klasycznym albumem z muzyką poważną w jednym wykonaniu[3]. My Christmas był najlepiej sprzedającym się albumem świątecznym w 2009 roku[8][9][10] i jednym z najlepiej sprzedających się albumów świątecznych w Stanach Zjednoczonych[11]. Album Sì z 2019 roku zadebiutował na pierwszym miejscu na UK Albums Chart i US Billboard 200, stając się pierwszym albumem numer jeden w obu krajach. Jego piosenka Con te partirò, zawarta na jego drugim albumie Bocelli, jest jednym z najlepiej sprzedających się singli wszech czasów[12]. Utwór został licencjonowany do udziału w serii reklam telewizyjnych dla TIM[13] pod koniec 1990 roku, dzięki czemu stał się bardzo popularny we Włoszech[14].
W 1998 roku został uznany za jednego z 50 najpiękniejszych ludzi magazynu People[15]. Wystąpił w duecie z Céline Dion w piosence The Prayer do filmu animowanego Magiczny miecz – Legenda Camelotu, który zdobył Złoty Glob za najlepszą oryginalną piosenkę i był nominowany do Oscara za najlepszą oryginalną piosenkę[3]. W 1999 roku został nominowany do nagrody Grammy w kategorii Najlepszy nowy artysta. W 1999 roku został nominowany do nagrody Grammy. Został odnotowany w Księdze Rekordów Guinnessa wraz z wydaniem swojego albumu Sacred Arias, ponieważ jednocześnie zajmował trzy pierwsze pozycje na amerykańskich listach przebojów Classical Albums[3].
Współpracował z wieloma znanymi na całym świecie artystami, takimi jak: Luciano Pavarotti, Lady Gaga, Dua Lipa, Ed Sheeran, Jennifer Lopez, Céline Dion, Christina Aguilera, John Miles, Marta Sánchez, Stevie Wonder, Hélène Ségara, Giorgia, Sarah Brightman, Laura Pausini, Natalie Cole, Mary J. Blige oraz Ariana Grande. Śpiewał w ważnych teatrach operowych jak Carnegie Hall, Wiener Staatsoper i Metropolitan Opera. Piosenkarka Céline Dion powiedziała, że "jeśli Bóg ma mieć śpiewający głos, musi brzmieć bardzo podobnie do Andrei Bocelliego"[3][16], a producent muzyczny David Foster często opisywał głos Bocelliego jako najpiękniejszy na świecie.
Zdobył wiele prestiżowych nagród muzycznych i filmowych. W 2006 roku ostał Wielkim Oficerem Orderu Zasługi Republiki Włoskiej. W 2009 został odznaczony dominikańskim Orderem Zasługi Duarte, Sancheza i Melli. 2 marca 2010 roku został uhonorowany gwiazdą w Hollywood Walk of Fame za swój wkład w Live Theater. W 2022 roku prezydent Serbii Aleksandar Vučić odznaczył go Złotym Medalem za Zasługi dla Serbii.
Życiorys
Andrea urodził się 22 września 1958 w rodzinie Alessandro i Edi Bocellich[17]. Od urodzenia Bocelli miał problemy ze wzrokiem, zdiagnozowano u niego wrodzoną jaskrę[18].
Bocelli dorastał na swojej rodzinnej farmie, gdzie sprzedawał maszyny rolnicze i robił wino w małej wiosce La Sterza, frazione Lajatico, Toskania, Włochy, około 40 km na południe od Pizy[19]. Matka Bocelliego i młodszy brat Alberto nadal mieszkają w domu rodzinnym. Ojciec Bocelliego zmarł w 2000 roku[20].
Jako młody chłopak Bocelli wykazał wielką pasję do muzyki. Jego matka powiedziała, że muzyka jest jedyną rzeczą, która go cieszy. W wieku 6 lat Bocelli rozpoczął naukę gry na fortepianie, a później uczył się gry na flecie, saksofonie, trąbce, puzonie, gitarze i perkusji[21]. Następnie, gdy jego niania, Oriana, dała mu pierwszą płytę Franco Corellego, Bocelli zaczął myśleć, by zostać tenorem[22]. Mając siedem lat, był w stanie rozpoznać słynne głosy tamtych czasów i próbował je naśladować[22].
