Andrzej Bogucki

Andrzej Bogucki
Ilustracja
Andrzej Bogucki w programie „...a Banda śmieje się” w teatrze „Banda”, 1931
Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1904
Warszawa, Polska

Data i miejsce śmierci

29 lipca 1978
Warszawa, Polska

Instrumenty

wokal

Gatunki

muzyka rozrywkowa

Zawód

aktor, piosenkarz

Aktywność

1931–1978

Zespoły
Chór Czejanda
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Zofia Sykulska-Szancerowa i Andrzej Bogucki w sztuce „Dom otwarty”

Andrzej Bogucki (ur. 11 listopada 1904[1] w Warszawie, zm. 29 lipca 1978 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, śpiewak operetkowy, piosenkarz.

Życiorys

Był synem Stanisława Boguckiego i Róży z domu Rapackiej[1] (a wnukiem ze strony matki Wincentego Rapackiego, ojca) oraz siostrzeńcem Honoraty Leszczyńskiej i bratem ciotecznym Jerzego Leszczyńskiego. Jego żoną była Janina Godlewska, piosenkarka.

Był uczniem Gimnazjum Reja w Warszawie. Ukończył Szkołę Podchorążych w Grudziądzu. Był zawodowym oficerem kawalerii (z woli swojego ojca), służył w 7 Pułku Ułanów w Mińsku Mazowieckim. Z powodów zdrowotnych zakończył służbę w 1929 roku. Od tego czasu poświęcił się aktorstwu.

Okres okupacji spędził we Lwowie i w Warszawie. Pomagał ukrywającym się uciekinierom z getta, m.in. kompozytorowi Władysławowi Szpilmanowi[2] i fotografowi Benedyktowi Jerzemu Dorysowi.

Związany z Warszawą, choć był też aktorem teatrów innych miast. Od roku 1947 do końca życia mieszkał w stolicy. Mieszkał na osiedlu Mariensztat. Pracował do swych ostatnich dni.

Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 14-4-20/21/22)[3][4].

Kariera aktorska

Pochodził z rodziny o głęboko zakorzenionych tradycjach aktorskich Rapackich i Leszczyńskich. Jego ojciec, Stanisław Bogucki był barytonem Opery Warszawskiej. Zarówno ze sceną, jak i z filmem związany był od dzieciństwa. Jego matką była Róża Rapacka, córka Wincentego Rapackiego.

Film

Grób Andrzeja Boguckiego na cmentarzu Powązkowskim

W filmie zadebiutował rolą dziecka w Tajemnicach Alei Ujazdowskich (Tajemnice Warszawy).

Filmografia

Teatr

Oficjalny debiut teatralny aktora przypadł na dzień 30 kwietnia 1930 roku. Początkowo Bogucki związany był z warszawskim Teatrem Polskim (1930–1933), następnie z Teatrem Nowej Komedii (1933–1934), Redutą i Teatrem Ateneum w Warszawie. Potem współpracował z teatrami krakowskimi i łódzkimi. Po wojnie był kolejno aktorem teatrów: Wojska Polskiego w Łodzi (1945–1947) oraz warszawskich – Nowego (1947–1950), Polskiego (1950–1954), Klasycznego (1954–1969), Narodowego w Warszawie (1969–1978). Gościnnie występował w Teatrze Małym i Teatrze Rozmaitości. Często pojawiał się w komediach muzycznych i operetkach. Grał też role dramatyczne.

