Andrius Kubilius
 (c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl | |
| Data i miejsce urodzenia | 8 grudnia 1956 |
|---|---|
| Premier Litwy | |
| Okres | od 3 listopada 1999[1] |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | Irena Degutienė (p.o.) |
| Następca | |
| Premier Litwy | |
| Okres | od 9 grudnia 2008 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
   | |
Andrius Kubilius (ur. 8 grudnia 1956 w Wilnie) – litewski fizyk, polityk, działacz opozycji w okresie ZSRR, premier Litwy w latach 1999–2000 i 2008–2012, od 2003 do 2015 przewodniczący Związku Ojczyzny, poseł do Parlamentu Europejskiego IX kadencji.
Życiorys
Po ukończeniu szkoły średniej nr 22 w Wilnie został studentem wydziału fizyki Uniwersytetu Wileńskiego, który ukończył w 1979. W latach 1981–1984 był słuchaczem studiów doktoranckich. Od 1984 do 1990 pracował na Uniwersytecie Wileńskim jako laborant, inżynier i pracownik naukowy.
W 1988 rozpoczął działalność w Sąjūdisie, w którym w latach 1990–1992 pełnił funkcję sekretarza. W 1993 dołączył do Związku Ojczyzny. W latach 2000–2003 był pierwszym zastępcą przewodniczącego Vytautasa Landsbergisa, zastępując go następnie na stanowisku przewodniczącego partii.
W 1992 został wybrany do Sejmu z listy Sąjūdisu. W 1996, 2000 i 2004 uzyskiwał mandat poselski jako kandydat Związku Ojczyzny. W latach 1996–1999 pełnił funkcję pierwszego wiceprzewodniczącego parlamentu, a w latach 1997–1999 przewodniczył Komisji Spraw Europejskich. Od 3 listopada 1999 do 26 października 2000 sprawował po raz pierwszy urząd premiera Litwy.
W kadencji 2000–2004 był liderem pozostającej w opozycji frakcji konserwatystów. W kolejnej kadencji Sejmu pełnił funkcje przewodniczącego frakcji Związku Ojczyzny, przewodniczącego komisji spraw europejskich, a od 2006 wiceprzewodniczącego Sejmu. W wyborach parlamentarnych w 2008 po raz kolejny uzyskał mandat poselski, wygrywając w okręgu jednomandatowym, zaś jego ugrupowanie w tym głosowaniu zdobyło najwięcej mandatów.
27 października 2008, dzień po drugiej turze wyborów, w imieniu Związku Ojczyzny podpisał wstępne porozumienie z przedstawicielami TPP, LiCS i LRLS porozumienie o zawiązaniu centroprawicowej koalicji rządzącej (dysponującej ponad 80 głosami w Sejmie nowej kadencji)[2]. 17 listopada partie te oficjalnie podpisały porozumienie koalicyjne[3], a 20 listopada prezydent Valdas Adamkus podpisał dekret o przedstawieniu Sejmowi kandydatury Andriusa Kubiliusa na urząd premiera[4]. Tydzień później Sejm zaakceptował jego kandydaturę na ten urząd[5], a 28 listopada prezydent mianował go na stanowisko szefa rządu[6]. 9 grudnia Sejm zaakceptował program rządu, co zakończyło ostatecznie proces jego formowania.
Rząd Andriusa Kubiliusa przetrwał całą czteroletnią kadencję. W wyborach w 2012 premier po raz kolejny został wybrany do Sejmu[7], popierające go ugrupowania znalazły się jednak w opozycji. Urzędowanie zakończył ostatecznie 13 grudnia 2012, gdy parlament zaakceptował program rządowy nowego premiera Algirdasa Butkevičiusa.
W wewnątrzpartyjnych wyborach w kwietniu 2013 po raz szósty z rzędu wybrany na przewodniczącego TS-LKD[8]. Ustąpił z tej funkcji w 2015, w kwietniu tegoż roku partyjne wybory na to stanowisko wygrał Gabrielius Landsbergis. W 2016 Andrius Kubilius utrzymał mandat poselski na kolejną kadencję[9]. W 2019 został natomiast wybrany na eurodeputowanego IX kadencji[10].
Odznaczenia
- Krzyż Wielki Komandorski Orderu Witolda Wielkiego (Litwa, 2015)[11]
- Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa, 2004)[12]
- Medal Niepodległości Litwy (Litwa, 1998)[12]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 1999)[13]
- Order Księcia Jarosława Mądrego II klasy (Ukraina, 2017)[14]
Życie prywatne
Jego żona Rasa Kubilienė została skrzypaczką w Litewskiej Narodowej Orkiestrze Symfonicznej. Mają dwóch synów.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rząd rozpoczął funkcjonowanie 11 listopada 1999.
- ↑ Rządzącą koalicję będzie tworzyła centroprawica. „Kurier Wileński”, 27 października 2008.
- ↑ Litwa:porozumienie o tworzeniu koalicji. wprost.pl, 17 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Dėl Ministro Pirmininko kandidatūros (lit.). lrs.lt, 22 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Andrius Kubilius znów premierem Litwy. interia.pl, 27 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ President Appoints Andrius Kubilius as Prime Minister (lit.). president.lt, 28 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012 (lit.). [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Kubilius pokonał Landsbergisa. delfi.lt, 30 kwietnia 2013. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016 (lit.). [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019 (lit.). [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Valstybės ordinai – ir A. Butkevičiui, ir A. Kubiliui (lit.). delfi.lt, 16 lutego 2015. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ a b Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). lrp.lt. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 kwietnia 1999 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1999 r. nr 22, poz. 314).
- ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №250/2017 «Про відзначення державними нагородами України громадян іноземних держав» (ukr.). president.gov.ua, 23 sierpnia 2017. [dostęp 2020-11-05].
Bibliografia
- Nota biograficzna na stronie Sejmu Republiki Litewskiej (lit.). [dostęp 2020-11-05].
| W dniu powstania |
|
|---|
| W dniu powstania |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
|
Media użyte na tej stronie
Ribbon bar of Order of Prince Yaroslav the Wise
Ribbon bar of Order of Prince Yaroslav the Wise
Baretka Wielkiego Komandorskiego Krzyża Orderu Witolda Wielkiego
Baretka Komandorskiego Krzyża Orderu Wielkiego Księcia Giedymina
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
Herb Litwy
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Premier Litwy Andrius Kubilius w Senacie RP