W wieku dwunastu lat doznał wylewu krwi do mózgu, kiedy grał w piłkę nożną, w wyniku czego całkowicie utracił wzrok[23].
Bocelli spędzał czas na śpiewaniu. Pierwszy koncert dał w małej wiosce niedaleko miejsca, w którym się urodził[22]. W wieku 14 lat wygrał swój pierwszy konkurs piosenki, Margherita d’Oro w Viareggio, gdzie wykonał piosenkę „O sole mio”[24].
Po skończeniu szkoły średniej w 1980 r. studiował prawo w Pizie[25][21]. Bocelli zarabiał wtedy, grając wieczorami w barach na fortepianie. Po ukończeniu studiów przez rok odbywał praktykę prawniczą[26]. W 1987 spotkał swoją przyszłą żonę Enricę[21].
Do jego dyskografii należy trzynaście albumów studyjnych, w tym osiem kompletnych oper: Cyganeria, Tosca, Trubadur, Werter, Pajace, Rycerskość wieśniacza, Carmen, Romeo i Julia oraz Andrea Chénier.
Mając 34 lata, w 1992 roku ożenił się z Enricą Cenzatti, ich małżeństwo przetrwało 10 lat. Z Enricą ma dwóch synów, Amosa (1995) oraz Matteo (ur. 8 października 1997)[27], który również jest wokalistą. 21 marca 2012 r. urodziła się mu córka Virginia, którą ma ze swoją nową partnerką Veronicą Berti. Z Veronicą ożenił się 21 marca 2014 r., ślub odbył się w Sanktuarium Montenero w Livorno.
Nagrody i wyróżnienia
Andrea Bocelli jest zdobywcą wielu nagród i wyróżnień. Wśród najważniejszych znajdują się Złoty Glob[28], World Music Award[29][30], Brit Awards[31], Billboard Latin Music Awards[32], Bambi Award[33]. Był nominowany do Emmy[34], Nagrody Grammy[34] i Latin Grammy Awards[35].
W 2006 roku został odznaczony Orderem Zasługi Republiki Włoskiej (Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana)[36], natomiast w 2009 Orderem Zasługi Duarte, Sáncheza i Melli (Dominikana) za wkład w międzynarodową kulturę i sztukę[37].
W 2010 roku jego gwiazda znalazła się w Hollywood Walk of Fame[34].
Krytyka
Ze względu na niedostateczną technikę wokalną Bocelli występuje głównie na stadionach i w wielkich salach koncertowych oraz w telewizji, gdzie ograniczenia jego walorów głosowych mogą zostać do pewnego stopnia zatarte przez użycie systemów nagłośnieniowych oraz staranną realizację dźwięku. Rzadko natomiast występuje w spektaklach operowych, które zresztą spotykają się z ogólnie negatywną opinią znawców. Zauważa się między innymi nieprawidłową technikę oddychania, niewłaściwe frazowanie oraz brak zaangażowania emocjonalnego w muzykę. Braki te jednak nie są widoczne w repertuarze, w którym Bocelli czuje się bardziej komfortowo, mianowicie w popularnej piosence włoskiej[38]. Hiszpański tenor Plácido Domingo określił Bocellego jako wielki talent artysty z kręgu kultury pop, który nie jest jednak śpiewakiem operowym[39].
