Andrzej Środoń
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk botanicznych | |
Specjalność: paleobotanika | |
Alma Mater | |
Doktorat | 1947 |
Profesura | 1955 |
Polska Akademia Nauk | Zakład Paleobotaniki Instytutu Botaniki |
Stanowisko | kierownik |
Okres spraw. | 1961–1978 |
Odznaczenia | |
Andrzej Środoń (ur. 23 listopada 1908 w Stanisławowie, zm. 9 listopada 1998 w Krakowie) – polski paleobotanik, profesor nauk przyrodniczych, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Życiorys
Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, równocześnie od 1933 był stypendystą w Biurze Delegata Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Narodowego ds. ochrony przyrody. W 1936 obronił pracę magisterską i został starszym asystentem w Instytucie Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczestniczył w kampanii wrześniowej, a po jej upadku przez Węgry i Francję przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie służył w polskich formacjach wojskowych, urlopowany od 1943 do 1945 był pracownikiem naukowym School of Botany w University of Cambridge. Po powrocie do kraju ponownie związał się zawodowo z Uniwersytetem Jagiellońskim, w 1946 został adiunktem, rok później uzyskał tytuł doktora nauk, a w 1955 profesora nadzwyczajnego, w tym samym roku został docentem. Dwa lata później objął stanowisko kierownika Zakładu Paleobotaniki Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz uczestniczył w wyprawie na Spitsbergen. Od 1961 był kierownikiem Zakładu Paleobotaniki Instytutu Botaniki Polskiej Akademii Nauk (do 1978), w 1962 został profesorem zwyczajnym. Pomiędzy 1965 a 1978 zajmował stanowisko zastępcy dyrektora ds. naukowych Zakładu Paleobotaniki. Od 1971 przez czternaście lat redagował Acta Palaeobotanica, w 1967 został członkiem korespondencyjnym, a w 1976 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, od 1972 przez sześć lat przewodniczył krakowskiemu oddziałowi Polskiego Towarzystwa Botanicznego, od 1980 był członkiem honorowym tego towarzystwa, członek Polskiego Towarzystwa Geologicznego[1]. W 1978 przeszedł w stan spoczynku, Pozostawił ponad 120 publikacji naukowych, w tym ok. 60 prac naukowych, z których przeważająca część dotyczy historii roślinności czwartorzędu, wiele z nich stworzył wspólnie z Kazimierą Mamakową. Znakomitą ilustratorką jego prac była jego żona, profesor Maria Łańcucka-Środoniowa, m.in. publikacji „Flory plejstoceńskie z Tarzymiechów nad Wieprzem” (A. Środoń 1954)[2].
Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[3]. W dniu 21 kwietnia 1946 w kościele św. Anny w Wieprzu poślubił Marię Łańcucką, późniejszą profesorkę Instytutu Botaniki PAN. Mieli dwoje dzieci, syna Jana Środonia, profesora nauk o Ziemi i córkę Ewę Demianowską, geografkę[4].
Odznaczenia
- Nagroda resortowa I stopnia (1973; zespołowa);
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1978);
- Złoty Krzyż Zasługi;
- Medal 30-lecia Polski Ludowej.
Przypisy
- ↑ Lista członków Polskiego Towarzystwa Geologicznego, stan na 31 stycznia 1971, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego Tom XL-1970, Zeszyt 3-4, Kraków 1971
- ↑ Piotr Köhler , Ewa Zastawniak , Leksykon botaników polskich 73. Maria Łańcucka-Środoniowa, „Wiadomości Botaniczne”, 53 (3/4), 2009, s. 132–136 [dostęp 2022-03-10] .
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 293, ISBN 978-83-233-4527-5 .
- ↑ Piotr Köhler , Leksykon botaników polskich 72. Andrzej Środoń, „Wiadomości Botaniczne”, 53 (3/4), 2009, s. 127–132 [dostęp 2022-03-10] .
Bibliografia
- Andrzej Środoń, w: Kto jest kim w Polsce 1989, Wyd. Interpress, Warszawa 1989, s. 1329 ISBN 83-223-2491-X
- Tomasz Majewski, Zbigniew Mirek „Członkowie honorowi Polskiego Towarzystwa Botanicznego” Wiadomości Botaniczne 38 (1/2), 9-29, 1994 s. 17-18
- Andrzej Środoń w Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej
- Leon Stuchlik „Profesor Andrzej Środoń w 80-tą rocznicę urodzin”
Linki zewnętrzne
- Prof. zw. dr hab. cz Andrzej Środoń, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2015-07-23] .
Media użyte na tej stronie
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej