Andrzej Brzuchal-Sikorski

Andrzej Brzuchal-Sikorski
kapitan kapelmistrz kapitan kapelmistrz
Data i miejsce urodzenia

12 listopada 1867
Udrycze

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 1931
Busko

Przebieg służby
Lata służby

1914–1926

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

I Brygada Legionów Polskich
9 Pułk Piechoty Legionów

Stanowiska

kapelmistrz

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości
Nagrobek kpt.Andrzeja Brzuchal-Sikorskiego na Cmentarzu parafialnym w Busku-Zdroju

Andrzej Brzuchal-Sikorski (ur. 12 listopada 1867 w Udryczach, zm. 2 grudnia 1931 w Busku) – kapitan, kapelmistrz orkiestry I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, pierwszy wykonawca i aranżer Marsza I Brygady (My, Pierwsza Brygada), prawdopodobny autor muzyki do utworu[1].

Życiorys

Andrzej Brzuchal urodził[2] się we wsi Udrycze, parafia Sitaniec, w powiecie zamojskim, z małżeństwa Bartłomieja (ur. 1835) i Franciszki z Kardaszów. Jego siostra Franciszka Bakuniakowa (ur. 1878) była działaczką i poetką ludową. Od 1894 był mężem Felicji z Wojnakowskich (1878–1928).

Razem z bratem Józefem grali w Orkiestrze Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu. W 1905 został kapelmistrzem, reaktywowanej w 1899, orkiestry Kieleckiej Straży Ogniowej.

10 września 1914, w dniu gdy oddziały strzeleckie opuszczały Kielce, kapelmistrz Andrzej Brzuchal wraz z całą orkiestrą wstąpił w szeregi strzelców. I od tego dnia kielecka orkiestra i jej kapelmistrz, który przybrał pseudonim Sikorski, towarzyszyli oddziałom J.Piłsudskiego. W 1917 po kryzysie przysięgowym Niemcy internowali legionistów, orkiestrę i jej kapelmistrza w Szczypiornie. Po odzyskaniu niepodległości Andrzej Brzuchal, wraz z innymi muzykami z orkiestry wstąpił w szeregi Wojska Polskiego.

Był kapelmistrzem 9 Pułku Piechoty Legionów w Zamościu. Z dniem 31 grudnia 1926 został przeniesiony w stan spoczynku[3]. W 1930 zamieszkał u rodziny Lotków we wsi Siesławice koło Buska-Zdroju. Kilka ostatnich miesięcy przed śmiercią spędził u państwa Banasiewiczów w Busku-Zdroju. Na jego pogrzebie przybyły trzy orkiestry dęte: 4 Pułku Piechoty Legionów z Kielc, OSP Busko i OSP Kielce. Pożegnany został melodią Marsza kieleckiego nr 10. Spoczywa na Cmentarzu parafialnym w Busku-Zdroju.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

W sierpniu 2001, w Kielcach, na budynku przy ul. św. Leonarda, w którym niegdyś mieściła się straż ogniowa, odsłonięta została tablica pamiątkowa o treści: "Andrzejowi Brzuchalowi, który 10.IX.1914 roku wstąpił z orkiestrą do oddziałów strzeleckich J.Piłsudskiego przynosząc ze sobą melodię Marsza kieleckiego, później pieśni My, Pierwsza Brygada – Kielczanie – Związek Piłsudczyków Oddz. Świętokrzyski – Woj. Konserwator Zabytków – Pracownia Plastyczna A. i K. Moderau – Kielce 2001". Pierwsza tablica, która była umieszczona w tym miejscu w 1939, zaginęła podczas wojny.

W październiku 2016 w Szkole Podstawowej imienia Kornela Makuszyńskiego w Siesławicach odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Andrzejowi Brzuchalowi-Sikorskiemu[5].

Przypisy

  1. Leszek Marciniec, Vademecum kuracjusza 21 Wojskowego Szpitala Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnego w Busku-Zdroju – przewodnik po Busku-Zdroju, 2005, s. 47.
  2. Wiesław Chmielewski, Legionowy epizod, "Strażak", nr 12/2004
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 16 grudnia 1926 roku, s. 440.
  4. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.
  5. Adam Ligiecki, W szkole w Siesławicach została odsłonięta tablica pamiątkowa Andrzeja Brzuchala-Sikorskiego, Echo Dnia Świętokrzyskie, 21 października 2016 [dostęp 2020-03-24] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
JKRUK 20081102 ANDRZEJ BRZUCHAL SIKORSKI DSC05378.JPG
Autor:


To zdjęcie wykonał użytkownik Wikipedii i Wikimedia Commons Jarosław Kruk (Jrkruk).
Jeśli chcesz wykorzystać to zdjęcie, proszę o jego podpisanie w następujący sposób:
autor: Jarosław Roland Kruk / Wikipedia, licencja: CC-BY-SA-3.0
W przypadku zamieszczenia zdjęcia na stronie internetowej, poproszę o przesłanie informacji mailowej z adresem tej strony. W przypadku zamieszczenia zdjęcia w publikacji drukowanej, poproszę o przesłanie egzemplarza na mój adres, który podam mailowo.
Kontakt ze mną: jaroslaw.kruk@o2.pl
Zapraszam do obejrzenia mojej galerii zdjęć.

More information about pictures pl en +/−

Translations of this template pl en +/−

, Licencja: CC BY-SA 4.0
ANDRZEJ BRZUCHAL SIKORSKI - nagrobek na cmentarzu w Busku-Zdroju