Role w spektaklach teatralnych
  • 1937 – Ludzie na krze (reż. Stanisława Perzanowska)
  • 1945 – Barykady Warszawy jako gość I, hrabia, młody dyplomata (reż. Dobiesław Damięcki, Jan Kreczmar, Leonia Jabłonkówna, Jacek Woszczerowicz)
  • 1945, 1946 – Pan Jowialski jako Ludmir (reż. Henryk Szletyński)
  • 1946 – Świerszcz za kominem jako głos autora (reż. Stanisław Daczyński)
  • 1946 – Zemsta jako Papkin (reż. Jerzy Leszczyński)
  • 1946 – Pan Damazy jako Genio (reż. Aleksander Zelwerowicz)
  • 1947 – Ożenek jako Koczkariew (reż. H. Szletyński)
  • 1947 – Śluby panieńskie jako Gustaw (reż. S. Daczyński)
  • 1947 – Wesele Figara jako hrabia Almawiwa (reż. S. Daczyński)
  • 1947 – Rewizor jako Iwan Kuźmicz Szpiekin (reż. S. Perzanowska)
  • 1948 – Słomkowy kapelusz jako Rentier Fadinard (reż. S. Perzanowska)
  • 1948 – Porwanie Sabinek jako Emil (reż. S. Perzanowska)
  • 1948 – Dom otwarty jako Alfons Fikalski (reż. S. Perzanowska)
  • 1949 – Zemsta nietoperza jako Frank (reż. S. Perzanowska)
  • 1949 – Aurora jako jej mąż (reż. Irena Babel)
  • 1949 – Mąż przeznaczenia (reż. I. Babel)
  • 1949 – Maszeńka jako Leonaid Borysowicz (reż. Janusz Warnecki)
  • 1950 – Sprytna wdówka jako Milord Runbif (reż. Józef Wyszomirski)
  • 1951 – Próba sił jako dr Zdzisław Grodecki (reż. Aleksander Bardini)
  • 1951 – Mądremu biada jako Anton Zagoriecki (reż. Bronisław Dąbrowski)
  • 1952 – Ożenek jako Koczkariew (reż. B. Dąbrowski)
  • 1952 – Lalka jako Kazimierz Starski (reż. B. Dąbrowski)
  • 1953 – Śluby panieńskie jako Gustaw (reż. Maria Wiercińska)
  • 1954 – Lubow Jarowaja jako Arkadiusz Jelisatow (reż. B. Dąbrowski)
  • 1954 – Legenda o miłości jako Astrolog (reż. Jerzy Rakowiecki)
  • 1954 – Dombey i syn jako Carker (reż. S. Daczyński)
  • 1956 – Ostatnia noc jako Gisquet (reż. Stanisław Bugajski)
  • 1957 – Teoria Einsteina jako profesor fizyki teoretycznej (reż. S. Bugajski)
  • 1957 – Skiz jako Tolo (reż. Władysław Sheybal)
  • 1958 – Popas Króla Jegomości jako Desportes (reż. Wiktor Biegański)
  • 1958 – Frantik, skarb i piraci jako Goliat Huragan (reż. Zbigniew Stok)
  • 1959 – Sędzia w potrzasku jako sędzia Wyduś (reż. Emil Chaberski)
  • 1959 – Dwaj panowie z Werony jako książę Mediolański (reż. Tadeusz Cygler)
  • 1960 – Złote ręce jako ojciec Gwardian (reż. Stanisław Bugajski)
  • 1960 – Klub kawalerów jako Nieśmiałowski (reż. Józef Słotwiński)
  • 1960 – Pan Jowialski jako Janusz (reż. E. Chaberski)
  • 1962 – Żeglarz jako rektor (reż. J. Słotwiński)
  • 1962 – Czy to jest miłość? jako Wacław (reż. Irena Grywińska-Adwentowicz)
  • 1962 – Miecz Damoklesa jako aptekarz (reż. E. Chaberski)
  • 1962 – Niepokój przed podróżą jako Rudolf (reż. Andrzej Szafiański)
  • 1963 – Tymon Ateńczyk jako Flawiusz (reż. Tadeusz Byrski)
  • 1963 – Dyplomaci jako Łazański (reż. Jadwiga Chojnacka)
  • 1963 – Iwanow jako Matwiej Szabelski (reż. Andrzej Ziębiński)
  • 1964 – Róża jako Pan II (reż. I. Babel)
  • 1964 – W gołębniku jako Ignacy (reż. Jan Kulczyński)
  • 1965 – Ondyna jako August (reż. Ireneusz Kanicki)
  • 1966 – Pruski mur jako ksiądz (reż. I. Kanicki)
  • 1966 – Don Juan jako profesor (reż. I. Kanicki)
  • 1966 – Śluby panieńskie jako Radost (reż. I. Kanicki)
  • 1967 – Dziś do ciebie przyjść nie mogę (reż. I. Kanicki)
  • 1967 – Mirandolina jako Markiz di Forlipopoli (reż. Tadeusz Aleksandrowicz)
  • 1969 – Śluby panieńskie jako Radost (reż. Władysław Krasnowiecki)
  • 1970 – Kordian jako ksiądz (reż. Adam Hanuszkiewicz)
  • 1970 – Norwid (reż. A. Hanuszkiewicz)
  • 1972 – Proces jako oskarżony (reż. A. Hanuszkiewicz)
  • 1972 – Lorenzaccio jako Niccolini (reż. Tadeusz Minc)
  • 1973 – Zabawa w koty jako Wiktor Czermelenyi (reż. Jan Machulski)
  • 1973 – Kartoteka jako ojciec (reż. T. Minc)
  • 1974 – Jezioro Bodeńskie jako internowany (reż. A. Hanuszkiewicz)
  • 1975 – Pluskwa jako reporter (reż. Konrad Swinarski)
  • 1978 – Aptekarz jako Sempronio (reż. Halina Dzieduszycka)
Opracowanie wokalne piosenek
  • 1958 – Królowa przedmieścia (reż. Zbigniew Koczanowicz)