Dyskografia
Albumy
| Rok | Tytuł | Pozycja na liście | Certyfikat | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| USA [40] | UK [41] | DEU [42] | NOR [43] | SWE [44] | FIN [45] | AUT [46] | CHE [47] | NLD [48] | POL | ||||||||||
| 1994 | Il mare calmo della sera
| – | – | 40 | – | – | – | 33 | – | 11 | – | ||||||||
| 1995 | Bocelli
| – | – | 1 | – | – | – | 3 | 1 | 1 | – |
| |||||||
| 1996 | Viaggio italiano
| 153 | 24 | 15 | 23 | – | – | 19 | – | 8 | – | ||||||||
| 1998 | Aria – the opera album
| 59 | 38 | 6 | 10 | 15 | 10 | 5 | 5 | 9 | – | ||||||||
| 1999 | Sogno
| 4 | 4 | 6 | 2 | 1 | 4 | 3 | – | 1 | – | ||||||||
| 1999 | Sacred Arias
| 22 | 20 | 3 | – | 15 | 8 | 2 | 2 | 1 | – | ||||||||
| 2000 | Verdi
| 23 | 17 | 22 | 28 | 12 | 16 | 8 | – | 8 | – |
| |||||||
| 2001 | Cieli di Toscana
| 11 | 3 | 3 | 2 | 1 | 9 | 4 | 8 | 1 | 6 [53] |
| |||||||
| 2002 | Sentimento
| 12 | 7 | 49 | 17 | 10 | 18 | 14 | – | 4 | – |
| |||||||
| 2004 | Andrea
| 16 | 19 | 41 | 17 | 8 | 25 | 19 | 12 | 1 | – |
| |||||||
| 2006 | Amore
| 3 | 4 | 13 | 3 | 2 | 1 | 4 | 8 | 1 | 31 [54] | ||||||||
| 2008 | Incanto
| 8 | 12 | 56 | 15 | – | 20 | 40 | 40 | 15 | 5 [56] |
| |||||||
| 2009 | My Christmas
| 2 | 18 | 42 | 4 | 9 | 2 | 11 | 6 | 6 | 1 [58] | ||||||||
| 2013 | Passione
| 87 | 7 | 40 | 2 | 3 | 13 | 11 | 34 | 5 | 1 [60] |
| |||||||
| 2015 | Cinema
| 10 | 3 | 60 | 30 | – | 35 | 45 | 33 | 17 | 5 [62] |
| |||||||
| 2018 | Sì
|
| |||||||||||||||||
| „–” pozycja nie była notowana. | |||||||||||||||||||
Kompilacje
| Rok | Tytuł | Pozycja na liście | Certyfikat | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| USA [40] | UK [41] | DEU [42] | NOR [43] | SWE [44] | FIN [45] | AUT [46] | CHE [47] | NLD [48] | POL | ||||||||||
| 1997 | Romanza
| 35 | 6 | 2 | 1 | 5 | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 [66] | ||||||||
| 2007 | The Best of Andrea Bocelli: Vivere
| 9 | 4 | 28 | 3 | 4 | 11 | 13 | 15 | 3 | 1 [67] | ||||||||
| 2013 | Love in Portofino
| – | – | – | – | – | – | – | – | 36 | 14 [68] |
| |||||||
| „–” pozycja nie była notowana. | |||||||||||||||||||
Albumy koncertowe
| Rok | Tytuł | Pozycja na liście | Certyfikat | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| USA [40] | UK [41] | DEU [42] | NOR [43] | SWE [44] | FIN [45] | AUT [46] | CHE [47] | NLD [48] | POL | ||||||||||
| 2006 | Under the Desert Sky
| 11 | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| |||||||
| 2008 | Vivere Live in Tuscany
| 22 | 26 | – | – | – | – | – | – | – | – | ||||||||
| 2011 | Concerto, One Night in Central Park
| 4 | 17 | 23 | 33 | 17 | 34 | 38 | 61 | 30 | 39 [70] | ||||||||
| „–” pozycja nie była notowana. | |||||||||||||||||||
Single
| Rok | Tytuł | Pozycja na liście | Album | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| SWE [72] | UK [41] | DEU [73] | AUT [74] | NLD [75] | CHE [76] | FRA [77] | BEL [78] | ||||||||||||
| 1994 | „Il Mare Calmo della Sera” | – | – | – | – | 31 | – | 24 | – | Il Mare Calmo della Sera | |||||||||
| 1995 | „Con te partirò”/„Vivere” | – | – | – | – | – | – | 1 | 1 | Bocelli | |||||||||
| „Macchine da Guerra” | – | – | – | – | – | – | – | – | |||||||||||
| „Per amore” | – | – | – | – | 15 | – | – | – | |||||||||||
| „Vivo per lei” (oraz Giorgia) | – | – | – | – | 39 | – | – | – | |||||||||||
| 1996 | „Vivo por ella” (oraz Marta Sánchez) | – | – | – | – | – | – | – | – | Romanza | |||||||||
| „Time to Say Goodbye” (oraz Sarah Brightman) | 31 | – | – | 1 | 5 | 1 | 25 | – | |||||||||||
