Andrzej Szomański

Andrzej Szomański
Żuraw, Zdzisław Kutnowski
Ilustracja
Andrzej Szomański ok. 1978
Data i miejsce urodzenia6 czerwca 1930
Warszawa
Data i miejsce śmierci29 października 1987
Warszawa
Zawód, zajęciehistoryk, publicysta
Grób Andrzeja Szomańskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Andrzej Szomański (ur. 6 czerwca 1930 w Warszawie, zm. 29 października 1987)[1] – polski historyk, publicysta, polityk.

Życiorys

Młodociany uczestnik powstania warszawskiego, jako członek Szarych Szeregów o pseudonimie „Żuraw”: jako łącznik-listonosz służył w Harcerskiej Poczcie Powstańczej[1].

Działacz opozycji w okresie PRL, więziony z przyczyn politycznych. Współzałożyciel Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, założyciel Konfederacji Polski Niepodległej. Używał pseudonimu Zdzisław Kutnowski[2].

Od 1961 uczestniczył w konspiracyjnym nurcie niepodległościowym[3]. Od 1977 był uczestnikiem ROPCiO, a w 1979 – jednym z sygnatariuszy aktu założycielskiego KPN. Był współredaktorem pism „Opinia”, „Droga”, „Gazeta Polska”. Był jednym z inicjatorów ustawienia Krzyża Katyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w 1981[4]. Wchodził w skład władz lokalnych (szef Obszaru Centralnego) oraz centralnych (członek Rady Politycznej) Konfederacji Polski Niepodległej[5].

9 marca 1985 był jednym z aresztowanych członków Rady Politycznej KPN w trakcie najścia Służby Bezpieczeństwa. W marcu 1986 został postawiony przed sądem razem z Leszkiem Moczulskim, Krzysztofem Królem, Adamem Słomką i Dariuszem Wójcikiem w drugim procesie KPN. Został skazany na 2 lata pozbawienia wolności. Opuścił więzienie po 16 miesiącach od zatrzymania w lipcu 1986, w wyniku amnestii[6]. Po wyjściu z więzienia nie odzyskał zdrowia i po roku zmarł[7]. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera B19-3-26)[8].

Jest patronem jednej z warszawskich ulic.

Przypisy

  1. a b Biogram na stronach Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2015-02-26].
  2. Włodzimierz Domagalski: Konfederacja Polski Niepodległej na Mazowszu w latach 1979–1989, [w:] Michał Wenklar (red.): Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do niepodległości, Kraków 2011, ISBN 978-83-929094-6-0.
  3. Marcin Kasprzycki: Konfederacja Polski Niepodległej w Krakowie 1979–1990. Wybór dokumentów, Kraków 2009, ISBN 978-83-92909094-5-3.
  4. Witold Wasilewski: Katynia upamiętnianie. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dostęp 2012-02-17].
  5. Tomasz Kenar, Artu Kubaj: Konfederacja Polski Niepodległej na Pomorzu Zachodnim, [w:] Michał Wenklar (red.): Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do niepodległości, Kraków 2011.ISBN 978-83-929094-6-0.
  6. Włodzimierz Domagalski: Konfederacja Polski Niepodległej na Mazowszu w latach 1979–1989, [w:] Michał Wenklar: Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do niepodległości, Kraków 2011, ISBN 978-83-929094-6-0.
  7. Antoni Dudek, Maciej Gawlikowski: Leszek Moczulski. Bez wahania, Kraków 1993.
  8. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

Media użyte na tej stronie

Andrzej Szomański.jpg
Redaktor Andrzej Szomański
Andrzej Szomański grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Andrzeja Szomańskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach