Andrzej Bniński
Data urodzenia | ||
---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 5 stycznia 1479[1] | |
Biskup diecezjalny poznański | ||
Okres sprawowania | 1438–1479 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Nominacja biskupia | 21 lipca 1438[1] | |
Sakra biskupia | 15 stycznia 1439 |
Andrzej z Bnina, Andrzej Bniński herbu Łodzia lub Andrzej Opaliński z Bnina[2] (ur. w 1396 roku – zm. 5 stycznia 1479 roku w Poznaniu) – biskup rzymskokatolicki, sekretarz królewski, senator I Rzeczypospolitej.
Życiorys
W 1422 roku uzyskał stopień bakałarza na Akademii Krakowskiej. Był sekretarzem króla Władysława Jagiełły i kanonikiem poznańskim, w 1438 został biskupem poznańskim[1]. Znany był z wytrwałego zwalczania husytyzmu w swojej diecezji, stąd nadano mu przydomek "husytobójca". We współpracy z papieskim inkwizytorem Mikołajem z Łęczycy przeprowadził kilkadziesiąt procesów przeciwko zwolennikom husytyzmu. Skazał na śmierć pięciu husyckich kapłanów i burmistrza Zbąszynia Mikołaja Grunberga[3]. W 1440 dokonał zbrojnego najazdu na Zbąszyń i zmusił[4] i skutecznie zmusił miejscowego możnowładcę Abrahama ze Zbąszynia do wyrzeczenia się husytyzmu.
Był dobrym administratorem w swoim biskupstwie, odbył kilkanaście synodów diecezjalnych, walczył z nieobyczajnym życiem kleru. Opiekował się wdowami i sierotami, hojnie uposażał ubogie kościoły. Fundował wiele świątyń, zbudował w swoich dobrach biskupich szereg zamków m.in. w Krobi. Lokował wiele nowych wsi, szczególnie na Mazowszu. Poświęcił w Warszawie, 4 grudnia 1454, kościół św. Anny i klasztor bernardynów (drugi w Polsce po krakowskim)[5]. W 1447 dwa razy brał udział w poselstwie panów polskich, które zaoferowało koronę Polski Bolesławowi IV warszawskiemu, a później Kazimierzowi Jagiellończykowi. Od czasu jego pontyfikatu datuje się ustanowienie na stałe urzędu biskupa pomocniczego (sufragana) w diecezji poznańskiej. Był gwarantem pokoju toruńskiego 1466 roku[6].
Przypisy
- ↑ a b c Konrad Eubel Hierarchia Catholica, vol. II, 1914, s. 219.
- ↑ Bishop Andrzej Opaliński (z Bnina) (ang.). www.catholic-hierarchy.org. [dostęp 2016-05-04].
- ↑ Szymon Wrzesiński, Inkwizycja ziemiach polskich, Wyd. Replika 2009, s. 143-153.
- ↑ Encyklopedia Polska. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 18. ISBN 978-83-7558-436-3.
- ↑ Julian Bartoszewicz: Kościoły Warszawskie rzymsko-katolickie opisane pod względem historycznym, Warszawa 1855 str. 80
- ↑ Antoni Gąsiorowski, Polscy gwaranci traktatów z Krzyżakami XIV-XV wieku, w: Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 2-3, 1971, s. 258.
Literatura dodatkowa
- Ks. Józef Nowacki: Bniński Andrzej. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 143–145. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Herb_Lodzia.jpg: Tadeusz Gajl
- derivative work: KamilkaŚ (talk)
Polish coat of arms