Andrzej Le Brun
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
Andrzej Le Brun, właśc. André Le Brun lub Lebrun (ur. w 1737 w Paryżu, zm. 30 września 1811 w Wilnie)[1] – rzeźbiarz klasycystyczny, pochodzenia francusko-flamandzkiego, czynny m.in. w Polsce. Nadworny rzeźbiarz Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Życiorys
Uczeń Jeana-Baptiste’a Pigalle’a, otrzymał nagrodę Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby w Paryżu, po czym od 1759 studiował w Académie de France w Rzymie[2][3]. Jego styl ukształtował się pod wpływem baroku rzymskiego[1].
W 1767 roku, za pośrednictwem Madame Geoffrin, został powołany na dwór Stanisława Augusta Poniatowskiego do Warszawy. W latach 1768–1795 pracował jako nadworny rzeźbiarz króla i prowadził pracownię rzeźby na Zamku Królewskim w Warszawie[4]. W czasie pobytu w Polsce skłaniał się ku klasycyzmowi[1]. Jego bliskim współpracownikiem był Jakub Monaldi[5].
Wykonał rzeźby o tematyce alegorycznej, historycznej i mitologicznej do Zamku Królewskiego i Łazienek. Na zlecenie Poniatowskiego, w latach 1773–1778 kontynuował studia w Rzymie[4]. W latach 1795–1803 przebywał w Petersburgu[1]. Od 1803 roku pracował jako profesor w katedrze rzeźby na Uniwersytecie Wileńskim[3].
Ważniejsze prace
Zamek Królewski w Warszawie
- dekoracja rzeźbiarska, w tym alegorie Sprawiedliwości i Pokoju ujmujące tarczę herbową z herbem Rzeczypospolitej, w Pokoju Marmurowym (1771)[3]
- dekoracja rzeźbiarska Sali Wielkiej (we współpracy z Jakubem Monaldim), w tym posągi Apolla i Minerwy (przed 1778)[6]
- posąg Sławy oraz większość (13) odlanych w brązie popiersi sławnych Polaków w Sali Rycerskiej[7]
Inne prace
- rzeźby na attyce pałacu Na Wyspie w Łazienkach Królewskich (ok. 1784)[1]
- cztery atlanty wspierające balkon nad wejściem do pałacu Tyszkiewiczów-Potockich w Warszawie (1787)[8]
- rzeźby Tańczący Satyr i Bachantka w Łazienkach (wykonane w czasie pobytu we Włoszech)[9]
- popiersie Jerzego Ossolińskiego (ok. 1781)[1]
- posąg Judyta w kościele San Carlo al Corso w Rzymie (1765–1768)[1]
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Wielka Encyklopedia PWN. Tom 15. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 395. ISBN 83-01-13794-0.
- ↑ Władysław Leśniewski: Historia sztuki polskiej (tom III). Kraków: Wydawnictwo Literackie Kraków, 1965, s. 82.
- ↑ a b c Artur Badach: Zamek Królewski w Warszawie. Fundacja Zbiorów im. Ciechanowieckich. Fundacja Teresy Sahakian. Rzeźba. Katalog zbiorów. Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie, 2011, s. 24. ISBN 978-83-7022-187-4.
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 411. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Wielka Encyklopedia PWN. Tom 18. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 35. ISBN 83-01-13828-9.
- ↑ Artur Badach: Zamek Królewski w Warszawie. Fundacja Zbiorów im. Ciechanowieckich. Fundacja Teresy Sahakian. Rzeźba. Katalog zbiorów. Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie, 2011, s. 26, 29. ISBN 978-83-7022-187-4.
- ↑ Mariusz Karpowicz (red.): Sztuka Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 265, 266. ISBN 83-01-04060-2.
- ↑ Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 157. ISBN 83-223-2047-7.
- ↑ Mariusz Karpowicz (red.): Sztuka Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 269. ISBN 83-01-04060-2.
Media użyte na tej stronie
Autor: Cetusek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałac Tyszkiewiczów w Warszawie - wejście główne
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Alegorie Sprawiedliwości i Pokoju Andrzeja le Bruna w Pokoju Marmurowym w Zamku Królewskim w Warszawie
Autor: Image taken by User:Mathiasrex Maciej Szczepańczyk, Licencja: CC BY 3.0
Buste of Stefan Czarniecki by André Le Brun in Warsaw Royal Castle