Andrij Bondar

Andrij Wołodymyrowycz Bondar
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1974
Kamieniec Podolski

Narodowość

ukraińska

Dziedzina sztuki

pisarz, poeta

Andrij Wołodymyrowycz Bondar (ukr. Андрі́й Володими́рович Бондар) (ur. 14 sierpnia 1974 w Kamieńcu Podolskim) – ukraiński pisarz, poeta, literaturoznawca i tłumacz.

Członek Asocjacji Ukraińskich Pisarzy (1998).

Życiorys

W 1991 roku ukończył szkołę w Kamieńcu Podolskim. W latach 1991–1994 studiował w Instytucie Pedagogicznym w Kamieńcu Podolskim na kierunku filologia. W 1994 roku rozpoczął studia w Akademii Kijowsko-Mohylańskiej, które ukończył w 2001 roku. W latach 1998–2000 był redaktorem naczelnym gazety „Literatura plus” („Література плюс”) Asocjacji Ukraińskich Pisarzy. Następnie od 2000 do 2001 był zastępcą redaktora naczelnego czasopisma „Ewa”. Od 2001 do 2007 roku zajmował się redagowaniem części poświęconej literaturze w renomowanym tygodniku „Dzerkało tyżnia” („Дзеркало тижня”). Żonaty z pisarką Sofiją Andruchowycz. Mają córkę Warwarę (urodziła się w 2008 roku).

Laureat konkursu Wydawnictwa Smołoskyp (1997), uczestnik europejskiego projektu Literaturexpress Europe (2000), stypendysta Ministerstwa Kultury RP (stypendium Gaude Polonia, 2003, 2016[1]), programu Homines Urbani (Kraków, 2004), uczestnik festiwalu Poetry International (Rotterdam, 2005).

Twórczość

Jako poeta debiutował 24 listopada 1993 roku, publikując wiersze w gazecie „Podolanin” („Подолянин”) w Kamieńcu Podolskim. Bondar jest autorem następujących tomów wierszy:

  • Весіння єресь (Kijów, 1998),
  • Істина і мед (Odessa, 2001),
  • Примітивні форми власності (Lwów, 2004)
  • Пісні пісні (Czerniowce, 2014)[2].

Bondar jest autorem następujących zbiorów felietonów, esejów i opowiadań:

  • Морквяний лід (Kijów, 2013)[3],
  • І тим, що в гробах (Lwów, 2016)[4],
  • Cerebro (Lwów, 2017)[5]

W Polsce ukazały się następujące publikacje z udziałem Andrija Bondara

  • Jogging, tom wierszy (tłum. Adam Wiedemann i Bohdan Zadura, 2005),
  • wybór wierszy w antologii ukraińskiej poezji, Wiersze zawsze są wolne, (tłum. Bohdan Zadura, Wrocław 2005 i 2012),
  • Historie ważne i nieważne, zbiór felietonów (Wrocław, 2011)[6]
  • Nogami do przodu, (tłum. Bohdan Zadura i Marek S. Zadura, Lublin, 2017)[7],
  • opowiadania: Delfiny i szynszyle[8], Profesor logistyki[9] (tłum. Walery Butewicz) oraz Menel[10] i Cerebro[11] (tłum. Maciej Piotrowski); (publikacja na portalu Rozstaje.art),
  • Cerebro, (tłum. Maciej Piotrowski i Walery Butewicz, Wrocław, 2020). Tom Cerebro składa się z szesnastu utworów, gatunkowo będących na pograniczu eseju i opowiadania. Wg wydawcy, stylistyka utworu to połączenie "faktu i fikcji, realności i surrealistycznej fantasmagorii". Ich akcja toczy się na Ukrainie i w Polsce lub w miejscach nieokreślonych. Bohatera opowiadań można postrzegać jako alter-ego autora, intelektualistę i pisarza. Wśród inspiracji autora wskazywana jest twórczość Sławomira Mrożka.[12]

Jego poezje stanowią część dwóch antologii Bohdana Zadury: Wiersze zawsze są wolne. Przekłady z poezji ukraińskiej (Biuro Literackie – Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2005, ISBN 83-8851-563-2; wydanie 2: Biuro Literackie – Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2007, ISBN 978-83-60602-46-1) oraz 100 wierszy wolnych z Ukrainy (Biuro Literackie, Kołobrzeg 2022, ISBN 978-83-67249-06-5).

Jego wiersze tłumaczono na angielski, niemiecki, francuski, polski, szwedzki, portugalski, rumuński, chorwacki, litewski oraz białoruski.

Zbiór opowiadań Cerebro został uznany Książką Roku BBC News Ukraine (2018)[1].

Działalność translatorska

Andrij Bondar jest tłumaczem z języka polskiego i angielskiego następujących dzieł:

Przypisy

  1. ↑ a b Andrij Bondar nagrodzony!, www.nck.pl [dostęp 2020-09-25] (pol.).
  2. ↑ Бондар Андрій - Пісні пісні, knygy.com.ua [dostęp 2020-09-25].
  3. ↑ Андрій Бондар. Морквяний лід, ЛітАкцент - світ сучасної літератури, 26 września 2012 [dostęp 2020-09-25] (ukr.).
  4. ↑ І тим, що в гробах, Видавництво Старого Лева [dostęp 2020-09-25].
  5. ↑ Церебро, Видавництво Старого Лева [dostęp 2020-09-25].
  6. ↑ Historie ważne i nieważne :: Biuro Literackie [dostęp 2020-09-25] (pol.).
  7. ↑ Nogami do przodu | Andrij Bondar, Sklep Warsztatów Kultury w Lublinie [dostęp 2020-07-11] (pol.).
  8. ↑ Delfiny i szynszyle, Rozstaje, 12 września 2019 [dostęp 2020-09-25] (pol.).
  9. ↑ Profesor logistyki, Rozstaje, 12 września 2019 [dostęp 2020-09-25] (pol.).
  10. ↑ Menel, Rozstaje, 5 sierpnia 2019 [dostęp 2020-09-25] (pol.).
  11. ↑ Cerebro, Rozstaje, 16 lipca 2019 [dostęp 2020-09-25] (pol.).
  12. ↑ d, serwis internetowy Wydawnictwa Warstwy, Wydawnictwo Warstwy [dostęp 2020-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-04].
  13. ↑ Чеслав Мілош : Підказаний Мілош : Анотація, уривок з книги, avtura.com.ua [dostęp 2020-09-25].
  14. ↑ Дядько Мрожек не припиняє чесати язиком, Видавництво Старого Лева [dostęp 2020-09-25].
  15. ↑ Кулемети й вишні. Історії про добрих людей з Волині, Видавництво Старого Лева [dostęp 2020-09-25].
  16. ↑ Як нагодувати диктатора, Видавництво Старого Лева [dostęp 2020-09-25] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-26].

Bibliografia

  • I. Rymaruk, Encykłopedija suczasnoji Ukrajiny, Kijów 2004, t. 3, s. 246

Media użyte na tej stronie

Andryi Bondar 2015.jpg
Autor: Rafał Komorowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Andrij Bondar podczas Miesiąca Spotkań Autorskich 2015, Wrocław