Andrzej Brygidyn

Andrzej Brygidyn

Data i miejsce urodzenia	30 września 1947 Sanok
Data i miejsce śmierci	28 grudnia 2021 Ustrzyki Dolne
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Sanoku
Zawód, zajęcie	nauczyciel
Edukacja	Liceum Ogólnokształcące Męskie w Sanoku
Alma Mater	Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
Odznaczenia

Andrzej Brygidyn (ur. 30 września 1947 w Sanoku, zm. 28 grudnia 2021 w Ustrzykach Dolnych) – polski nauczyciel historyk.

Grób Andrzeja Brygidyna

Życiorys

Urodził się w Sanoku^[1][2][3][4]. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego Męskiego w Sanoku z 1965^[3][5][4][6]. Od 1967 do 1971 studiował na Wydziale Humanistycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, uzyskując dyplom magistra historii^{[1][7][3][4][5]}.

Po studiach powrócił do rodzinnego Sanoka i podjął pracę nauczyciela w kilku szkołach, a jednocześnie podjął się gromadzenia materiałow o losach żołnierzy związanych z Sanokiem^[8]. Pracował na stanowisku nauczyciela historii w sanockich szkołach podstawowych: kolejno w SP nr 5, SP nr 4 oraz SP nr 7. Od 1977 był dyrektorem Szkoły Podstawowej nr 7 im. 6 Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej w Sanoku^{[9][10][11][12][5]}, od 26 kwietnia 1999 dyrektorem powstałego w wyniku przekształcenia SP nr 7 Gimnazjum nr 4 im. 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty^{[3][13][14][15][16]} do 2003^[5]. W 1991 uzyskał III stopień specjalizacji zawodowej w zakresie nauczania historii (jako jeden z pierwszych nauczycieli w Sanoku)^[1][2][17]. W 2001 obchodził jubileusz 35-lecia pracy w zawodzie nauczyciela^[18]. Był inicjatorem powstania i twórcą otwartego w 1999 Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Sanoku^[19][20][16], którego został dyrektorem^{[3][5][21][22][23]} (na uczelni kształcenie otrzymywali nauczyciele języków angielskiego i niemieckiego, mający następnie możliwość uzyskania licencjata na Uniwersytecie Śląskim^[3]). Ponadto został dyrektorem Podkarpackiego Centrum Doskonalenia i Doradztwa (od 2008)^[3][5], Niepublicznego Liceum Ogólnokształcącego i Niepublicznego Uzupełniającego dla Dorosłych (od 2008)^[5], Sanockiej Szkoły Policealnej (2011)^[5], Wyższej Szkoły Sanockiej (od 2012)^[3].

Od początku lat 80. publicysta i autor publikacji z zakresu historii II wojny światowej, historii współczesnej, także w ujęciu lokalnym miasta Sanoka i ziemi sanockiej^[2][3]. W tym zakresie został współpracownikiem czasopism regionalnych^[3] (m.in. „Podkarpacie”^[24], „Gazeta Sanocka – Autosan”^[25][26], „Tygodnik Sanocki”^[27]). Jego prace naukowe publikowano też w opracowaniach zbiorowych^[1][3][4]. W 1991 Komisja Historyczna Rady Miasta Sanoka przyznała dotację w wysokości 25 mln zł na wydanie książki A. Brygidyna pt. Kryptonim „San”^[28].

