Andrzej Smolarski

Andrzej Smolarski
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

10 października 1927[1]
Zakopane[1]

Data i miejsce śmierci

31 marca 2018[2]
Kraków[2]

Profesor nauk nauk technicznych
Specjalność: fizyka techniczna, metrologia przepływów, termodynamika materiałów ciągłych[3]
Alma Mater

Akademia Górniczo-Hutnicza

Profesura

5 lutego 1976[3]

Praca naukowa
Instytut

Instytut Mechaniki Górotworu PAN

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Andrzej Zdzisław Smolarski (ur. 10 października 1927 w Zakopanem, zm. 31 marca 2018 w Krakowie) – polski inżynier, profesor Instytutu Mechaniki Górotworu PAN w Krakowie, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności[2].

Życiorys

Urodził się jako syn płk. Władysława Smolarskiego i Heleny z domu Czaplickiej, córki cenionego zakopiańskiego lekarza i społecznika Zdzisława Czaplickiego. W Zakopanem uczęszczał do szkoły powszechnej, potem handlowej i zawodowej zegarmistrzowskiej, równocześnie pobierając naukę na tajnych kompletach.

W 1946 roku rozpoczął studia na wydziale Elektromechanicznym krakowskiej Akademii Górniczej. Podczas studiów asystent wolontariusz w Katedrze Mechaniki i Wytrzymałości Materiałów AGH u prof. Stefana Ziemby, następnie młodszy asystent w Katedrze Mechaniki Politechniki Krakowskiej. Od 1953 asystent prof. Jerzego Litwiniszyna w Zakładzie Mechaniki Ośrodków Ciągłych PAN, później w Pracowni Reologii Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN. Od 1968 roku kierownik Pracowni Zastosowań Fizyki przekształconej później w Pracownię Metrologii Przepływów Instytutu Mechaniki Górotworu PAN w Krakowie.

Pierwsze prace wykonywane pod kierunkiem prof. Ziemby dotyczyły tłumienia drgań i zjawiska kawitacji. Następnie pod kierownictwem prof. Litwiniszyna zajmował się mechaniką ośrodka stochastycznego i przedstawił pracę doktorską "Teoria ośrodka stochastycznego ukośnie uwarstwionego". Badania teoretyczne i eksperymentalne podsumował rozprawą habilitacyjną. „O niektórych zastosowaniach liniowych modeli matematycznych do mechaniki górotworu”. Kolejnym przedmiotem jego zainteresowań naukowych stała się metrologia przepływów, zwłaszcza w zakresie niewielkich prędkości. Poza pracami z termoanemometrii klasycznej prowadził badania nad zastosowaniem fal cieplnych w pomiarach prędkości przepływu. Współpracował w tym zakresie z Instytutem Maxa Plancka w Getyndze, a prowadzone prace przyniosły uznanie w środowisku naukowym zarówno jemu jak i jego zespołowi. Kolejnym jego obszarem badań było zjawisko nagłych wyrzutów gazu i skał, które po dziś dzień ma duże znaczeniu praktyczne dla górnictwa podziemnego zwłaszcza w aspekcie bezpieczeństwa eksploatacji. Z ważniejszych jego prac poświęconych tej tematyce wymienić należy „Mathematical model of the phenomena in the system of gas-coal"[4]. 5 lutego 1976 uzyskał tytuł naukowy profesora nauk technicznych[3]. Ostatnio swoje zainteresowania badawcze koncentrował na zagadnieniu przepływu krwi w naczyniach mózgowych, czego efektem była praca „Pressure–flow relation of arterial segments of variable geometry”[5].

Smolarski był rzeczywistym krajowym członkiem na III Wydziale Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi oraz VII Wydziału Nauk Górniczych i Nauk o Ziemi Polskiej Akademii Nauk[3]. W 1989 został członkiem Polskiej Akademii Umiejętności[1].

Profesor jest autorem bądź współautorem 60 publikacji naukowych i 12 patentów. Wypromował 7 doktorów nauk, z których dwóch zostało samodzielnymi pracownikami naukowymi[6].

Profesor Smolarski był wybitnym znawcą i hodowcą storczyków. Korzystając z częstych podróży zagranicznych sprowadził do Ogrodu Botanicznego UJ wiele ciekawych egzemplarzy. Wyhodował (razem z inż. Kazimierzem Batko) kilka interesujących odmian. Był Członkiem Honorowym Towarzystwa Ogrodniczego w Krakowie. Prof. Smolarski, był uczonym o szerokiej wiedzy, którą zawsze życzliwie potrafił dzielić się ze współpracownikami. Żoną profesora była Irena Smolarska. Ich synem jest Krzysztof Smolarski.

Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera CA, rząd zach.).

Grób Smolarskich na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Odznaczenia

Odznaczony Złotą Odznaką „Za pracę społeczną dla Miasta Krakowa”, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Przypisy

  1. a b c Smolarski Andrzej Zdzisław, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-06-23].
  2. a b c Andrzej Zdzisław Smolarski. [dostęp 2018-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-13)].
  3. a b c d Prof. Andrzej Zdzisław Smolarski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2018-06-23].
  4. 20 Years Cooperation in Physics of Fluids, Gӧttingen-Kraków, 1983, ISBN 83-901326-0-5.
  5. K. Cieslicki, A. Lasowska, A.Z. Smolarski, Polish Journal of Medical Physics and Engineering, 6 (2000), pp. 55-67.
  6. Instytut Mechaniki Górotworu Polskiej Akademii Nauk – 60 lat działalności, s.129, Kraków 2014, ISBN 978-83-929976-7-2.

Media użyte na tej stronie

Grób Smolarskich.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Smolarskich na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie
Prof Smolarski.jpg
Autor: Racand, Licencja: CC BY-SA 4.0
Prof. Andrzej Zdzislaw Smolarski