| 1997 | „Ich lebe für sie” (oraz Judy Weiss) | – | – | – | 22 | – | 1 | – | – | ||||||||||
| „Je vis pour elle” (oraz Hélène Ségara) | – | – | – | – | – | – | 1 | 1 | |||||||||||
| 1999 | „The Prayer” (oraz Céline Dion) | – | – | – | – | – | – | – | – | Sogno | |||||||||
| „Canto della Terra” | – | 24 | – | – | – | – | – | – | |||||||||||
| „Ave Maria” | – | 65 | – | – | – | – | – | – | Sacred Arias | ||||||||||
| 2001 | „Melodramma” | – | – | 95 | – | 52 | 77 | – | 9 | Cieli di Toscana | |||||||||
| „Mille Lune Mille Onde” | – | – | – | – | – | – | – | – | |||||||||||
| „L’abitudine” (oraz Helena Hellwig) | – | – | – | – | 86 | – | – | 17 | |||||||||||
| 2004 | „Dell’amore non si sa” | – | – | – | – | – | – | – | – | Andrea | |||||||||
| „Un nuovo giorno” | – | – | – | – | – | – | – | – | |||||||||||
| 2006 | „Somos Novios (It’s Impossible)” (oraz Christina Aguilera) | – | – | – | – | – | – | – | – | Amore | |||||||||
| „Because We Believe” (oraz Marco Borsato) | – | – | – | – | 1 | – | – | – | |||||||||||
| „Ama Credi E Vai” (oraz Gianna Nannini) | – | – | – | – | – | – | – | – | |||||||||||
| 2007 | „Vivere (Dare to Live)” (oraz Laura Pausini) | – | – | – | – | – | – | – | – | The Best of Andrea Bocelli: Vivere | |||||||||
| 2008 | „Vive Ya” (oraz Laura Pausini) | – | – | – | – | – | – | – | – | ||||||||||
| 2009 | „White Christmas/Bianco Natale” | – | – | – | – | – | – | – | – | My Christmas | |||||||||
| „What Child Is This” (oraz Mary J. Blige) | – | – | – | – | – | – | – | – | |||||||||||
| 2010 | „Bridge over Troubled Water” (oraz Mary J. Blige) | – | – | – | – | – | – | – | – | ||||||||||
| 2017 | „Perfect Symphony” (oraz Ed Sheeran) | ||||||||||||||||||
| „–” pozycja nie była notowana. | |||||||||||||||||||
Inne albumy
| Rok | Tytuł | Pozycja na liście | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| NZL [79] | FRA [80] | FIN [45] | BEL [81] | ||||||||||||||||
| 1997 | A Hymn for the World (oraz Cecilia Bartoli)
| – | 12 | – | – | ||||||||||||||
| 1998 | A Hymn for the World 2 (Voices From Heaven) (oraz Cecilia Bartoli, Bryn Terfel)
| 28 | – | – | – | ||||||||||||||
| 2001 | Requiem (Verdi) (oraz Renée Fleming, Olga Borodina, Ildebrando D’Arcangelo)
| – | – | – | – | ||||||||||||||
| 2010 | Carmen: Duets & Arias (oraz Bryn Terfel, Marina Domashenko, Eva Mei)
| – | 110 | 28 | 18 | ||||||||||||||
| „–” pozycja nie była notowana. | |||||||||||||||||||
Zobacz też
- A Night in Tuscany, pierwsze DVD artysty
Przypisy
- ↑ Samuel Ghelli: AP Italian Language and Culture. Barron’s Educational Series, 2008, s. 231. ISBN 978-0-7641-9368-2.
- ↑ Andrea Bocelli. biography.com, 2014-09-19. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Andrea Bocelli. Decca Records. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli to receive Classic Brit honour. BBC News, 2012-09-06. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli. andreabocelli.com. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ David Malitz: 'Christmas in Washington' sticks to the classics. washingtonpost.com, 2010-12-12. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Emily Bearn: Operation Bocelli: the making of a superstar. theage.com.au, 2003-02-26. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Keith Caulfield: Taylor Swift Edges Susan Boyle For 2009’s Top Selling Album. Billboard, 2010-06-01. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ The Nielsen Company 2009 Year-End Music Industry Report. businesswire.com, 2010-01-06. [dostęp 2022-08-14]. (ang.).
