Andrija Mandić

Andrija Mandić
Андрија Мандић
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 stycznia 1965
Šavnik

Zawód, zajęcie

polityk

Alma Mater

Uniwersytet Czarnogóry

Odznaczenia
Order Flagi Serbii I klasy

Andrija Mandić, cyr. Андрија Мандић (ur. 19 stycznia 1965 w Šavniku[1]) – czarnogórski polityk narodowości serbskiej, lider Nowej Serbskiej Demokracji, deputowany, kandydat w wyborach prezydenckich w 2008.

Życiorys

Ukończył studia na wydziale metalurgiczno-technologicznym Uniwersytetu Czarnogóry w Podgoricy[2]. Zajmował się prowadzeniem własnego przedsiębiorstwa w branży metalurgicznej i hutniczej[3]. Na początku lat 90. zaangażował się w działalność polityczną. Był zastępcą federacyjnego ministra handlu w okresie rządów Slobodana Miloševicia[2]. Wstąpił do utworzonej Serbskiej Partii Narodowej, od 2003 pełnił funkcję przewodniczącego tego ugrupowania. Od 2001 był posłem do Zgromadzenia Czarnogóry, pozostającej wówczas w ramach federacji[2].

W czasie referendum niepodległościowego w 2006, zakończonych zwycięstwem zwolenników niepodległości, wraz ze swoją partią opowiadał się za utrzymaniem federacji z Serbią[2]. Przed wyborami parlamentarnymi w 2006 utworzył koalicję wyborczą, która skupiała ugrupowania czarnogórskich Serbów. Lista ta zdobyła w wyborach 12 mandatów i stała się największą siłą opozycyjną w parlamencie[4]. Andrija Mandić uzyskał wówczas mandat posła do parlamentu niepodległej Czarnogóry. Został członkiem Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[5].

W 2008 wystartował w wyborach prezydenckich w 2008, zakończonych w pierwszej turze zwycięstwem Filipa Vujanovicia. Zajął w nich 2. miejsce z wynikiem 19,6% głosów[6]. W 2009 został przewodniczącym Nowej Serbskiej Demokracji, ugrupowania powstałego m.in. na bazie jego dotychczasowej partii[7], które później współtworzyło koalicję pod nazwą Front Demokratyczny[2]. W 2009, 2012 i 2016 wybierany na kolejne kadencje czarnogórskiego parlamentu[8].

Andrija Mandić został oskarżony o udział w grupie osób przygotowujących przy wsparciu GRU zamach stanu przed wyborami parlamentarnymi w 2016. Wśród oskarżonych znaleźli się też m.in. oficerowie rosyjskiego wywiadu, obywatele Serbii i Milan Knežević, inny z liderów Frontu Demokratycznego. Według oskarżenia uczestnicy spisku mieli dążyć do zabójstwa premiera i do przejęcia władzy przez siły prorosyjskie. Czarnogórska opozycja proces ten uznała za motywowany politycznie. W 2019 Andrija Mandić został skazany na karę 5 lat pozbawienia wolności[9][10][11]. W 2021 sąd odwoławczy nakazał powtórzenie procesu[12].

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Andrija Mandić. skupstina.me. [dostęp 2020-07-27]. (czarnog.).
  2. ↑ a b c d e Andrija Mandić. fbd.org.rs, styczeń 2019. [dostęp 2020-07-27]. (serb.).
  3. ↑ IZBORI 2008: Jedan cilja prvi krug, trojica finale. mondo.me, 1 kwietnia 2008. [dostęp 2020-07-27]. (czarnog.).
  4. ↑ Q&A: Montenegro votes. bbc.co.uk. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  5. ↑ Profil na stronie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  6. ↑ Republic of Montenegro: Presidential Election 6 April 2008: OSCE/ODIHR Election Observation Mission Final Report. osce.org, 1 września 2008. [dostęp 2021-01-16]. (ang.).
  7. ↑ U Crnoj Gori osnovana nova politička partija. vesti.rs, 26 stycznia 2009. [dostęp 2020-07-27]. (serb.).
  8. ↑ Za izbor poslanika u Skupštinu Crne Gore. dik.co.me. [dostęp 2020-07-27]. (czarnog.).
  9. ↑ Montenegro Court Sentences 13 In 'Coup' Case. balkaninsight.com, 9 maja 2019. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  10. ↑ Russians, opposition figures sentenced over role in 2016 Montenegro coup attempt. reuters.com, 9 maja 2019. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  11. ↑ Wyroki za pucz w Czarnogórze. To był spisek GRU. warsawinstitute.org, 9 maja 2019. [dostęp 2020-07-27].
  12. ↑ Montenegro Appeal Court Strikes Down 'Coup Plot' Verdicts. balkaninsight.com, 5 lutego 2021. [dostęp 2022-02-20]. (ang.).
  13. ↑ Vučić odlikovao i Sijarta, Mandića, umetnike preminule od korone…. n1info.com, 29 czerwca 2021. [dostęp 2022-09-22]. (serb.).

Media użyte na tej stronie

Orden Srpske Zastave 2.gif
Autor: Snake bgd, Licencja: CC BY-SA 3.0 rs
Планка ордена Сербского флага (2 степень)
Andrija Mandić (cropped).jpg
Autor: NSD2009, Licencja: CC BY-SA 4.0
President of New Serbian Democracy