Andrzej Romanow (1897–1981)

Andrzej Aleksandrowicz Romanow

Андрей Александрович Романов
1920
książę krwi imperatorskiej
Dynastia	Romanowowie
Data i miejsce urodzenia	24 stycznia 1897 Petersburg
Data i miejsce śmierci	8 maja 1981 Faversham
Ojciec	Aleksander Mikołajewicz Romanow
Matka	Ksenia Aleksandrowna Romanowa
Żona	Elżbieta di Sasso-Ruffo Nadine McDougall
Dzieci	Ksenia, Michał, Andrzej, Olga
Rodzeństwo	Irena, Fiodor, Nikita, Dymitr, Rościsław, Wasyl
Odznaczenia

Andrzej Aleksandrowicz Romanow, ros. Андрей Александрович Романов (ur. 24 stycznia 1897 w Petersburgu, zm. 8 maja 1981 w Faversham) – rosyjski arystokrata, książę krwi imperatorskiej.

Życiorys

Przyszedł na świat jako drugie dziecko i najstarszy syn Aleksandra Michajłowicza (1866–1933) i Kseni Aleksandrowny (1875–1960) Romanowów, wielkich książąt, za panowania swojego wuja Mikołaja II (1868–1918). Wychowywał się w Pałacu Zimowym wraz z licznym rodzeństwem, starszą siostrą Ireną (1895–1970) oraz młodszymi braćmi: Fiodorem (1898–1968), Nikitą (1900–1974), Dymitrem (1900–1981), Rościsławem (1902–1978) i Wasylem (1907–1988). Pomimo, że ze strony matki był wnukiem cara Aleksandra III, to przy narodzinach otrzymał tytuł księcia krwi imperatorskiej jako carski prawnuk, zgodnie z rosyjskim prawem dziedziczenia tronu. Jednak dzięki usilnym prośbom babki Marii Fiodorownej (1847–1928) jego narodziny zostały ogłoszone przez salwę honorową z 21 dział, co było zarezerwowane wyłącznie dla wielkich książąt^[1]. Otrzymał staranne wykształcenie domowe, właściwe członkom rodziny cesarskiej. Biegle władał językiem angielskim i francuskim. W wieku nastoletnim wiele podróżował po Europie, dołączając w Biarritz do swojego wuja Edwarda VII^[2]. W 1906–1910 przebywał wraz z rodziną na emigracji w południowej Francji, co było podyktowane konfliktem jego ojca z carem, wobec niepowodzeń w wojnie z Japonią^[3].

W 1915 wstąpił do Marynarki Wojennej, służąc pod bezpośrednim dowództwem ojca. W 1916 został przeniesiony do Gwardii Cesarskiej, otrzymując awans na porucznika z przydziałem do szwadronu szwoleżerów. W czasie służby wypełniał obowiązki adiutanta dworu, towarzysząc carowej i jej córkom w podróżach po kraju. Jeszcze w styczniu 1917 ochraniał Aleksandrę Fiodorownę w czasie jej wizyty w Nowogrodzie Wielkim^[2], po czym został zwolniony 16 czerwca 1917^[4].

Wobec ustanowienia republiki w wyniku rewolucji lutowej, w 1917 przeniósł się do posiadłości ojca Ai-Todor na Krymie. Tam poznał Elżbietę di Sasso-Ruffo (1886–1940), którą poślubił w 1918. Po przejęciu władzy przez bolszewików w wyniku rewolucji październikowej, Andrzej wraz z rodziną został internowany w znajdującym się w Koreizie pałacu Dulber, majątku należącym do Piotra Nikołajewicza Romanowa^[1]. W grudniu t.r. zostali uwolnieni przez wojska niemieckie, które zajęły półwysep, po czym opuścił Rosję, aby wziąć udział w konferencji pokojowej w Paryżu. Nie otrzymawszy formalnego mandatu do delegacji rosyjskiej, skupił się na działalności dyplomatycznej mającej na celu wsparcie Białej Armii^[5].

Pozostał na emigracji, zamieszkując początkowo w Paryżu, następnie w Cannes, aby ostatecznie osiąść w Windsor. Szybko został włączony do kręgów towarzyskich lokalnej społeczności, gdzie pełnił wiele funkcji reprezentacyjnych w organizacjach kulturalnych i charytatywnych oraz samorządzie gminnym (m.in. 1955–1981: namiestnik Wielkiego Magisterium Prawosławnego Zakonu Joannitów, 1960–1981: przewodniczący zarządu Legat Ballet). Obok działalności społecznej poświęcał się projektowaniu graficznemu i typografii; zorganizował po dwie wystawy autorskie swoich prac w Paryżu i Londynie^[2]. W Anglii zastał go wybuch II wojny światowej. W czasie jednego z bombardowań w 1940 zmarła jego żona. Ponownie ożenił się w 1942 z Nadine McDoughall (1908–2000), po czym zamieszkał w jej posiadłości w Faversham. Zmarł w 1981 i został pochowany w kościele w Norton.^[3]

Rodzina

Po raz pierwszy Andrzej Aleksandrowicz Romanow ożenił się 12 czerwca 1918 w Ai-Todor z Elżbietą di Sasso-Ruffo (1886–1940), córką Fabrizia, księcia Sasso-Ruffo i Natalii Aleksandrowny Meszerskiej, wdową po gen. Aleksandrze Aleksandrowiczu Friedericim (1878–1916)^[6]. Małżeństwo wychowywało córkę Elżbiety z pierwszego związku, Jelizawietę Aleksandrownę, doczekawszy się też trojga wspólnych dzieci:

• Ksenia Andriejewna (1919–2000) x 1) Calhoun Ancrum (1915–1990), 2) Geoffrey Tooth (1908–1998)^[6].
• Michał Andriejewicz (1920–2008) x 1) Jill Murphy (1921–2006), 2) Shirley Cramond (1916–1983), 3) Giulia Crespi (b. 1930)^[6].
• Andrzej Andriejewicz (1923–2021) x 1) Helena Konstantinowna Durnowa (1927–1992), 2) Kathleen Norris (1935–1967), 3) Agnieszka Bachelin (ur. 1933)^[6].

Andrzej Aleksandrowicz ponownie ożenił się 18 czerwca 1942 w Norton z Nadine Sylvią Adą McDoughall (1908–2000), córką ppłk. Herberta McDoughalla i Sylvii Borgström. Ślubu w obrządku anglikańskim udzielił im abp William Temple. 21 września t.r. ponowili ślub w obrządku prawosławnym, której ceremonii błogosławił archimandryta Mikołaj^[6]. Z tego związku pochodzi jedyna córka:

• Olga Andriejewna (ur. 1950) x Thomas Mathew (ur. 1945)^[6].

Odznaczenia

* Kawaler Orderu św. Andrzeja (1897)

• Baliw Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji w Posłuszeństwie (1955)

Genealogia

Przypisy