- ↑ Italian tenor’s album sales top five million. thaindian.com, 2009-12-30. [dostęp 2022-08-14]. (ang.).
- ↑ The Gifts That Keep on Giving: Biggest Radio and Album Hits of the Holidays. Billboard, 2014-01-12. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Album Information - with tracks CD & Tape Covers. [dostęp 2022-08-14]. (ang.).
- ↑ Spot Pubblicita Tim Con Mara Venier 1997 - Cambio Numero Seriale - canale5. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Andrea Bocelli: an EXCLUSIVE interview. the-shortlisted.co.uk. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli: Singer. People. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Catherine Deveney: Interview: Andrea Bocelli, opera singer. scotsman.com, 2009-10-27. [dostęp 2022-08-14]. (ang.).
- ↑ Carol Day: Blind Ambition. People, 1997-11-10. [dostęp 2022-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Bryony Gordon, Andrea Bocelli: The truth about my friend – the strong-willed, kind and intelligent Silvio Berlusconi, „The Daily Telegraph”, 14 listopada 2011 [dostęp 2013-12-09].
- ↑ Dennis Sodomka, Wine Time: Bocelli Prosecco NV, Italy, „The Augusta Chronicle”, 8 października 2013 [dostęp 2013-12-14].
- ↑ Interview: Andrea Bocelli, opera singer, „The Scotsman”, 23 października 2009 [dostęp 2013-12-14].
- ↑ a b c Carol Day, Blind Ambition, People, 10 listopada 1997 [dostęp 2017-07-22].
- ↑ a b c Andrea Bocelli – Singing to the Top, „Ability”, 2013 [dostęp 2013-10-25].
- ↑ Nick Pisa, Doctors tried to cure Andrea Bocelli’s blindness with leeches, „The Daily Telegraph”, 31 października 2010 [dostęp 2013-12-09].
- ↑ Chronicle 1958–1991, bocelli.de [dostęp 2008-01-20].
- ↑ Andrea Bocelli to Receive Master’s Degree, „Billboard”, 18 października 2013 [dostęp 2013-12-10].
- ↑ Paul Rogers, Andrea Bocelli at the MGM Grand, „Los Angeles Times”, 5 września 2013 [dostęp 2013-12-21].
- ↑ Marek Zaradniak, Czy Matteo Bocelli, syn Andrei Bocellego, pójdzie w ślady swego sławnego ojca?, Głos Wielkopolski, 13 maja 2019 [dostęp 2019-12-24] (pol.).
- ↑ The Prayer. songfacts.com. (ang.).
- ↑ Chronicle 1998. bocelli.de. [dostęp 2008-01-20]. (ang.).
- ↑ Chronicle 2000. bocelli.de. (ang.).
- ↑ Classic BRITs nominations revealed at London launch. classicfm.com. (ang.).
- ↑ 2007 Billboard Latin Music Awards Winners. billboard.com. [dostęp 2007-04-27]. (ang.).
- ↑ Chronicle 1995-1997. bocelli.de. [dostęp 2008-01-20]. (ang.).
- ↑ a b c Andrea Bocelli – Awards. imdb.com. [dostęp 2015-06-21]. (ang.).
- ↑ Latin Grammys 2014: Complete list of nominees and winners. latimes.com. [dostęp 2014-12-21]. (ang.).
- ↑ Bocelli. Bhronicle. (ang.).
- ↑ Condecoran al artista italiano Andrea Bocelli. [dostęp 2015-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-30)]. (hiszp.).
- ↑ Kathleen Sewright, Bocelli, Andrea, w: The Grove Dictionary of American Music, wyd. 2, 2013.
- ↑ Bartosz Kamiński: Placido Domingo. Każdy dzień traktuję jako dar. teatry.art.pl. [dostęp 2016-11-15].
- ↑ a b c Andrea Bocelli Billboard Albums Chart. www.billboard.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c d Andrea Bocelli UK Chart. www.chartstats.com. [dostęp 2012-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-06)]. (ang.).