W okresie PRL był lektorem sanockiego oddziału Towarzystwa Wiedzy Powszechnej^[29]. W 1980 został wiceprezesem ds. wychowawczych powołanego wówczas klubu łyżwiarstwa szybkiego SKŁ Górnik Sanok^[30]. W SP 7 oprócz nauczania historii trenował też piłkarzy, a w czerwcu 1985 kierowana przez niego reprezentacja szkoły wygrała zawodnicy ligi szkolnej w Sanoku^[31]. Sprawował mandat radnego Miejskiej Rady Narodowej (MRN) w Sanoku; wybrany w wyborach w 1988 z ramienia PZPR^[32][33]. 10 lipca 1991 został wybrany członkiem zarządu Towarzystwa Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka^[34] i pełnił tę funkcję do 1998^[1]. Następnie został członkiem Komisji Historycznej w TRiUMS^[2]. Został członkiem Stowarzyszenia Korporacji Literackiej w Sanoku^[1]. Według informacji upublicznionych w 1992 przez Komitet Obywatelski w Sanoku Andrzej Brygidyn miał po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce uczestniczyć w dniu 13 lutego 1982 w posiedzeniu zespołu ds. oceny kadry pedagogicznej szkól i placówek oświatowo-wychowawczych w Sanoku, powołanego celem weryfikacji nauczycieli w tym mieście^[11][a][35], czemu wówczas zaprzeczył^[12].

Zmarł 28 grudnia 2021 w Ustrzykach Dolnych w wieku 74 lat^[36]. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Sanoku 31 grudnia 2021^[37].

Jego córka Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz także ukończyła studia historyczne i została pedagogiem^[3][38][7].

Publikacje

• Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992.^[39][3]
• Żołnierskimi rzuceni losami. Sanok: 1994. ISBN 83-87282-47-2. (wydanie 2: 1997)^{[3][40][41][16]}
• Sanok. Między wojną a stanem wojennym. Sanok: PUW Roksana, 1999. ISBN 83-87282-86-3.^{[42][43][44][3][16]}
• Sanocka Lista Katyńska. Jeńcy Kozielska, Ostaszkowa, Starobielska oraz innych obozów i więzień Polski kresowej pomordowani w Rosji Sowieckiej. Sanok: 2000.^[45][3][16]
• Śladami synów Ziemi Sanockiej – żołnierzy 6 Dywizji Piechoty. Sanok: 2000.
• Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: 2012. ISBN 978-83-903080-5-0. (współautorka: Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz)^[46][4]
• Sanockie reminiscencje. Sanok: 2013. ISBN 978-83-903080-2-9. (współautorka: Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz)

Inne

• artykuł Śladami synów Ziemi Sanockiej – żołnierzy 6 Dywizji Piechoty w: „Rocznik Sanocki”, Tom VI, 1988^[47]
• podrozdział Życie polityczne w rozdziale W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.^[1][3]

Nagrody i odznaczenia

• Nagroda Wojewódzkiego Kuratora Oświaty i Wychowania (1975^[48], 1982^[49])
• Dyplom uznania za pracę ideowo-wychowawczą i kulturalną przyznany przez Zarząd Wojewódzki Towarzystwa Wiedzy Powszechnej (1977)^[29]
• Dyplom uznania za wybitne osiągnięcia i zaangażowanie w pracy ideowo-wychowawczej przyznany przez Miejski Ośrodek Pracy Ideowo-Wychowawczej, stanowiący filię Wojewódzkiego Uniwersytetu Marksizmu-Leninizmu (1983)^[50]
• Nagroda Ministra Edukacji Narodowej II stopnia (1988)^[51]
• Nagroda Miasta Sanoka II stopnia w dziedzinie literatury przyznana za rok 1995 (za upowszechnianie historii regionalnej)^{[52][53][54][55][1][2]}
• Konkurs „Ziemia rodzinna Grzegorza z Sanoka w literaturze”^[56]:
  • Godło „Grzegorz” w dziedzinie prozy literackiej za pracę pt. Wsypa (1986)
  • II nagroda – dwukrotnie^[1][2] (w tym w 1991 w dziale pamiętników^[57])
• III nagroda w Konkursie Literackim zorganizowanym w 1988 przez ZNP w Rzeszowie (za opowiadanie pt. Stefka)^[1][2][58]
• Odznaka „Za Zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych” (1999)^[59]
• Tytuł członka honorowego Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych^[60]
• Nagroda Powiatu Sanockiego w dziedzinie kultury (2001, za publikację Sanocka Lista Katyńska)^[61][62][5]
• Odznaka „Zasłużony dla Sanoka” (2001)^[5]

Uwagi

Przypisy