Andrzej Świątkowski
Andrzej Świątkowski (ze zbiorów NAC) | |
kapitan | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1940–1941 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | 3 Brygada Kadrowa Strzelców, 4 Brygada Kadrowa Strzelców, 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa |
Stanowiska | oficer zwiadowczy dywizjonu i oficer ogniowy baterii |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Leszek Andrzej Świątkowski vel Andrzej Markiewicz ps.: „Amurat”, „Akmet” (ur. 14 stycznia 1906 w Warszawie, zm. 28 grudnia 1941 w Brzozowie Starym) – polski architekt, kapitan artylerii rezerwy Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, cichociemny.
Życiorys
Był synem Seweryna, inżyniera, i Marii z domu Łęskiej. W 1926 roku zdał maturę w Gimnazjum Męskim Towarzystwa Szkoły Mazowieckiej. W latach 1927–1938 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Otrzymał dyplom inżyniera architekta. Był działaczem Bratniaka, Stronnictwa Narodowego, Obozu Wielkiej Polski i Obozu Narodowo-Radykalnego. W czasie studiów odbywał szkolenia i praktyki wojskowe. Pracował również zawodowo. W maju 1939 roku wyjechał na 3-letni kontrakt do Afganistanu.
Wybuch wojny zastał go w Kabulu. W kwietniu 1940 roku dotarł do Francji, gdzie został skierowany do Ośrodka Wyszkolenia Oficerów Artylerii w Vichy. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie został przydzielony do 3 dywizjonu artylerii lekkiej 3 Brygady Kadrowej Strzelców na stanowisko oficera zwiadowczego dywizjonu i oficera ogniowego 1 baterii. Następnie służył w 4 Brygadzie Kadrowej Strzelców i w 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej.
Cichociemny
Po przeszkoleniu w dywersji został zaprzysiężony 7 listopada 1941 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Zrzutu dokonano w nocy z 27 na 28 grudnia 1941 roku w ramach operacji „Jacket” dowodzonej przez por. naw. Mariusza Wodzickiego. Ekipa została zrzucona pomyłkowo na terenie Rzeszy, w okolicy Brzozowa Starego. Świątkowski zginął rano w walce z niemieckimi celnikami i strażą graniczną. W grupie tej zrzuceni byli również kpt. Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz”, por. Alfred Paczkowski „Wania” i rtm. Marian Jurecki „Orawa” oraz dwóch kurierów. Kalenkiewicz (ranny w czasie tych walk) i Paczkowski oraz kurierzy przedostali się do Warszawy. Jeden z kurierów, Tadeusz Chciuk opisał to wydarzenie w książkach Koncert. Opowiadanie cichociemnego i Raport z podziemia 1942, w których pisze, że Świątkowski w czasie obławy na miejscu lądowania zastrzelił rannego Orawę i siebie.
Jurecki i Świątkowski zostali pochowani na tutejszym cmentarzu.
Awanse
- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1938 roku
- kapitan – 28 grudnia 1941 roku.
Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 13419[1]
- Krzyż Walecznych
- Medal za Ratowanie Ginących (1941).
Upamiętnienie
- Szkoła podstawowa w Brzozowie Starym nosi imię „Żołnierzy AK Cichociemnych” i pielęgnuje pamięć o cichociemnych zrzuconych w tej okolicy[2].
- W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Andrzej Świątkowski.
Przypisy
- ↑ Łukomski G. , Polak B. , Suchcitz A. , Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 518 .
- ↑ Patroni Szkoły. [dostęp 2013-11-09].
Bibliografia
- Świątkiewicz Andrzej. W: Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 187. ISBN 83-902499-5-2.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 424. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 44–45.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Baretka: Krzyż Walecznych (1941).
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Tablica poświęcona 108 poległym cichociemnym w lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie
Baretka Medalu za Ratowanie Ginących.
Andrzej Świątkowski – cichociemny