Andrzej Nałęcz-Korzeniowski

Andrzej Nałęcz-Korzeniowski

Fotografia z ok. 1915
major dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	9 listopada 1892 Kraków
Data i miejsce śmierci	13 listopada 1931 Nicea
Przebieg służby
Lata służby	1914–1931
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	I Brygada Legionów Polskich Oddział IV SG 36 Pułk Piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa
Odznaczenia

Grób Andrzeja Nałęcza-Korzeniowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Andrzej Nałęcz-Korzeniowski (ur. 9 listopada 1892, zm. 13 listopada 1931 w Nicei) – major dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, artysta plastyk.

Życiorys

Rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, należał do Polskich Drużyn Strzeleckich. 1 sierpnia 1914 wstąpił do drużyny strzeleckiej, która funkcjonowała wówczas na równi z oddziałem partyzanckim. W tym czasie prowadził aktywną działalność werbunkową, gdy powstał Naczelny Komitet Narodowy Andrzej Nałęcz-Korzeniowski wszedł w skład Departamentu Wojskowego, był zaangażowany w działalność polityczną Polskiej Organizacji Narodowej. 9 października 1914 w Jakubowicach awansował do stopnia podporucznika. Następnie służył w sztabie I Brygady Legionów, pełnił funkcję kierownika kancelarii, a w późniejszym czasie był oficerem referatów operacyjnego i personalnego. We wrześniu 1916 Józef Piłsudski podał się do dymisji, Nałęcz-Korzeniowski przeszedł do sztabu dowodzonego przez pułkownika Edwarda Śmigłego-Rydza, gdzie awansował na dowódcę plutonu 3 kompanii, 1 pułku piechoty, a następnie adiutanta 1 pułku piechoty. Na stopień podporucznika kancelaryjnego został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1916 roku. 12 kwietnia 1917 roku pełnił służbę w Komendzie I Brygady Legionów Polskich^[1].

Po powstaniu Polskiego Korpusu Posiłkowego część żołnierzy została zwolniona, Nałęcz został zwolniony 15 września 1917. Skierowano go na kurs dla oficerów rezerwy pod Triestem, z którego 10 grudnia został skierowany do 20 pułku piechoty armii austriackiej kwaterującej w Tarnowie. 28 czerwca 1918 został zwolniony ze służby na podstawie zaświadczenia potwierdzającego przebytą w dzieciństwie gruźlicę kości ograniczającą sprawność. Zgłosił się do Polskiej Organizacji Wojskowej, został mianowany dowódcą krakowskiej kompanii akademickiej. Wkrótce został przeniesiony do Warszawy, gdzie w Komendzie Naczelnej został oficerem do zleceń. Po 1918 należał do najbardziej zaufanych adiutantów marszałka Józefa Piłsudskiego, kierował Gabinetem Ministra Spraw Wojskowych.

W okresie od 3 listopada 1922 roku do 15 października 1923 roku był słuchaczem II Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego przydzielony został do Oddziału IV Sztabu Generalnego w Warszawie. 31 marca 1924 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 37. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[2]. Z dniem 31 grudnia 1924 roku został przeniesiony w stan nieczynny na okres sześciu miesięcy z prawem do pełnego uposażenia. Mieszkał wówczas w Warszawie przy ulicy Koszykowej 67/12^[3]. W grudniu 1925 roku pozostawał w dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych^[4]. W 1928 roku pełnił służbę w Wojskowym Biurze Historycznym w Warszawie pozostając oficerem nadetatowym 36 pułku piechoty Legii Akademickiej^[5]. W listopadzie 1928 roku ogłoszono jego przeniesienie do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych^[6]. Z dniem 31 lipca 1931 roku został przeniesiony w stan nieczynny na okres sześciu miesięcy z równoczesnym oddaniem do dyspozycji Ministra Spraw Zagranicznych^[7]. Minister Spraw Zagranicznych powierzył mu funkcję polskiego konsula w Nicei, gdzie zmarł nagle 13 listopada 1931 roku, w wielu 39 lat^[8]. Pochowany 14 grudnia 1931 roku na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie^[9] (kwatera 26-1-17/18)^[10].

14 grudnia 1931 roku został pośmiertnie mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku w korpusie oficerów piechoty^[11].

Był autorem karty tytułowej do wydanego w maju 1915 pierwszego numeru „Wiarusa Baonowego”, periodyku ilustrowanego, który był wydawany dla żołnierzy na froncie. Cztery miesiące później był współprojektantem odznak legionowych, były to odznaki stopni majora, podpułkownika i pułkownika.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)^[12]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[13][14]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie)^[15]
• Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja)^[15]

Przypisy

Bibliografia

• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Andrzej Nałęcz-Korzeniowski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-06-18].
• Wacława Milewska, Maria Zientara, Sztuka Legionów Polskich i jej twórcy, 1914–1918, Wydawnictwo Arkady 1999, ISBN 83-7188-350-1.
• Grażyna i Przemysław Witekowie, Artyści w strzeleckim zbrojnym ruchu niepodległościowym I wojny światowej, Biuletyn Związku Piłsudczyków Oddział Świętokrzyski w Kielcach „Oleandry” Nr 16, maj 2005.