Andrea Palladio
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 30 listopada 1508 Padwa |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 19 sierpnia 1580 Maser |
| Narodowość | włoska |
| Praca | |
| Styl | renesans |
Andrea Palladio (ur. 30 listopada 1508 w Padwie, zm. 19 sierpnia 1580 w Maser) – włoski architekt i teoretyk architektury.
Życiorys
Urodził się w skromnej rodzinie rzemieślniczej, pod nazwiskiem Andrea di Pietro della Gondola, a zmienił je na Andrea Palladio pod wpływem swego mecenasa i poety, Gian Giorgio Trissino. Studiował architekturę, zabytki starożytnego Rzymu, dzieła architektów, takich jak Giulio Romano, Donato Bramante i Baldassare Peruzzi, a także dzieło Witruwiusza.
Pierwszym poważnym zadaniem powierzonym mu do realizacji była renowacja XV-wiecznego Palazzo della Ragione w Vicenzy, obejmująca nowy wystrój fasady, nową obudowę z krużgankami i przekrycie hali Palazzo ogromną, drewnianą kolebką o konstrukcji zbliżonej do odwróconego kadłuba fregaty w 1549 r. (tzw. Basilica Palladiana). W latach 1558 do 1566 zajmował się odbudową i dokończeniem budowy XV-wiecznej katedry w Vicenzy. Następne prace powstawały w tej samej okolicy. Były to rezydencje i budynki użyteczności publicznej, w tym pałace miejskie: Barbaran da Porto, Chiericati, Thiene, Porto, Valmarana, wille (pałace, rezydencje podmiejskie): Villa Capra zwana Villa Rotonda w Vicenzy czy Villa Foscari (zwana "la Malcontenta") w Mira koło Wenecji.
W okresie od 1560 do 1580 Palladio zbudował kilka kościołów w Wenecji, w tym: San Francesco della Vigna, San Giorgio Maggiore i Il Redentore. W 1567 zbudował drewniany (z galerią krytą dachem) most w Bassano del Grappa nad rzeką Brentą (odbudowany po zniszczeniach II wojny światowej). Ponadto zbudował murowany ceramiczny most wsparty na kamiennych kolebkach nad rzeką Tesiną w Torri di Quartesolo w 11 lat od pierwszych szkiców w 1569 r. (most wzorowany na antycznych konstrukcjach rzymskich). Jego ostatnim dziełem był Teatro Olimpico w Vicenzy, ukończony w pięć lat po śmierci architekta, w 1585[1].
Jako wczesny nowożytny architekt zawarł w formie traktatu i stosował systemowe zasady organizacji i projektowania przestrzeni rezydencjonalnych. Był pod wpływem architektury i starożytnej sztuki rzymskiej, wykorzystywał rozwiązania stosowane w budowlach antycznych.
Jest autorem traktatów o architekturze. Jego Cztery księgi o architekturze (wł. I quattro libri dell'architettura) stały się inspiracją dla twórców epoki klasycyzmu.
Silne oddziaływanie miały poglądy artysty w Anglii, gdzie jego dzieło wydano w 1709[2], a jego kontynuatorzy, Inigo Jones, Christopher Wren i inni, stworzyli styl zwany palladianizmem.
Andrea Palladio
Jedna ze stron I Quattro Libri dell'Architettura
Rycina przedstawiająca Villa Rotonda
Basilica Palladiana
Palazzo del Capitanio
Palazzo Chiericati
Teatro Olimpico
San Giorgio Maggiore
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Pierre Chaunu: Cywilizacja wieku Oświecenia. Warszawa: PIW, 1993, s. 300. ISBN 83-06-02339-0.
- ↑ Pierre Chaunu: Cywilizacja wieku Oświecenia. Warszawa: PIW, 1993, s. 301. ISBN 83-06-02339-0.
Linki zewnętrzne
- sylwetka Palladio w językach: angielskim, francuskim i niemieckim
- Andrea Palladio – strona w serwisie ArchINFORM (ang. • niem.)
- ISNI: 0000 0001 2122 2209
- VIAF: 17227673
- ULAN: 500021650
- LCCN: n80038415
- GND: 118591355
- NDL: 00452046
- LIBRIS: pm1352373zj3p2t
- BnF: 119184708
- SUDOC: 02738425X
- SBN: IT\ICCU\CFIV\075479
- NLA: 35406748
- NKC: ola2003162797
- BNE: XX1081333
- NTA: 068607504
- BIBSYS: 90138893
- CiNii: DA00464522
- Open Library: OL539775A
- PLWABN: 9810537515105606
- NUKAT: n97700306
- J9U: 987007266209705171
- PTBNP: 29588
- CANTIC: a10451882
- LNB: 000205041
- NSK: 000144764
- CONOR: 9665635
- ΕΒΕ: 175070
- BLBNB: 000313847
- KRNLK: KAC201909951
- LIH: LNB:V*305296;=BL
- WorldCat: lccn-n80038415
Media użyte na tej stronie
.jpg)
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
Monument of Andrea Palladio (1861) on the Piazzetta Andrea Palladio in Vicenza
Abbildung 49 aus Andrea Palladio: I quattro libri dell’Architettura
_-_facade_on_Piazza_dei_signori.jpg)
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
To obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, pod nazwą City of Vicenza and the Palladian Villas of the Veneto.
_scena_.jpg)
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
Teatro Olimpico. Theater located in Vicenza, designed in 1580 by the architect of the Renaissance Andrea Palladio. It is generally considered the first permanent covered theater of modern times. View of the stage wall (Scaenae frons), the stage, and the orchestra pit.
.jpg)
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
To obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, pod nazwą City of Vicenza and the Palladian Villas of the Veneto.
.jpg)
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
The Church of San Giorgio Maggiore, built between 1566 and 1610, by Andrea Palladio.
.jpg)
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
Palazzo del Capitanio also known as loggia del Capitanio or loggia Bernarda, is a palazzo in Vicenza, northern Italy, designed by Andrea Palladio in 1565 and built between 1571 and 1572. It is located on the central Piazza dei Signori, facing the Basilica Palladiana.