Andrius Kubilius
 (c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl | |
| Data i miejsce urodzenia | 8 grudnia 1956 |
|---|---|
| Premier Litwy | |
| Okres | od 3 listopada 1999[1] |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | Irena Degutienė (p.o.) |
| Następca | |
| Premier Litwy | |
| Okres | od 9 grudnia 2008 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
   | |
Andrius Kubilius (ur. 8 grudnia 1956 w Wilnie) – litewski fizyk, polityk, działacz opozycji w okresie ZSRR, premier Litwy w latach 1999–2000 i 2008–2012, od 2003 do 2015 przewodniczący Związku Ojczyzny, poseł do Parlamentu Europejskiego IX kadencji.
Życiorys
Po ukończeniu szkoły średniej nr 22 w Wilnie został studentem wydziału fizyki Uniwersytetu Wileńskiego, który ukończył w 1979. W latach 1981–1984 był słuchaczem studiów doktoranckich. Od 1984 do 1990 pracował na Uniwersytecie Wileńskim jako laborant, inżynier i pracownik naukowy.
W 1988 rozpoczął działalność w Sąjūdisie, w którym w latach 1990–1992 pełnił funkcję sekretarza. W 1993 dołączył do Związku Ojczyzny. W latach 2000–2003 był pierwszym zastępcą przewodniczącego Vytautasa Landsbergisa, zastępując go następnie na stanowisku przewodniczącego partii.
W 1992 został wybrany do Sejmu z listy Sąjūdisu. W 1996, 2000 i 2004 uzyskiwał mandat poselski jako kandydat Związku Ojczyzny. W latach 1996–1999 pełnił funkcję pierwszego wiceprzewodniczącego parlamentu, a w latach 1997–1999 przewodniczył Komisji Spraw Europejskich. Od 3 listopada 1999 do 26 października 2000 sprawował po raz pierwszy urząd premiera Litwy.
W kadencji 2000–2004 był liderem pozostającej w opozycji frakcji konserwatystów. W kolejnej kadencji Sejmu pełnił funkcje przewodniczącego frakcji Związku Ojczyzny, przewodniczącego komisji spraw europejskich, a od 2006 wiceprzewodniczącego Sejmu. W wyborach parlamentarnych w 2008 po raz kolejny uzyskał mandat poselski, wygrywając w okręgu jednomandatowym, zaś jego ugrupowanie w tym głosowaniu zdobyło najwięcej mandatów.
27 października 2008, dzień po drugiej turze wyborów, w imieniu Związku Ojczyzny podpisał wstępne porozumienie z przedstawicielami TPP, LiCS i LRLS porozumienie o zawiązaniu centroprawicowej koalicji rządzącej (dysponującej ponad 80 głosami w Sejmie nowej kadencji)[2]. 17 listopada partie te oficjalnie podpisały porozumienie koalicyjne[3], a 20 listopada prezydent Valdas Adamkus podpisał dekret o przedstawieniu Sejmowi kandydatury Andriusa Kubiliusa na urząd premiera[4]. Tydzień później Sejm zaakceptował jego kandydaturę na ten urząd[5], a 28 listopada prezydent mianował go na stanowisko szefa rządu[6]. 9 grudnia Sejm zaakceptował program rządu, co zakończyło ostatecznie proces jego formowania.
Rząd Andriusa Kubiliusa przetrwał całą czteroletnią kadencję. W wyborach w 2012 premier po raz kolejny został wybrany do Sejmu[7], popierające go ugrupowania znalazły się jednak w opozycji. Urzędowanie zakończył ostatecznie 13 grudnia 2012, gdy parlament zaakceptował program rządowy nowego premiera Algirdasa Butkevičiusa.
W wewnątrzpartyjnych wyborach w kwietniu 2013 po raz szósty z rzędu wybrany na przewodniczącego TS-LKD[8]. Ustąpił z tej funkcji w 2015, w kwietniu tegoż roku partyjne wybory na to stanowisko wygrał Gabrielius Landsbergis. W 2016 Andrius Kubilius utrzymał mandat poselski na kolejną kadencję[9]. W 2019 został natomiast wybrany na eurodeputowanego IX kadencji[10].
Odznaczenia
- Krzyż Wielki Komandorski Orderu Witolda Wielkiego (Litwa, 2015)[11]
- Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa, 2004)[12]
- Medal Niepodległości Litwy (Litwa, 1998)[12]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 1999)[13]
- Order Księcia Jarosława Mądrego II klasy (Ukraina, 2017)[14]
Życie prywatne
Jego żona Rasa Kubilienė została skrzypaczką w Litewskiej Narodowej Orkiestrze Symfonicznej. Mają dwóch synów.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rząd rozpoczął funkcjonowanie 11 listopada 1999.
- ↑ Rządzącą koalicję będzie tworzyła centroprawica. „Kurier Wileński”, 27 października 2008.
- ↑ Litwa:porozumienie o tworzeniu koalicji. wprost.pl, 17 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Dėl Ministro Pirmininko kandidatūros (lit.). lrs.lt, 22 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Andrius Kubilius znów premierem Litwy. interia.pl, 27 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ President Appoints Andrius Kubilius as Prime Minister (lit.). president.lt, 28 listopada 2008. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012 (lit.). [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Kubilius pokonał Landsbergisa. delfi.lt, 30 kwietnia 2013. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016 (lit.). [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019 (lit.). [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Valstybės ordinai – ir A. Butkevičiui, ir A. Kubiliui (lit.). delfi.lt, 16 lutego 2015. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ a b Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). lrp.lt. [dostęp 2020-11-05].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 kwietnia 1999 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1999 r. nr 22, poz. 314).
- ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №250/2017 «Про відзначення державними нагородами України громадян іноземних держав» (ukr.). president.gov.ua, 23 sierpnia 2017. [dostęp 2020-11-05].
Bibliografia
- Nota biograficzna na stronie Sejmu Republiki Litewskiej (lit.). [dostęp 2020-11-05].
| W dniu powstania |
|
|---|
| W dniu powstania |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
|
Media użyte na tej stronie
Herb Litwy
Herb Litwy
Baretka Wielkiego Komandorskiego Krzyża Orderu Witolda Wielkiego
Baretka Komandorskiego Krzyża Orderu Wielkiego Księcia Giedymina
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
Ribbon bar of Order of Prince Yaroslav the Wise
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Premier Litwy Andrius Kubilius w Senacie RP