Występy w telewizji

Role w Teatrze Telewizji
  • 1955 – Wesele jako Pan Młody
  • 1962 – Romantyczni
  • 1963 – Taniec księżniczki jako Ryszard
  • 1963 – Syn marnotrawny jako Szlachcic
  • 1963 – Pan Benet
  • 1964 – Don Juan, czyli Kamienny gość
  • 1965 – Skąpiec
  • 1966 – Szwejk na tyłach
  • 1966 – Katarynka jako Radca
  • 1969 – Mieszczanin szlachcicem jako nauczyciel muzyki
  • 1970 – Dziewczęta z Nowolipek
  • 1972 – Zabezpieczenie macierzyństwa jako Adwokat Kasprzak
  • 1972 – Elektra (aut. Giraudoux) jako prezes
  • 1973 – Norwid
  • 1974 – Twarz pokerzysty jako Bednarczyk
  • 1975 – Emancypantki jako Mielnicki
  • 1976 – Jedenaste przykazanie jako Króliczek
  • 1977 – Dyplomaci i sztabowcy w Przed burzą jako Kennedy
  • 1978 – Filomena Marturano jako Nocella
Role w serialach i filmach telewizyjnych

Kariera muzyczna

Jako piosenkarz zadebiutował w roku 1931 w teatrzyku „Banda”, w którym występował do 1932 roku. Miał bardzo charakterystyczny głos. To właśnie działalność piosenkarska przyniosła mu największą popularność. Po 1945 roku przez wiele lat występował wraz z Chórem Czejanda, z którym nagrał wiele utworów. Spopularyzował znaną piosenkę Czerwony autobus, a także piosenki o stolicy: Jak przygoda, to tylko w Warszawie, Warszawska piosenka, A tu jest Warszawa. Wylansował też wiele przebojów lirycznych w radiu, takich jak: Czy ty wiesz, moja mała, Mnie się żadna tak nie podoba jak ty, Jest jedna jedyna, A mnie jest szkoda lata, Dorotka.

