Andrzej Biernacki (krytyk)

Andrzej Biernacki
Ilustracja
Andrzej Biernacki
(Warszawa 2009)
Data i miejsce urodzenia13 września 1931
Imielno
Data śmierci23 lipca 2021
NarodowośćPolska
Dziedzina sztukihistoria nauk humanistycznych
Ważne dzieła
  • Portrety uczonych polskich
  • Abeandry. Wybór not z „Twórczości”
  • Zatajony artysta. O Wacławie Borowym 1890–1950 (oprac.)

Andrzej Biernacki (pseud. Abe (abe), an, Idem; ABAD – wspólnie z Andrzejem Doboszem; ur. 13 września 1931 w Imielnie, zm. 23 lipca 2021[1]) – polski krytyk literacki, felietonista, badacz i historyk literatury współczesnej, edytor.

Życiorys

Syn Jana Biernackiego i Marii z domu Pułaskiej. W czasie II wojny światowej został wysiedlony wraz z rodziną do Generalnego Gubernatorstwa. Od 1945 uczył się w gimnazjum w Łowiczu, a od 1947 w III i I Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu. Debiutował w 1949, ogłaszając teksty informacyjne w dziale miejskim „Słowa Polskiego”.

Po przeniesieniu się do Warszawy, rozpoczął w 1950 studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, jednak w 1953 z powodów politycznych został relegowany z uczelni. Od 1952 publikował recenzje i artykuły oraz pracował jako adiustator w tygodniku „Dziś i jutro”, skąd został usunięty w 1954. Od 1955 do 1957 pracował jako lektor w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 1958 rozpoczął wieloletnią współpracę z miesięcznikiem „Twórczość”, gdzie publikował artykuły, recenzje literackie, przekłady literatury pięknej. W 1958 związał się również z miesięcznikiem „Więź”. Podjął także współpracę z redakcją „Polskiego Słownika Biograficznego”, zamieszczając tam kilkadziesiąt haseł biograficznych. W 1959 przywrócono mu statut studenta i mógł złożyć pracę magisterską (u prof. Juliana Krzyżanowskiego). Od 1961 do 1966 publikował recenzje w dwutygodniku „Współczesność”. Współpracował z periodykiem „Perspectives Polonaises” (w latach 1961–1979). Był także redaktorem wydawnictwa „Blok Notes Muzeum im. Adama Mickiewicza”, poświęconego literaturze polskiej XIX i XX w. (w latach 1961–1964). Podjął pracę w Ośrodku Dokumentacji i Informacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk (do 1966), a następnie w Instytucie Historii Nauki i Techniki PAN, gdzie był m.in. (od 1967) sekretarzem redakcji rocznika „Organon”, następnie także jego redaktorem. W latach 60. i 70. XX w. publikował teksty poświęcone historii literatury XIX wieku i historii nauki w „Kwartalniku Historii Nauki i Techniki” (od 1967 do 1979), „Tygodniku Powszechnym”, „Pamiętniku Teatralnym i „Dialogu”. W styczniu 1976 roku podpisał list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[2]. W latach 80. XX w. ogłosił w „Roczniku Literackim” ponad sto biogramów pisarzy w dziale materiałów biobibliograficznych. W 1989 obronił pracę doktorską o Aleksandrze Przezdzieckim (pod kierunkiem prof. Tadeusza Ulewicza). W latach 90. publikował w paryskiej „Kulturze” i „Dekadzie Literackiej”. Habilitował się w Instytucie Historii Nauki PAN (1997).

Był profesorem i wykładowcą Wydziału Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Wyższej Szkoły Dziennikarskiej im. Melchiora Wańkowicza w Warszawie.

Członek Polskiego PEN Clubu (od 1971), Związku Literatów Polskich (1977–1983), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1990) i International Federation of Journalist.

Żonaty z Różą Jodłowską, historykiem sztuki. Mieszkał w Warszawie.

Twórczość

  • Historia ośmiu zjazdów polonistycznych. Od Michała Bobrzyńskiego do Stefana Żółkiewskiego (Instytut Badań Literackich PAN 1997, ​ISBN 83-85605-89-4​)
  • Jan Rostafiński 1882-1966. Próba biografii (Norbertinum 2003, ​ISBN 83-7222-126-X​)
  • Aleksander Przezdziecki (1814-1871). Życiorys uczonego i mecenasa (Collegium Columbinum 2005, ​ISBN 83-87553-97-2​)
  • Abeandry. Wybór not z „Twórczości” (Biblioteka „Więzi”, t. 203; Wydawnictwo „Więź” 2007, ​ISBN 978-83-60356-25-8​)

Publikacje w czasopismach i książkach zbiorowych

  • Problematyka folkloru w drobnych utworach Mickiewicza [w:] Ludowość u Mickiewicza (Warszawa 1958)
  • Lice bielsze od mleka [w:] „Blok-Notes Muzeum Mickiewicza” nr 2/1963
  • Aleksander Przezdziecki (1814-1871). Życiorys uczonego mecenasa [w:] „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 1972
  • Krytyka i historia literatury. Korbut, Kridl, Elzenberg: nieporozumienie powracające [w:] Badania nad krytyką literacką (Wrocław 1974)
  • Różnica jednego słowa. Bronisława Chlebowskiego trzy wersje poglądu na historię literatury [w:] „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 1/1978
  • Edwarda Rastawieckiego „Imionnik narodowy” „Blok-Notes Muzeum Mickiewicza” 1978
  • Szukanie siebie pośród obcych wzruszeń [w:] Janta: człowiek i pisarz (Londyn 1982)
  • Józef Kallenbach (1861-1929) [w:] Rocznik Towarzystwa Literackiego Adama Mickiewicza 1985
  • Betyzyany (wiersze sztambuchowe) [w:] „Blok-Notes Muzeum Mickiewicza” 1988
  • Stulecie Akademii Umiejętności [w:] „Więź” nr 11-12/1990
  • Erazm Jerzmanowski i jego fundacja [w:] „Blok-Notes Muzeum Mickiewicza” 1991
  • O człowieczeństwie czyli mit o Tristanie i Izoldzie [w:] „Parnasik” nr 3/[1992

Opracowania i prace edytorskie

Andrzej Biernacki (Warszawa 2009)

Tłumaczenia

  • Albert Thibaudet, Historia literatury francuskiej (fragmenty drukowane w „Tekstach” – 1977 i „Literaturze na świecie” – 1982)
  • Henri Mendras, Elementy socjologii (Siedmioróg 1997, ​ISBN 83-7162-008-X​; 2001, ​ISBN 83-7162-550-2​)

Bibliografia

Przypisy

  1. Zmarł Andrzej Biernacki
  2. Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 31.

Media użyte na tej stronie

Andrzej Biernacki Warsaw Poland September21 2009 Fot Mariusz Kubik 01.JPG
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
Andrzej Biernacki (b. September 13, 1931 in Imielno, Poland) – Polish journalist, essayist, literary critic and editor. He lives in Warsaw, Poland
Andrzej Biernacki Warsaw Poland September21 2009 Fot Mariusz Kubik 03.JPG
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
Andrzej Biernacki (b. September 13, 1931 in Imielno, Poland) – Polish journalist, essayist, literary critic and editor. He lives in Warsaw, Poland