Andrzej Bemer

Dawny ratusz lwowski przed 1826, z wieżą autorstwa Andrzeja Bemera

Andreas Bemer (ur. ok. 1555 we Wrocławiu, zm. po 1626 we Lwowie) – lwowski architekt manierystyczny i rzeźbiarz pochodzenia niemieckiego.

Po raz pierwszy został ujęty w księgach lwowskiego cechu budowniczych w 1584, przy jego nazwisku dodano przydomek "Nierychły" (Nieskory, Powolny). Od 1584 do 1625 należał do grupy starszych cechu, w 1592 nabył prawa mieszczańskie tj. został uznany za pełnoprawnego obywatela miasta Lwów. Jego gwarantami byli Wojciech Kapinos i Jan Bloch, którzy potwierdzili jego metrykę podając, że jest synem Mateusza (Mathiasa) i Anny Bemerów z Wrocławia. W 1596 zamawiał alabaster z kamieniołomu Bydłowskiego w Czerniejowie, wynajmował tam plac, na którym rzeźbił. W 1619 razem z Wilhelmem Flegiem był rzeczoznawcą rozstrzygającym spór Olbrachta Ludzickiego z budowniczym lwowskim Jakubem Madlainą o prace wykonywane w Zbarażu. W 1621 zawarł umowę z wojewodą Mikołajem Kiszką o wybudowanie ołtarza w Iwiu w powiecie oszmiańskim. Jest autorem rzeźb znajdujących się w zbiorach lwowskich muzeów. Mieszkał w kamienicy przy ulicy Zarwańskiej 26 (obecnie Starojewrejska). Pracował na zlecenie patrycjuszy, władz miejskich i bogatych rodzin lwowskich.

Twórczość

• Rzeźba lwa umieszczona na kolumnie przed ratuszem (tzw. Lew Lorencowicza) /1591/;
• Kartusz z herbem miasta umieszczony na murach miejskich /1608/;
• Wystrój rzeźbiarski kaplicy Boimów /1609-1615/;
• Przebudowa na zamówienie burmistrza Marcina Kampiana gotyckiej wieży ratusza, prace wykonywali Bernard Dickembosch, Dobromysł, Steszko i Dropokrust /1617-1619/;
• Wystrój rzeźbiarski kaplicy Kampianów /1619/;
• Udział w przebudowie kaplicy Szolc-Wolfowiczów;
• Prawdopodobnie nadzorował budowę wieży w klasztorze Bernardynów oraz wykonał rzeźby mnichów zdobiących fasadę świątyni.

Bibliografia

• Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Wydawnictwo "Budownictwo i architektura, Warszawa 1954, s. 25.
• Stanisław Łoza, Słownik architektów i budowniczych polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Wydawnictwo im. Mianowskiego, Instytutu popierania nauki, Warszawa 1931, s. 33.
• Władysław Łoziński, Sztuka Lwowska w XVI i XVII wieku. Architektura i rzeźba, Lwów 1901, s. 94, 96.
• Grzegorz Rąkowski, Lwów. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej, część IV. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, Pruszków 2008, ISBN 978-83-89188-70-8.
• В. Ф. Любченко, Львівська скульптура XVI—XVII століть, Київ : Наукова думка 1981, s. 101—106. (ukr.)