Andrzej Lubomirski
książę Andrzej Lubomirski w 1934 roku | |
Data i miejsce urodzenia | 22 lipca 1862 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 29 listopada 1953 |
Poseł na Sejm Krajowy | |
Okres | od 1898 |
Odznaczenia | |
Andrzej Lubomirski książę h. Szreniawa bez Krzyża (ur. 22 lipca 1862 w Przeworsku, zm. 29 listopada 1953 w Jacarezinho w Brazylii) – polski poseł, kurator literacki, działacz gospodarczy i społeczny, trzeci i ostatni ordynat przeworski.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Jerzego Henryka i Cecylii hr. Zamoyskiej h. Jelita (1831–1904). Brat Teresy (1856–1883), Elżbiety (1858–1859), Marii (1860–1942) oraz Kazimierza[1], polityka galicyjskiego. Był trzecim, po swym ojcu, ordynatem przeworskim.
Uzyskał doktorat z prawa. Był jednym z przywódców konserwatystów galicyjskich, kuratorem Ossolineum we Lwowie, członkiem austriackiej Izby Panów od 1887 roku i prezesem Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie od 1897 roku. W połowie roku 1895 został mianowany konserwatorem na obwód sanocki w sekcji I dla przedmiotów z czasów przedhistorycznych i starożytnej sztuki klasycznej[2].
Posłował na Sejm Galicyjski od 1898 roku, później do Rady Państwa w Wiedniu w Wiedniu XI kadencji (1907–1911)[3]. W latach 1889–1901 był konserwatorem zabytków historycznych i sztuki w Galicji Zachodniej. Zasłynął jako krzewiciel przemysłu krajowego. Od 1904 roku był prezesem Ligi pomocy przemysłowej dla Galicji. W 1908 roku został mianowany tajnym radcą[4]. Został jednym ze wspólników fabryki cukierniczej „Dr. Jan Rucker i Sp.” we Lwowie[5]. Członek i działacz Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członek jego Komitetu (23 czerwca 1889 – 20 czerwca 1914)[6]. Członek Towarzystwa Kółek Rolniczych we Lwowie, prezes jego Zarządu Powiatowego w Przeworsku (1914)[7].
Według stanu z 1914 roku był prezesem Własnego Galicyjskiego Zakładu Kredytowego Krajowego Związku Zdrojowisk i Uzdrowisk we Lwowie[8]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku jako przedstawiciel Podolaków był członkiem sekcji wschodniej Naczelnego Komitetu Narodowego[9]. Był ekspertem delegacji polskiej na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku zajmującym się zagadnieniami gospodarczymi[10]. Wiceprezes Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów w 1920 roku[11].
3 maja 1928 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[12][13].
Od 5 maja 1885 roku był mężem Eleonory Teresy Jadwigi hr. Husarzewskiej h. wł. (1866–1940), z którą miał 3 córki: Helenę Marię po mężu Sierakowską, Teresę Izabelę Karolinę (1888–1964) i Marię Innocentę Ewę (1894–1979) oraz syna Jerzego Rafała[1].
Po zakończeniu II wojny światowej wyemigrował do Brazylii.
Przypisy
- ↑ a b Andrzej ks. Lubomirski z Lubomierza h. Drużyna, Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-05-27] .
- ↑ Kronika. Wiadomości osobiste. „Gazeta Sanocka”, s. 2, nr 12 z 9 czerwca 1895.
- ↑ Nowowybrani posłowie. „Nowości Illustrowane”. Nr 21, s. 16–17, 25 maja 1907.
- ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Kurjer Lwowski”. Nr 561, s. 2, 1 grudnia 1908.
- ↑ Dział ekonomiczny. Lwów fabryczny (Fabryka czekolady i cukrów dr. Ruckera i Sp.). „Słowo Polskie”, s. 9, nr 561 z 10 grudnia 1906.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1889, s. 636; 1890, s. 636; 1891, s. 636; 1892, s. 637; 1893, s. 637; 1894, s. 637; 1895, s. 637; 1896, s. 638; 1897, s. 638; 1898, s. 735; 1899, s. 735; 1900, s. 735; 1901,s. 737; 1902, s. 822; 1903,s. 822; 1904, s. 822; 1905, s. 822; 1906, s. 869; 1907, s. 869; 1908, s. 869; 1909, s. 927; 1910, s. 927; 1911, s. 976; 1912, s. 976; 1913, s. 1004; 1914, s. 1020.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1914, Lwów 1914, s. 1028.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1048.
- ↑ Konstanty Srokowski, N.K.N. Zarys historii Naczelnego Komitetu Narodowego, Kraków 1923, s. 146.
- ↑ Eugeniusz Romer, Pamiętnik Paryski 1918–1919. przypisy Andrzej Garlicki, Ryszard Świętek, t. I Wrocław 2010, s. 25.
- ↑ Przegląd Gospodarczy: organ Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów. 1920, z. 1, s. 20.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 111, poz. 175 „za zasługi na polu opieki nad instytucjami kulturalnemi w Małopolsce, w szczególności nad Zakładem Narodowym im. Ossolińskich we Lwowie”.
- ↑ Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928.
Bibliografia
- Artur Górski: Andrzej ks. Lubomirski – opiekun galicyjskiego przemysłu (pol.). Konserwatyzm.pl, 2009-05-22. [dostęp 2012-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-22)].
- Łukasz Chrobak: Książę Andrzej Lubomirski. Ordynat i przemysłowiec w latach 1882–1939. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2021. ISBN 978-83-8138-396-7.
Media użyte na tej stronie
Autor: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Licencja: CC BY-SA 4.0
A fragment of a 1934 photo of Prince Andrzej Lubomirski, on the roof of the Palace of Press in Kraków