Andrzej Ignacy Baier

Andrzej Ignacy Baier

Data urodzenia	12 stycznia 1712
Data śmierci	31 stycznia 1785
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	1759
Sakra biskupia	1 kwietnia 1759
Odznaczenia

Andrzej Ignacy Baier herbu Leliwa z odmianą (ur. 12 stycznia 1712, zm. 31 stycznia 1785, Chełmża) – biskup rzymskokatolicki, senator I Rzeczypospolitej, sympatyk konfederatów barskich.

Życiorys

Syn Jana Franciszka podczaszego chełmińskiego i Marianny z Łabędzkich. W latach 1732-1733 i 1735-1736 przebywał w seminarium księży misjonarzy w Warszawie^[1]. Po studiach w kraju i za granicą wybrał karierę duchowną.

Kanclerz gnieźnieńskiej kapituły katedralnej w 1753 roku^[2], kanonik łowicki, od 1743 kanonik gnieźnieński, od 1752 opat komendatoryjny wągrowiecki^[3] i proboszcz kruszwicki. Powiązany z dworem saskim, od 1744 wiceprezydent a od 1757 prezydent Trybunału Głównego Koronnego. W latach 1759-1760 prezydent trybunału skarbowego w Radomiu.

Był członkiem konfederacji Czartoryskich w 1764 roku ^[4]. Elektor Stanisława Augusta Poniatowskiego z województwa chełmińskiego w 1764 roku^[5].

Brał udział w sejmie konwokacyjnym 1764 r., koronacyjnym w tymże roku oraz sejmie 1766 r. Podczas konfederacji radomskiej zachował neutralność, sympatyzował z konfederacją barską.

12 lutego 1759 nominowany na biskupa diecezji chełmińskiej, sakrę przyjął z rąk Kajetana Ignacego Sołtyka. Starał się gorliwie o ożywienie religijne biskupstwa, wydawał liczne listy pasterskie, osobiście wizytował parafie diecezji. Zaprowadził nabożeństwo czterdziestogodzinne, propagował jako jeden z pierwszych biskupów wczesną komunię świętą dzieci (od 8 roku życia). W 1763 r. pod naciskiem rządu pruskiego zrzekł się tytułu biskupa pomezańskiego. W 1776 powołując się na breve Piusa VI zniósł w diecezji kilka świąt. Wysłał dwa obszerne sprawozdania o stanie diecezji do Rzymu, w których informował o szerzeniu się protestantyzmu, a później o trudnościach ze strony pruskiego zaborcy. Co prawda biskup usiłował bronić niezależności kościoła wobec władz pruskich z którymi prowadził obfitą korespondencję, jednak wobec jasnych wytycznych i żelaznej konsekwencji rządu fryderycjańskiego, nie był w stanie nic osiągnąć. Po kasacie jezuitów wykonał zalecenia mimo oporu jezuitów odwołujących się do Fryderyka II.

Po zaborze Prus Królewskich w 1772 r. mimo pewnych oporów złożył hołd Fryderykowi II. W związku z sekularyzacją dóbr biskupstwa utracił znaczą część dochodów (wartość otrzymanej pensji państwowej szacuje się na 20% wcześniejszych dochodów) i przeniósł swoją siedzibę z zamków w Lubawie i Starogrodzie do kanonii w Chełmży.

Zmarł 31 stycznia 1785 w Chełmży i jako ostatni biskup został pochowany w chełmżyńskiej katedrze.

W 1760 odznaczony Orderem Orła Białego^[6].

Przypisy

Bibliografia

• Liedtke A., Zarys dziejów diecezji chełmińskiej do 1945 roku, Pelplin 1994.
• Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, pod red. S. Gierszewskiego, t.1, Gdańsk 1992.