Andrzej Ryżyński

Andrzej Ryżyński

Data i miejsce urodzenia	9 lipca 1926 Poznań
Data śmierci	4 kwietnia 2017
Zawód, zajęcie	inżynier
Odznaczenia

Andrzej Ryżyński (ur. 9 lipca 1926 w Poznaniu^[1], zm. 4 kwietnia 2017^[2]) – polski inżynier, profesor nauk technicznych, nauczyciel akademicki i rektor Politechniki Poznańskiej, autor licznych opracowań z dziedziny konstrukcji inżynieryjnych.

Życiorys

Urodził się 9 lipca 1926 w Poznaniu w rodzinie Kazimierza Ryżyńskiego i Antoniny^[1].

Okres przedwojenny oraz większość okresu okupacji niemieckiej przebywał w Poznaniu. W latach 1940–1943 pracował jako laborant w Rolniczej Stacji Doświadczalnej Gleboznawstwa. W czasie okupacji, w ramach służby harcerskiej, brał udział w tajnym nauczaniu polskich dzieci, pozbawionych szkół. Na początku 1944 został wywieziony na roboty do Niemiec, gdzie do końca wojny pracował jako robotnik przy ziemnych pracach fortyfikacyjnych.

Kariera naukowa

Po wyzwoleniu uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im. Jana Kantego w Poznaniu, gdzie w 1947 zdał egzamin maturalny. W latach 1947–1950 studiował na Wydziale Inżynierii Lądowo-Wodnej Szkoły Inżynierskiej w Poznaniu, a w latach 1952–1954 na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Gdańskiej. W marcu 1963 uzyskał stopień doktora nauk technicznych na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Gdańskiej, a w grudniu 1965 uzyskał stopień doktora habilitowanego na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Wrocławskiej.

Jego kariera naukowa związana jest z Politechniką Poznańską, w której pracował od 1954, wspinając się na kolejne szczeble kariery: docent (1966), profesor nadzwyczajny (1973), profesor zwyczajny (1980).

W latach 1966–1970 był kierownikiem Katedry Dróg i Mostów Politechniki Poznańskiej. Po reorganizacji Uczelni w 1970 został zastępcą dyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej. Od maja 1986 roku do września był dyrektorem tego Instytutu. W okresie od września 1977 do września 1981 był dziekanem Wydziału Lądowego, a w latach 1985–1990 był rektorem Politechniki Poznańskiej. Od roku 1970 do 1996 był kierownikiem Zakładu Budowy Mostów w Instytucie Inżynierii Lądowej.

W roku 1996 przeszedł na emeryturę.

W Politechnice Poznańskiej wypromował 13 doktorów nauk technicznych.

Działalność inżynieryjna

Pracę zawodową w Budownictwie Lądowym rozpoczął w 1949 jako technik w Oddziale Inżynieryjnym ówczesnego Państwowego Przedsiębiorstwa Budowlanego, gdzie pracował do roku 1951. W latach 1952–1954 pracował jako projektant konstrukcji inżynierskich w Biurze Projektów Inwestycyjnych w Gdańsku, a w latach 1955–1962 kolejno jako projektant, weryfikator i główny konstruktor w Przedsiębiorstwie Projektowania i Budowy Zakładów Przemysłu Metalowego w Poznaniu. W latach 1976–1988 pracował na pół etatu w Poznańskim Przedsiębiorstwie Robót Drogowych.

Projekty i konsultacje inżynieryjne

Obok działalności naukowej i organizacyjnej na rzecz Politechniki Poznańskiej, prowadził bogatą działalność inżynierską. uprawnienia budowlane z zakresu projektowania i wykonawstwa budowlanego uzyskał w 1958, a z zakresu projektowania i wykonawstwa dróg i mostów w 1966.

Uczestniczył jako inżynier, projektant lub konsultant w takich projektach, jak np.:

• budowa infrastruktury Jeziora Maltańskiego w Poznaniu,
• budowa zbiornika wodnego i elektrowni pompowo-szczytowej Porąbka-Żar,
• budowa górskiej drogi w czeskich Karkonoszach,
• budowa autostrady A2 (odcinek Września–Koło)
• budowa trzech mostów na Warcie w Poznaniu,
• budowa mostu w Śremie,
• budowa wiaduktów w Poznaniu i Pile
• budowa sportowo-widowiskowej Hali Mistrzów we Włocławku.

Wykonał również wiele ekspertyz naukowych i opinii technicznych.

Został pochowany na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu^[3].

Wybrane publikacje

Dziedziną działalności naukowej prof. Andrzeja Ryżyńskiego były konstrukcje inżynierskie, a szczególnie mosty. Jest autorem około 150 prac drukowanych, w tym trzech monografii i dwóch podręczników akademickich.

Przykładowe publikacje:

• Przenoszenie mostu nad mostem; Wydawnictwo PK 2009
• 750 lat poznańskich mostów; Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej ISBN 83-7143-485-5.
• Mosty stalowe – współautor

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Złota Odznaka ZNP („za udział w tajnym nauczaniu”)

Przypisy

Bibliografia

• Prof. zw. dr hab. in Andrzej Rajmund Ryżyński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-02-24] .
• Biuletyn Informacyjny Związku Mostów Rzeczypospolitej Polskiej nr 1\97, ISSN 1428-5150.