Andrzej Kosiński
![]() | |
Data urodzenia | 11 lutego 1890 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 8 czerwca 1946 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska | szef służby sanitarnej ZWZ/AK inspektoratu białostockiego |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() Rawicz | |
Rodzina | Kosińscy z Malinowa, gmina Dziadkowice |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | 1946 |
Ojciec | Andrzej Kosiński |
Matka | Leokadia Emilia Mierzwińska |
Dzieci | Alina, Tatyana,Andrzej, Aldona Barbara, Danuta Teresa |
Dr Andrzej Kosiński herbu Rawicz, ps. „Rawicz” (ur. 11 lutego 1890, zm. 8 czerwca 1946) – major lekarz Wojska Polskiego i Armii Krajowej.
Przyszedł na świat w rodzinie ziemiańskiej o silnych tradycjach patriotycznych w Turanówce, powiat głuchowski, guberni czernihowskiej (Ukraina), jako syn Andrzeja, powstańca styczniowego, i Leokadii Emilii Mierzwińskiej.
Gimnazjum ukończył w Kursku w 1909. W 1916 ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Kijowskim. W czasie studiów był prezesem Rady Starostw Wydziału Lekarskiego. Kierował strajkami młodzieży akademickiej. Parokrotnie aresztowany. Ranny w walkach rewolucyjnych w Rosji. W czasie I wojny światowej początkowo pracował w Czerwonym Krzyżu, a następnie w wojsku rosyjskim. Za męstwo otrzymał odznaczenia: Krzyż św. Jerzego 4. klasy, św. Włodzimierza 4. klasy bojowy i św. Stanisława 3. klasy bojowy.
W latach 1918–1919 był dowódcą oddziału walczącego w powiecie taraszczańskim przeciw bolszewikom. W 1920 r. wstąpił do Wojska Polskiego i uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Za waleczność w bitwie pod Nawozem został przedstawiony do Krzyża Walecznych.
Do 1924 pracował jako lekarz wojskowy w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. (w 1934 r. zajmował 269 lokatę na liście starszeństwa oficerów rezerwy sanitarnych), a następnie jako lekarz cywilny. Po zwolnieniu z wojska był dyrektorem szpitala sejmikowego w Zelwie (powiat Wołkowysk) oraz pozostawał oficerem rezerwy 1 Batalionu Sanitarnego. Organizator i prezes kola rolniczego w Zelwie oraz wiceprezes dozoru szkolnego. Od 1926 r. lekarz kasy chorych, szkolny i samorządowy w Łapach (woj. białostockie). W 1931 pełnił obowiązki inspektora lekarskiego w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie, a także członka Zarządu okręgu PCK i Towarzystwa Przeciwgruźliczego. W roku 1935 został naczelnikiem Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego w Stanisławowie (dziś Ukraina), gdzie organizował okręg PCK i został prezesem Towarzystwa Przeciwgruźliczego. W następnym roku pełnił obowiązki inspektora w Wydziale Pracy, Opieki i Zdrowia województwa lubelskiego. Od 1938 r. Naczelnik Wydział u Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku.
Od początku II wojny światowej w 110 rezerwowym pułku ułanów, następnie w Narodowej Organizacji Wojskowej (członek Komendy Głównej), a od 1942 w AK w stopniu majora. W latach 1941–1944 był szefem służby sanitarnej ZWZ/AK inspektoratu białostockiego. Był kierownikiem Wydziału Zdrowia w Okręgowej Delegaturze Rządu RP na Białostocczyznę. Za działalność w AK został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Po wkroczeniu do Białegostoku w 1944 wojsk sowieckich, aresztowany (sierpień 1944) i wywieziony do więzienia Lefortowo w Moskwie. Następnie poprzez więzienie w Charkowie trafił do obozu NKWD Riazań-Diagilewo, gdzie zmarł.
Bibliografia
- Władysław Żarski-Zajdler, Ruch oporu w latach 1939–1944 na Białostocczyźnie.
- Białostocczyzna 1944–1945 w dokumentach podziemia i oficjalnych władz, Jerzy Kułak (oprac.), Warszawa: ISP PAN, 1998, ISBN 83-86759-48-8, OCLC 750971014 .
- K. Komorowski, Konspiracja wojskowa obozu narodowego 1939–1945, Wojskowy Przegląd Historyczny, 1988 nr 1.
- Teczka akt personalnych Andrzeja Kosińskiego, Centralne Archiwum Wojskowe.
- Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, Warszawa 1938 r.
- Józef Kuzminski, Doktor medycyny Andrzej Kosiński. Ostatni Naczelnik Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku 1939 r., Zeszyty historyczne tom IV, nr 4/12 2005–2007, Okręgowa Izba Lekarska w Białymstoku.
- Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1022, 1104.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 215, 743.
- Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok, Biuro Propagandy Polskiej Medycyny przy Naczelnej Izbie Lekarskiej, Warszawa 1936, s. 500, 505.
Media użyte na tej stronie
Central element of the Russian imperial coat of arms.
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Baretka Orderu św. Stanisława.
Baretka Orderu św. Jerzego
Baretka Orderu św. Włodzimierza.
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez Avalokitesvara ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Rawicz
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).