Andrzej (budowniczy toruński)

Andrzej
Data śmierci

1420

Praca
Styl

gotyk

Budynki

Ratusz Staromiejski w Toruniu
domu burmistrza Henryka Hitfelda

Ratusz staromiejski w Toruniu

Mistrz Andrzej, meyster Andris (zm. 1420) – budowniczy miejski Starego Miasta w Toruniu, prawdopodobny budowniczy toruńskiego Ratusza Staromiejskiego.

Życiorys

Mistrz Andrzej, urodzony nie później niż około 1370, figurował w dokumentach źródłowych jako budowniczy miejski w Toruniu od 1392. Funkcję miejskiego budowniczego pełnił nie dłużej niż do 1417, w tym roku pojawia się bowiem w źródłach jego następca Jakub[1]. Nie jest znane pochodzenia Andrzeja oraz data jego zatrudnienia w Toruniu. Niemiecki historyk Arthur Semrau błędnie uznał, że mistrz pochodzi z Królewca. Błąd wynikał z pomylenia adresata z nadawcą w korespondencji cechowej z 1392 roku. Pismo, uznane przez Semraua za wysłane z Królewca, jest w rzeczywistości odpowiedzią (bądź szkicem odpowiedzi) cechu toruńskiego do cechu murarskiego w Królewcu. Sygnatariuszami pisma byli starsi cechu: Mistrz Andrzej, Nicolaus Wysschegrode, Hannos Wyes, Hannus Gotland[2].

Z przekazów źródłowych wynika, że od 1399 Andrzej był właścicielem domu przy ulicy Mostowej; dom ten sprzedał w 1419[1]. W 1400 rada miasta Gdańska na prośbę rady toruńskiej rozstrzygała spór mistrza Andrzeja z czeladnikiem murarskim Vynkenczaylem. Spór był związany z niechęcią mistrza do czeladników niemieckich i zarazem niechęcią czeladnika Vynkenczayla do pracy z Polakami[3].

Odnotowano także kilka zapłat dla mistrza Andrzeja. W 1407 odebrał on 1 grzywnę, 10 skojców i 7 denarów za prace przy kościele św. Janów. W 1409 pobrał wynagrodzenie za udział w wyprawie na zamek w Bobrownikach (ziemia dobrzyńska)[1]. Przypuszczalnie mistrz Andrzej pracował przy budowie kaplic kościoła św. Jana[4].

Artur Semrau i Eugeniusz Gąsiorowski są wśród badaczy przypisujących mistrzowi Andrzejowi wzniesienie Ratusza Staromiejskiego w Toruniu[5]. Jednym z potwierdzających to argumentów jest zbieżność dat zakończenia budowy ratusza z zakupem domu przez mistrza Andrzeja (1399), świadczącym o otrzymaniu przez niego znacznej sumy pieniędzy – być może właśnie za prace przy ratuszu. Zdaniem Eugeniusza Gąsiorowskiego mistrz Andrzej był również twórcą domu rodziny Hütfeldów na rogu ulic Ciasnej i Łaziennej (później zwanego Domem Eskenów)[6].

Śmierć mistrza Andrzeja nastąpiła najpewniej w 1420, z tego roku pochodzi bowiem zapis źródłowy o podziale majątku dokonanym przez wdowę[1].

Przypisy

Bibliografia

  • Eugeniusz Gąsiorowski: Ratusz Staromiejski w Toruniu. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 2004. ISBN 83-87083-78-X.

Media użyte na tej stronie

Torun ratusz 1.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY 2.5
Toruń, Ratusz Staromiejski, widok od strony południowo-wschodniej