- ↑ a b c Andrea Bocelli/Longplay-Chartverfolgung. www.musicline.de. [dostęp 2012-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (niem.).
- ↑ a b c Andrea Bocelli Norwegian Albums Chart. norwegiancharts.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c Andrea Bocelli Swedish Albums Chart. swedishcharts.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c d Andrea Bocelli Finnish Albums Chart. finnishcharts.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c Andrea Bocelli Austrian Albums Chart. austriancharts.at. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c Andrea Bocelli Swiss Albums Chart. hitparade.ch. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c Andrea Bocelli Dutch Albums Chart. dutchcharts.nl. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c d e Andrea Bocelli: Gold-/Platin-Datenbank. www.musikindustrie.de. [dostęp 2012-03-06]. (niem.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n RIAA: Andrea Bocelli. www.riaa.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ a b Złote płyty CD przyznane w 1999 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ a b Platynowe płyty CD przyznane w 1999 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 03.12.2001 – 09.12.2001. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-03-16]. (pol.).
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 02.04.2007 – 08.04.2007. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-03-06]. (pol.).
- ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2007 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 10.08.2009 – 16.08.2009. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-03-06]. (pol.).
- ↑ a b Platynowe płyty CD przyznane w 2008 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 19.12.2011 – 26.12.2011. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-03-06]. (pol.).
- ↑ Złote płyty CD przyznane w 2019 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 10.03.2014 – 16.03.2014. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-05-19]. (pol.).
- ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2014 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 05.02.2016 – 11.02.2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-02-23]. (pol.).
- ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2020 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ Andrea Bocelli – „Si”, Discogs [dostęp 2021-01-11] (ang.).
- ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2019 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 28.07.2014 – 03.08.2014. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-08-08]. (pol.).
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 23.08.2010 – 29.08.2010. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-03-06]. (pol.).
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 12.11.2013 – 17.11.2013. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-03-16]. (pol.).
- ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2015 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 27.12.2011 – 01.01.2012. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-03-06]. (pol.).
- ↑ Złote płyty CD przyznane w 2016 roku, ZPAV [dostęp 2021-01-11].
- ↑ Andrea Bocelli Swedish Singles Chart. swedishcharts.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli /Single-Chartverfolgung. www.musicline.de. [dostęp 2012-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (niem.).
- ↑ Andrea Bocelli Austrian Singles Chart. austriancharts.at. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli Dutch Singles Chart. dutchcharts.nl. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli Swiss Singles Chart. hitparade.ch. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli French Singles Chart. lescharts.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli Belgian Singles Chart. www.ultratop.be. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli New Zealnd Albums Chart. charts.org.nz. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli French Albums Chart. lescharts.com. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ↑ Andrea Bocelli Belgian Albums Chart. www.ultratop.be. [dostęp 2012-03-06]. (ang.).
- ISNI: 0000 0001 1494 3462
- VIAF: 84075441
- LCCN: no96020749
- GND: 122108302
- NDL: 00857789
- BnF: 13998982k
- SUDOC: 086949888
- SBN: TO0V261125
- NLA: 35688538
- NKC: jn20010525357
- BNE: XX1327621
- NTA: 14821455X
- BIBSYS: 65241
- CiNii: DA11529470
- PLWABN: 9810703895505606
- NUKAT: n01040173
- J9U: 987007284902705171
- CANTIC: a11519174
- LNB: 000133418
- NSK: 000621720
- CONOR: 17282915
- BLBNB: 001513217
- KRNLK: KAC200306758
- LIH: LNB:eWe;=Bx
- WorldCat: lccn-no96020749
Media użyte na tej stronie
Redirect arrow, to be used in redirected articles in Wikipedias written from left to right. Without text.
Autor: Jakub Janecki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koncert Andrei Bocellego na Stadionie Poznań, fot. Jakub Janecki
Podpis włoskiego tenora Andrei Bocelliego.
Baretka: Order Zasługi Republiki Włoskiej – Wielki Oficer (od 2001).
Autor: Ericalford, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of Merit of Duarte, Sanchez and Mella
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Gold Medal for Merits (Serbia)