Andrzej Betlej

Andrzej Betlej

Andrzej Betlej (1995)
Data i miejsce urodzenia	26 października 1971 Kraków
Dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu - Państwowych Zbiorów Sztuki
Okres	od 3 stycznia 2020
Poprzednik	Jan Juliusz Ostrowski
Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie
Okres	od 1 stycznia 2016 do 2 stycznia 2020
Poprzednik	Zofia Gołubiew
Następca	Andrzej Szczerski
Dyrektor Instytutu Historii Sztuki UJ
Okres	od 2012 do 2016
Poprzednik	Piotr Krasny
Następca	Teresa Rodzińska-Chorąży
Odznaczenia

Andrzej Tadeusz Betlej (ur. 26 października 1971 w Krakowie) – polski historyk sztuki, doktor habilitowany nauk humanistycznych. W latach 2012-2016 dyrektor Instytutu Historii Sztuki UJ, w latach 2016-2020 dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie, od 3 stycznia 2020 dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki.

Życiorys

Absolwent historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, profesor nadzw. w Instytucie Historii Sztuki UJ^[1]. W 1999 roku uzyskał stopień doktora (praca doktorska pod kierunkiem prof. Jana Ostrowskiego). 28 stycznia 2011 Rada Wydziału Historycznego UJ nadała mu stopień naukowy doktora habilitowanego.

W latach 2012–2016 dyrektor Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Inicjator powołania stałej konferencji dyrektorów Instytutów Historii Sztuki w Polsce (2013). W latach 2016–2019 dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie^[2], od 3 stycznia 2020 roku dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu^[3].

Jego zainteresowania naukowe koncentrują się przede wszystkim na sztuce nowożytnej, a zwłaszcza na architekturze i rzeźbie na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej oraz na zagadnieniach mecenatu artystycznego i oddziaływania wzorców graficznych. Stypendysta zagraniczny Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2002; w Zentralinstitute für Kunstgeschichte w Monachium)^[4]; Kościuszko Foundation (2003, w The Getty Research Institute w Los Angeles), wielokrotnie Fundacji Lanckorońskich z Brzezia, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Departamentu Stanu USA (w ramach The International Visitor Leadership Program). Dwukrotnie otrzymał granty badawcze Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Ekspert Narodowego Centrum Nauki oraz Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.

Członek Komisji Historii Sztuki i Komisji Wschodnioeuropejskiej Polskiej Akademii Umiejętności, Stowarzyszenia Historyków Sztuki (w latach 2003–2008 członek, 2019-2022 wiceprezes Zarządu Głównego^[5]), Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym.

Członek Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej Akademii Nauk i Narodowego Komitetu Historii Sztuki (2012–2015, 2016–2019, 2020–)^[6]. Przewodniczący Rady Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA^[7]. W listopadzie 2020 powołany na zastępcę przewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK)^[8]. Jest również przewodniczącym Rady Muzeum Narodowego w Poznaniu (2020-2023) oraz członkiem rad muzealnych: Muzeum Narodowego w Kielcach (2016-), Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie (2018–)^[9], Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie (2020–), Zamku Królewskiego w Warszawie (2021–), a także Rady Naukowej Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie (2019–)^[10].

Członek Rady Naukowej Instytutu Sztuki PAN (2014–2018), Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych (2015–2018). Pozostawał w składzie Rady do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego (kadencja 2018–2021)^[11], a także Rad Muzeów: Zamku Królewskiego na Wawelu (2016–2019)^[12], Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy (2016–2019)^[13], Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu (2016–2021)^[14], Muzeum Czartoryskich w Puławach (2018–2021)^[15].

Od 2012 roku pełni funkcję redaktora naczelnego czasopisma Modus. Prace z historii sztuki. Jest również członkiem rad wydawniczych czasopism „Teka Lubelska” i „Sztuka Polski Środkowej. Studia”, „Opuscula Musealia”, „Roczniki Sztuki Śląskiej”, „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie”.

Współredaktor serii wydawniczych: Sztuka kresów wschodnich (t. 4–7); Kraków 1994–2012, Materiały do dziejów sztuki i kultury XVII i XVIII wieku (t. 1–8, Kraków 2016-) oraz książek: Praxis atque theoria. Studia ofiarowane profesorowi Adamowi Małkiewiczowi (Kraków 2006), Fides Ars Scientia. Studia dedykowane pamięci Księdza Kanonika Augustyna Mednisa (Tarnów 2008), Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, w Małopolsce i na Rusi Koronnej w czasach nowożytnych (Wrocław 2011), Ornament i dekoracja dzieła sztuki (Kraków 2015), Velis quod possis. Studia z historii sztuki ofiarowane Profesorowi Janowi Ostrowskiemu (Kraków 2016), Muzeum Narodowe w Krakowie 1879-2019 (Kraków 2019), Zapomniane dziedzictwo: zbiór odlewów gipsowych Uniwersytetu Jagiellońskiego (Kraków 2019).

W 2020 został członkiem honorowego komitetu poparcia Andrzeja Dudy przed wyborami prezydenckimi^[16].

Nagrody i odznaczenia

• Nagroda im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa przyznana przez Stowarzyszenie Historyków Sztuki za pracę doktorską (1999)
• Nagrodą Prezesa Rady Ministrów RP (2000)
• Nagrodą im. prof. Jerzego Łozińskiego (2005).
• Nagroda Krakowska Książka Miesiąca Za rozprawę SIBI, DEO, POSTERITATI. Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku (2010)
• Nagroda Rektora UJ (2011, 2014, 2015)
• Nagroda „ARS QUAERENDI” Województwa Małopolskiego za wybitne działania na rzecz rozwoju i promocji kultury
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015)^[17]
• Złota Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski (2019)^[18].

Wybrane publikacje

• „Abrysy budowli w różnych sposobach y kształtach”. Nieznany zbiór XVIII-wiecznych rysunków architektonicznych, 2000, ISBN 83-86050-53-5 (online w repozytorium).
• Paweł Giżycki SJ, architekt polski XVIII wieku, 2003, ISBN 83-88385-16-X.
• Zbiór augsburskich „rycin ornamentalnych” z XVIII wieku, 2003, ISBN 83-88934-31-7.
• SIBI, DEO, POSTERITATI. Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku, 2010, ISBN 978-83-61033-38-7 (online w repozytorium).
• Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 1-23, 1992-2015 [praca zbiorowa pod red. Jana K. Ostrowskiego].
• Badania sztuki ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej po 1989 roku, 2012 (online w repozytorium)
• Abrys, delineatio, kopersztych..., czyli „przednie rysowane, godne poszanowania, dobrych magistrów rysunki”. Projekty dzieł małej architektury ze zbiorów krakowskich, 2014, ISBN 978-83-63896-20-1 [wspólnie z Agatą Dworzak] (online w repozytorium).

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Andrzej Betlej na stronie Instytutu Historii Sztuki UJ
• Dr hab. Andrzej Tadeusz Betlej, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-09-09] .
• Strona własna Andrzeja Betleja
• on-line publikacje Andrzeja Betleja na portalu Academia.edu
• Śniadanie Mistrzów: Andrzej Betlej | Copernicus Festival
• Andrzej Betlej – publikacje w bibliotece Polona