Andrzej Miłosz

Andrzej Miłosz
Ilustracja
Andrzej i Czesław Miłoszowie, Światowy Kongres Pen-Clubu, Warszawa, maj 1999
Data i miejsce urodzenia

19 września 1917
Rżew

Data i miejsce śmierci

21 września 2002
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

dziennikarz, publicysta, tłumacz, reżyser

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Nauk Politycznych w Warszawie

Rodzice

Aleksander i Weronika z Kunatów

Małżeństwo

Hanna Goliszewska, Grażyna Strumiłło-Miłosz

Dzieci

Joanna Miłosz-Piekarska

Krewni i powinowaci

Czesław Miłosz

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Herb rodziny Miłoszów, Lubicz
Grób Andrzeja Miłosza na cmentarzu Powązkowskim

Andrzej Miłosz (ur. 19 września 1917 w Rżewie[1], zm. 21 września 2002 w Warszawie) – polski dziennikarz, publicysta, tłumacz, reżyser filmów dokumentalnych, autor audycji i słuchowisk radiowych. Brat Czesława Miłosza.

Życiorys

Ukończył Akademię Nauk Politycznych w Warszawie. Studiował także socjologię na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował jako reportażysta i publicysta w 1937 roku na łamach prasy. W latach 1938–1939 był członkiem redakcji pisma „Orka na ugorze”. W czasie II wojny światowej był żołnierzem ZWZ i AK w Wilnie i na Litwie. Organizator pierwszych szlaków kurierskich na Wileńszczyźnie, udzielał pomocy polskim oficerom w ucieczce z obozów internowania. W 1943 roku przemycił do Warszawy ukrytych w ciężarówce wileńskich Żydów Seweryna Trossa i jego żonę. W Warszawie Czesław Miłosz przyjął Trossów, znalazł im kryjówkę i wsparł finansowo. Pomógł także trzem Żydówkom, Felicji Wołkomińskiej, jej siostrze i bratowej, które zbiegły z Warszawy w przededniu powstania w getcie. Trossowie zginęli późnym latem 1944 w powstaniu warszawskim. Felicja Wołkomińska przeżyła holocaust i w 1957 roku wyemigrowała do Izraela. Za pomoc udzieloną rodzinie Trossów i Wołkomińskich Czesław i Andrzej Miłoszowie zostali 25 lipca 1989 uhonorowani przez Instytut Jad Waszem tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[2]

W czasach PRL był tłumaczem literatury i dramaturgii francuskiej, rosyjskiej i radzieckiej, reżyserem-dokumentalistą (m.in. filmów poświęconych swojemu bratu, Czesławowi Miłoszowi), autorem audycji i słuchowisk radiowych w Polskim Radiu, publicystą (m.in. współpracownikiem paryskiej „Kultury”). Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SPP) oraz Stowarzyszenia Filmowców Polskich (SFP)[3].

Wiosną 1950 roku ożenił się w Elblągu z Hanną Goliszewską (1929–2015)[4]. W kwietniu 1952 roku Hanna Miłosz urodziła w Warszawie córkę, Joannę[5][1]. Późnym latem 1957 Andrzej Miłosz z żoną Hanną odwiedzili brata Czesława Miłosza, który mieszkał z rodziną w Montgeron pod Paryżem. W lipcu 1959 rozwiódł się z Hanną Miłosz, a 7 lipca 1961 roku jego drugą żoną została dziennikarka, publicystka i autorka książek dla dzieci Grażyna Strumiłło. Mieszkali w Warszawie przy Alei Wyzwolenia. Napisali wspólnie trzy przewodniki turystyczne na temat Azji Środkowej, Kaukazu i Zakaukazia. W październiku 1980 poleciał do brata Czesława w Berkeley z ekipą filmową. Zmarł po ciężkiej chorobie w Warszawie. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 107-4-27)[6].

Twórczość literacka

  • z Grażyną Miłosz: Uśmiech bez parandży. Z reporterskich wędrówek po radzieckiej Azji Środkowej, Książka i Wiedza, 1973
  • z Grażyną Miłosz: Kaukaz. koncepcja i układ całości Józef Czesław Bieniek, Wiedza Powszechna, 1979
  • z Grażyną Miłosz: Kaukaz i Zakaukazie. Mały przewodnik turystyczny, 1981

Twórczość filmowa

  • 1958: Między morzem Śródziemnym a Czerwonym (notatnik izraelski)
  • 1959: Nad Tybrem
  • 1960: Na gruzach dawnych kultur (realizacja; wespół z Jerzym Bednarczykiem i Romanem Dziułko; Ośrodek Usług Filmowych)
  • 1963: Topniki. Z tajemnic gwary mazurskiej
  • 1965: Ludzie z Nordu (realizacja; Tele-Ar)
  • 1980: Być poetą (o Czesławie Miłoszu)
  • 1991: Rozmowy z Czesławem Miłoszem (serial TV; scenariusz i realizacja)
  • 1994: Krwią i rymem. Opowieść o Zbigniewie Jasińskim (realizacja, scenariusz, zdjęcia; wespół z Hanna Motyką; Grupa Filmowa Kontakt, dla Programu 1 TVP)
  • 1997: Wizy życia – czyli japoński szlak z litewskiej pułapki (realizacja, scenariusz; wespół z Piotrem Weychertem; Telewizja Polska (Agencja Produkcji Teatralnej i Filmowej), Grupa Filmowa Kontakt)
  • 1998: Takie ze mnie dziwadło. Opowieść o poetce Elżbiecie Michalskiej w Złotorii (realizacja, scenariusz; TVP Białystok)
  • 1999: Henio (realizacja; wespół z Piotrem Weychertem; Media Kontakt; zapis rozmowy z Henrykiem Błaszczykiem, rzekomą ofiarą Żydów, którego zniknięcie wykorzystano w 1946 roku jako pretekst do pogromu kieleckiego)
  • 1999: Pogrom. Kielce – 4 lipca 1946 (reportaż o pogromie kieleckim)
  • 2000: Przyśnił mi się sen powrotu (reżyseria, scenariusz; Media Kontakt; reportaż o wizycie Czesława Miłosza na Litwie)
  • 2000: Wilno Miłosza (realizacja, scenariusz; Media Kontakt; reportaż o wizycie Czesława Miłosza w Wilnie)

Przypisy

  1. a b Agnieszka Kosińska: Andrzej Miłosz (photo). Agnieszka Kosińska – Strona autorska. [dostęp 2018-01-23].
  2. Andrzej Miłosz – Yad Vashem (ang.).
  3. Andrzej Miłosz – reżyser, scenarzysta. Stowarzyszenie Filmowców Polskich. [dostęp 2018-01-24].
  4. Miłosz-Williams, Hanna (NLP).
  5. Joanna Miłosz-Piekarska (biografia).
  6. Cmentarz Stare Powązki: Wanda Strumiłłowa, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Andrzej Miłosz - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Andrzeja Miłosza na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 107, rząd 4, grób 27)
Andrzej Milosz and Czeslaw Milosz.jpg
Autor: Mariusz Kubik, http://www.mariuszkubik.pl, Licencja: CC BY 2.5
Andrzej Miłosz (1917-2002), Polish film director and translator. Brother of Czesław Miłosz (1911-2004)
POL COA Lubicz.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Lubicz
Righteous Among the Nations medal simplified.svg
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations