Andrzej Sobolewski (fizyk)
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Profesor nauk fizycznych | |
| Specjalność: fizyka molekularna | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | 9 października 1981 |
| Habilitacja | 1989 |
| Profesura | 30 czerwca 2008 |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status | członek rzeczywisty |
| Praca naukowa | |
| Instytut | Fizyki PAN |
| Stanowisko | profesor |
| Okres zatrudn. | od 1976 |
| Odznaczenia | |
 | |
Andrzej Ludwik Sobolewski (ur. 9 października 1951 w Augustowie) – polski fizyk, profesor nauk fizycznych, pracownik naukowy Instytutu Fizyki PAN, stypendysta i laureat Fundacji im. Alexandra von Humboldta oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.
Życiorys
Urodził się w Augustowie, gdzie ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Grzegorza Piramowicza[1]. W 1977 ukończył studia z biofizyki na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1976 pracuje w Instytucie Fizyki PAN, do 1981 jako asystent, potem jako adiunkt, a od 1991 na stanowisku profesora[1][2].
W instytucie uzyskał zarówno doktorat (w 1981), jak i habilitację (w 1989). W latach 1985–1986 przebywał jako stypendysta Fundacji Humboldta na Uniwersytecie Technicznym w Monachium. Odbywał tam również staże zagraniczne w 1987 i 1990. W 1994 odbył staż zagraniczny na Uniwersytecie Arizony, a w latach 1998 i 1999 na Uniwersytecie Heinricha Heinego w Düsseldorfie[3]. Od 1990 współpracuje stale z Wolfgangiem Domckem z monachijskiego uniwersytetu. Wspólne badania doprowadziły do zidentyfikowania i scharakteryzowania mechanizmu dezaktywacji bezpromienistej elektronowo wzbudzonych stanów DNA i białe, który jest odpowiedzialny za fotostabilność materii ożywionej[1][4][5]. Obecnie prowadzone przez niego prace naukowe koncentrują się na badaniu fundamentalnych mechanizmów odpowiedzialnych za fotokatalityczne rozszczepianie wody w celu pozyskania wodoru.
Od 2013 jest członkiem Polskiej Akademii Nauk. Jest też członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[2]. W grudniu 2014 wybrany do Rady Narodowego Centrum Nauki na kadencję 2014–2018[6]. Od 2017 r jest Honorowym Profesorem w Instytucie Studiów Zaawansowanych Uniwersytetu Technicznego w Monachium [7], a w roku 2018 został uhonorowany tytułem Ambasadora TUM[8].
Nagrody i odznaczenia
- 2007: Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej[1]
- 2008: Polsko-Niemiecka Nagroda Naukowa Copernicus (z Wolfgangiem Domckem)[1]
- 2009: Nagroda Smoluchowskiego-Warburga Polskiego Towarzystwa Fizycznego i Niemieckiego Towarzystwa Fizycznego za wkład do teorii reakcji fotofizycznych
- 2013: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[2][9]
- 2016: Nagroda Naukowa Fundacji Aleksandra von Humboldta[10]
Wybrane publikacje
- Excited-state hydrogen detachment and hydrogen transfer driven by repulsive πσ* states: A new paradigm for nonradiative decay in aromatic biomolecules, Phys. Chem. Chem. Phys. 4 (2002) 1093
- Hydrated hydronium: a cluster model of the solvated electron?, Phys. Chem. Chem. Phys. 4 (2002) 4
- Unraveling the molecular mechanisms of photoacidity, Science 302 (2003)1693
- Efficient deactivation of a model base pair via excited-state hydrogen transfer, Science 306 (2004)1765
- Tautomeric selectivity of the excited-state lifetime of guanine/cytosine base pairs: The role of electron-driven proton-transfer processes, Proc. Nat. Acad. Sci. 102 (2005)17903
- Ab initio studies on the radiationless decay mechanisms of the lowest excited singlet states of 9H-adenine, J. Am. Chem. Soc. 127 (2005)6257
- Photoinduced water splitting with oxotitanium porphyrin: a computational study, Phys. Chem. Chem. Phys. 14 (2012) 12807
- Molecular mechanisms of the photostability of life, Phys. Chem. Chem. Phys. 12 (2010) 4897
- Reversible molecular switch driven by excited-state hydrogen transfer, Phys. Chem. Chem. Phys. 10 (2008) 1243
- Peptide Deactivation: Spectroscopy meets theory, Nature Chemistry 5 (2013)257
- Sequential electron transfer governs the UV-induced self-repair of DNA photolesions, Chem. Sci. 9 (2018) 3131
- Solar energy harvesting with carbon nitrides and N-heterocyclic frameworks: Do we understand the mechanism?, ChemPhotoChem 2 (2018)
Przypisy
- ↑ a b c d e Doc. dr hab. Andrzej Sobolewski – laureat Nagrody FNP 2007. fnp.pl. [dostęp 2014-01-25].
- ↑ a b c Członkowie korespondenci PAN. pan.pl. [dostęp 2014-01-24].
- ↑ Andrzej L. Sobolewski. ifpan.edu.pl. [dostęp 2014-01-25].
- ↑ Laureaci Nagrody COPERNICUS 2008. fnp.pl. [dostęp 2014-01-25].
- ↑ Polak współodkrywcą mechanizmu ochrony informacji genetycznej. pap.pl. [dostęp 2014-01-25].
- ↑ Skład Rady Narodowego Centrum Nauki. ncn.gov.pl. [dostęp 2014-12-20].
- ↑ Alexander von Humboldt Awardees. www.ias.tum.de. [dostęp 2019-01-02].
- ↑ A musical finale to the anniversary year. www.ias.tum.de. [dostęp 2019-01-02].
- ↑ Odznaczenia dla pracowników Instytutu Fizyki PAN. prezydent.pl, 2013-10-17. [dostęp 2014-01-25].
- ↑ Informacja na stronie www.humboldt-foundation.de. [dostęp 2017-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-18)].
Linki zewnętrzne
- Andrzej Sobolewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2014-01-25].
- Andrzej Sobolewski. ifpan.edu.pl. [dostęp 2014-01-25].
Media użyte na tej stronie