Dyskografia

Solo
  • Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2055)
  • Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2088)
  • 1980 Andrzej Bogucki: Titina... (LP, Muza SX-1943)
Składanki
  • A. Bogucki / ? (SP, Muza_-2313)
  • Piosenki z filmu „Przygoda na Mariensztacie (SP, Muza_-2287)
  • Chór Czejanda (SP, Muza_-2067)
  • Andrzej Bogucki / Janina Godlewska (SP, Muza_-2056)
  • Andrzej Bogucki / Marta Mirska (SP, Muza_-2156)
  • Chór Czejanda / Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2054)
  • Mieczysław Fogg / Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2087)
  • Andrzej Bogucki / Marta Mirska (SP, Muza_-2155)
  • Tuwim – Wiersze (SP, Tonpress SM-391)
  • I. Sobieszczańska / Andrzej Bogucki (Pocztówka, PWP Ruch R-0182-II)
  • Andrzej Bogucki / dzieci (Pocztówka, PWP Ruch R-0195-II)
  • 1977 Warszawo, ty moja Warszawo – Mój Warszawski dzień (LP, Muza SX-1518)
  • 1978 Od Momusa do Ali-Baby (LP, Muza SX-1702)
  • 1980 Banda (Pocztówka, Tonpress R-0832-II)
  • 1983 Tych lat nie odda nikt – Kazimierz Winkler i jego piosenki (LP, Pronit SX-1945)
  • Wspomnień czar. Cz.1 – Miłość ci wszystko wybaczy (CD)
Inne płyty
  • Czerwony Kapturek (EP, Muza N-0183) jako gajowy
  • Artyści Scen Warszawskich: Muchy króla Apsika (EP, Muza N-0504) jako lord kanclerz
  • PinokioBajka muzyczna (reżyseriaWiesław Opałek, LP, Muza SX-1453) jako narrator
  • 1973 Czarodziejski Młyn (reż. Ludwik René, LP, Muza SXL-0730
  • 1977 Chatka z piernika (EP, Muza SN-0771/2) jako narrator
  • 1978 Tomcio Paluch (reż. W. Opałek, LP, Muza SX-1641) jako narrator
  • Zabawa w podróż (bajka muzyczna, LP, Muza L-0515)

Najpopularniejsze piosenki

Udział w muzycznych programach telewizyjnych

  • Zaśpiewajmy to jeszcze raz
  • Co nam zostało z tych lat

Inna działalność

Kabaret i rewia

Występował z powodzeniem w warszawskich kabaretach „Wielka Rewia” i „Małe Qui Pro Quo”.

  • 1931 – ...a Banda śmieje się, teatr „Banda”
  • 1934 – To lubią kobiety, „Teatr na Kredytowej”
  • 1935 – Przygoda w grand Hotelu, „Wielka Rewia”
  • 1935 – Księżniczka czardasza
  • 1936 – Podwójna buchalteria, Teatr Letni w Warszawie
  • 1936 – Duby smalone, „Teatr na 13 rzędów”
  • 1937 – Na pięterku, „Małe Qui Pro Quo”

Praca w Radiu

Był długoletnim pracownikiem Polskiego Radia. Przez wiele lat prowadził w nim audycje dla dzieci, m.in. Zabawa przy muzyce oraz Śpiewany piosenki, ucząc dzieci śpiewania piosenek. Współpracował z radiowym Teatrem Wyobraźni (jako prezenter, piosenkarz i recytator, a także – popularyzator muzyki i literatury), a także z teatrzykiem Eterek.

Nagrody i odznaczenia

Upamiętnienie

Niektóre z piosenek wykorzystano w polskich filmach już po śmierci piosenkarza. Jego piosenki można usłyszeć w wykonaniu m.in. takich artystów, jak: Andrzej Dąbrowski, Robert Janowski, Jan Kobuszewski, Bohdan Łazuka, Jerzy Połomski, Irena Santor, Krzysztof Tyniec, Marianna Wróblewska oraz Zespół Pieśni i Tańca „Mazowsze”.

Przypisy

  1. a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 56.
  2. Andrzej Bogucki - Jad Waszem (ang.)
  3. Cmentarz Stare Powązki: BOGUCCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-10].
  4. Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Zofia Sykulska-Szancerowa i Andrzej Bogucki - Film nr 55-56 - 1948-12-23.JPG
Zofia Sykulska-Szancerowa i Andrzej Bogucki w sztuce 'Dom otwarty "
Righteous Among the Nations medal simplified.svg
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations
Andrzej Bogucki - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Andrzeja Boguckiego na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 14, rząd 4, grób 20, 22)
Andrzej Bogucki.png
Andrzej Bogucki w programie "...a Banda śmieje się" w teatrze "Banda", 1931