Andrzej Rozpłochowski

Andrzej Rozpłochowski
Data i miejsce urodzenia

7 września 1950
Gdańsk

Data i miejsce śmierci

20 grudnia 2021
Katowice

Zawód, zajęcie

mechanik, przedsiębiorca, działacz związkowy

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności Srebrny Krzyż Zasługi

Andrzej Ryszard Rozpłochowski (ur. 7 września 1950 w Gdańsku, zm. 20 grudnia 2021 w Katowicach[1]) – polski mechanik, działacz opozycji w okresie PRL i jeden ze współtwórców śląskiej „Solidarności”.

Życiorys

Absolwent zasadniczej szkoły samochodowej w Inowrocławiu (1968). Po odbyciu służby wojskowej pracował w Polskich Kolejach Państwowych (do 1977) i następnie w Hucie Katowice (do 1983). W trakcie strajków w 1980 stanął na czele protestu w swoim zakładzie pracy[2], został przewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, następnie kierował regionalnymi organami powstającej „Solidarności”. Współtworzył krajowy Komitet Obrony Więzionych za Przekonania. Był delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów w Gdańsku, następnie członkiem Komisji Krajowej NSZZ „S” i przewodniczącym miejskiej komisji koordynacyjnej w Dąbrowie Górniczej. W 1981 kandydował na przewodniczącego zarządu regionu związku, jednak przegrał z Leszkiem Waliszewskim[2]. Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany (13 grudnia 1981), rok później oskarżony o działania antypaństwowe, nie został osądzony, zwolniono go na mocy amnestii w 1984.

Współpracował z działaczami podziemnej „Solidarności”, w 1985 wszedł do prezydium Polskiej Partii Niepodległościowej. W 1988 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w różnych przedsiębiorstwach i prowadził własną działalność gospodarczą. W 2009 ujawnił, iż jego ojciec był funkcjonariuszem komunistycznego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, a jego druga żona Barbara tajnym współpracownikiem SB[3].

W 2010 powrócił do Polski[2]. Bez powodzenia kandydował z ramienia Prawa i Sprawiedliwości do sejmiku śląskiego[4]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 był kandydatem Solidarnej Polski[5].

W 2011 Stowarzyszenie Pokolenie wydało napisaną przez Andrzeja Rozpłochowskiego publikację wspomnieniową pt. Postawią ci szubienicę[6]. W 2013 ukazał się jej drugi tom.

Zmarł w katowickim szpitalu na skutek COVID-19 w okresie światowej pandemii tej choroby[7].

Odznaczenia

Zarządzeniem prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego z 1990 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[8]. Prezydent RP na uchodźstwie odznaczył go uprzednio również Srebrnym Krzyżem Zasługi.

W 2010 prezydent RP Bronisław Komorowski wyróżnił go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[9][10]. Andrzej Rozpłochowski zwrócił ten order prezydentowi w styczniu 2012 w proteście przeciwko wyrokowi w sprawie sprawców stanu wojennego[11]. Prezydent RP Andrzej Duda odznaczył go w 2015 Krzyżem Wolności i Solidarności[12], w 2017 nadał mu Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[13][14]. W 2021 pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[15][16].

Przypisy

  1. ↑ Zmarł Andrzej Rozpłochowski, legenda „Solidarności”. Opozycjonista miał 71 lat. polskieradio24.pl, 20 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-20].
  2. ↑ a b c Jan Dziadul: Maszynista na starych torach. polityka.pl, 9 października 2010. [dostęp 2011-04-30].
  3. ↑ Oświadczenie Andrzeja Rozpłochowskiego: Moja żona była TW, wybaczam jej. wyborcza.pl, 2 czerwca 2009. [dostęp 2011-04-30].
  4. ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2011-04-30].
  5. ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2014-04-18].
  6. ↑ Andrzej Rozpłochowski – republikanin. fronda.pl. [dostęp 2021-12-20].
  7. ↑ Andrzej Rozpłochowski, legenda Solidarności, nie żyje. Miał 71 lat. Przegrał walkę z koronawirusem. dziennikzachodni.pl, 20 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-20].
  8. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11 listopada 1990 roku. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. nr 4, s. 60, 20 grudnia 1990. [dostęp 2017-10-11]. 
  9. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2010 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2011 r. nr 30, poz. 340).
  10. ↑ Ordery z okazji 29. rocznicy pacyfikacji KWK „Wujek”. prezydent.pl, 16 grudnia 2010. [dostęp 2011-04-30].
  11. ↑ Zwrócił order prezydentowi. „To przykład sowieciarstwa”. interia.pl, 25 stycznia 2012. [dostęp 2012-01-25].
  12. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 sierpnia 2015 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2015 r. poz. 987).
  13. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 września 2017 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2017 r. poz. 1095).
  14. ↑ Odznaczenia z okazji Narodowego Święta Niepodległości. prezydent.pl, 11 listopada 2017. [dostęp 2017-11-12].
  15. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 grudnia 2021 r. nr rej. 539/2021 o nadaniu orderu (M.P. z 2022 r. poz. 243).
  16. ↑ Order Odrodzenia Polski dla śp. Andrzeja Rozpłochowskiego. prezydent.pl, 23 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-23].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie