Andrzej Czuma

Andrzej Czuma

Data i miejsce urodzenia	7 grudnia 1938 Lublin
Minister sprawiedliwości, prokurator generalny
Okres	od 23 stycznia 2009 do 13 października 2009
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Poprzednik	Zbigniew Ćwiąkalski
Następca	Krzysztof Kwiatkowski
Odznaczenia

Andrzej Bobola Czuma (ur. 7 grudnia 1938 w Lublinie) – polski polityk, prawnik, działacz opozycji antykomunistycznej i więzień polityczny w PRL, a następnie działacz polonijny. Poseł na Sejm V i VI kadencji, w 2009 minister sprawiedliwości i prokurator generalny.

Życiorys

Wykształcenie i działalność w okresie PRL

Ukończył Niższe Seminarium Duchowne w Lublinie w 1955. Absolwent prawa na Uniwersytecie Warszawskim (1963).

Współzałożyciel niepodległościowej i antykomunistycznej organizacji Ruch. Uwięziony przez władze PRL w czerwcu 1970 i skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności za próbę obalenia ustroju socjalistycznego siłą. Współzałożyciel i rzecznik Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz redaktor pisma „Opinia”. W marcu 1980 uwięziony na 3 miesiące za zorganizowanie obchodów Święta Niepodległości pod Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie w dniu 11 listopada 1979. Wyrok wydał sędzia Andrzej Kryże.

Po sierpniu 1980 był doradcą „Solidarności” w Regionie Śląsko-Dąbrowskim oraz redaktorem i wydawcą „Wiadomości Katowickich”. Więziony od 12 grudnia 1981 do 23 grudnia 1982 w obozie internowania na Białołęce, w Jaworzu, a następnie w Darłówku. Od 1986 na emigracji w Chicago (USA), gdzie przez pierwsze dwa lata pracował jako malarz i robotnik. Od 1988 prowadził własny program radiowy emitowany w aglomeracji chicagowskiej przez stację WNVR 1030, a następnie WPNA 1490. W 1997 jeden z inicjatorów budowy Pomnika Katyńskiego w Warszawie^[1].

Działalność w okresie III RP

W 2005 wystartował w wyborach parlamentarnych jako kandydat Platformy Obywatelskiej do Sejmu w okręgu warszawskim, jednak nie uzyskał mandatu. Posłem V kadencji Sejmu RP został po wygaśnięciu mandatu Hanny Gronkiewicz-Waltz, wybranej na stanowisko prezydenta Warszawy. Ślubowanie poselskie złożył 12 grudnia 2006. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz drugi został posłem, otrzymując 4344 głosy. Od 7 lutego 2008 do 23 stycznia 2009 był przewodniczącym sejmowej komisji śledczej ds. nielegalnego wywierania wpływu przez członków Rady Ministrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, na funkcjonariuszy Policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości.

23 stycznia 2009 został powołany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego na urzędy ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego w pierwszym rządzie Donalda Tuska. 7 października 2009 podał się do dymisji^[2], a 13 października Prezydent Lech Kaczyński odwołał go ze składu Rady Ministrów i zajmowanego urzędu^[3]. Następnie ponownie wszedł w skład tzw. komisji śledczej ds. nacisków i 10 listopada 2009 po raz drugi został jej przewodniczącym.

W wyborach w 2011 nie odnowił mandatu poselskiego^[4]. W 2012 został doradcą ministra sprawiedliwości Jarosława Gowina^[5].

Odznaczenia

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP na uchodźstwie Kazimierza Sabbata (1989)^[6] oraz Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą tego orderu przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego (2006)^[7]. W 2015 został przez prezydenta RP Andrzeja Dudę odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności^[8].

Życie prywatne

Jest synem Ignacego Czumy, bratankiem Waleriana Czumy, bratem Benedykta, Huberta, Jerzego i Łukasza. Ojciec Krzysztofa Czumy, działacza samorządowego^[9], a także dziennikarki Beaty Czumy.

Przypisy

Bibliografia

• Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 2022-09-13].