Andrzej Trepka

Andrzej Trepka
Imię i nazwisko

Andrzej Nekanda-Trepka[1]

Data i miejsce urodzenia

16 marca 1923
Warszawa

Data i miejsce śmierci

25 marca 2009
Rychłocice

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

Fantastyka naukowa

Andrzej Trepka (ur. 16 marca 1923 w Warszawie, zm. 25 marca 2009 w Rychłocicach[2]) – polski pisarz science fiction, dziennikarz i popularyzator nauki. Współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Astronautycznego[3], członek Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Obok Stanisława Lema i Krzysztofa Borunia był jednym z pionierów powojennej fantastyki naukowej w Polsce.

Życiorys

Jako autor fantastyki debiutował napisaną wspólnie z Krzysztofem Boruniem trylogią: Zagubiona przyszłość, Proxima, Kosmiczni bracia. Jego utwory należą do technicznego, optymistycznego nurtu science fiction i wykorzystują tradycyjne motywy tego gatunku – Trepka rzadko operuje aluzją i parabolą. Przesłanie jego książek podobne jest do założeń Juliusza Verne'a, głosi triumf racjonalizmu i panowanie człowieka nad światem.

Trepka zamieszczał swoje teksty w „Argumentach”, „Faktach i Myślach”, „Problemach”, „Zdarzeniach”, „Przyjaźni”, „Skrzydlatej Polsce”, „Perspektywach”. W latach pięćdziesiątych autor cyklu artykułów o niezidentyfikowanych obiektach latających w „Wieczorze Wybrzeża” i „Gazecie Białostockiej”. W latach osiemdziesiątych był stałym pracownikiem „Astronautyki”, „Panoramy”, „Trybuny Robotniczej”, „Kroniki”.

Od 1969 r. mieszkał w Wiśle, początkowo w trzech różnych miejscach w Malince, od początku lat 90. ub. wieku we własnym domu w Nowej Osadzie. Twierdził, że w Wiśle pisze mu się „lepiej niż gdziekolwiek na świecie” (wg dedykacji na karcie tytułowej jednej z jego książek w zbiorach Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wiśle). W tym czasie charakteryzował go nietypowy wygląd i styl bycia: m.in. przez większość roku nosił krótkie spodenki i sandały, a kiedy robiło się chłodno na tak skompletowaną garderobę zwykł narzucać tylko prochowiec[4]. Gdy pojawiła się możliwość odzyskania rodowego majątku w Rychłocicach koło Wielunia, zdecydował się tam właśnie przenieść.

W wyborach parlamentarnych w 1993 bez powodzenia kandydował do Sejmu z listy Partii X (otrzymał 1190 głosów).

W 2002 r. opublikował obszerne i bogato ilustrowane „Wspominki z Rychłocic” (ISBN 83-7164-353-5).

Twórczość

Powieści

  • Zagubiona przyszłość (Iskry 1954, wspólnie z Krzysztofem Boruniem)
  • Proxima (Iskry 1955, wspólnie z Krzysztofem Boruniem)
  • Kosmiczni bracia (Iskry 1959, wspólnie z Krzysztofem Boruniem)
  • Atol Trydakny (Śląsk 1974)
  • Dwunastu apostołów (Śląsk 1978)
  • Totem leśnych ludzi (KAW 1980)
  • Rezerwat (KAW 1985)
  • Niedzielni goście (Beskidzka Oficyna Wydawnicza 1997)
  • Kominfaun (Slask 2005)

Zbiory opowiadań

  • Kosmiczny meldunek (KAW 1980)
  • Końcówka (KAW 1983)
  • Drzewo życia (Beskidzka Oficyna Wydawnicza BTSK 1985)
  • Opowiadania Fantastyczne (AD REM Jelenia Góra 2008)

Książki popularnonaukowe i biografie

  • Wizjoner Kosmosu (Wydawnictwo Śląsk 1974) [biografia Konstantego Ciołkowskiego ]
  • Życie we Wszechświecie (Śląsk 1976)
  • Zwierzęta wychodzą z mórz (Śląsk 1977)
  • Benedykt Dybowski (Śląsk 1979) [biografia]
  • Fenomeny przyrody (Śląsk 1980)
  • Król tasmańskich stepów (Śląsk 1982)
  • Biokosmos 1 (KAW 1984)
  • Biokosmos 2 (KAW 1984)
  • Cierpienia przyrody (Wydawnictwo Lubelskie 1986)
  • Opowieści o zwierzętach (Nasza Księgarnia 1987)
  • Gawędy o zwierzętach (KAW 1988)
  • Przed i po dinozaurach (KAW 1988)
  • Zwierzęta, zwierzęta ... (Nasza Księgarnia 1989)
  • Co kaszalot je na obiad ? (Alfa 1991)
  • W krainie zwierząt (KAW 1994)
  • Dziwne, groźne, tajemnicze (Prasa Beskidzka 1996)
  • Jednym słowem ? : słowniczek pisowni łącznej i rozdzielnej (Beskidzka Oficyna Wydawnicza 1997
  • O zwierzętach inaczej (Kurpisz 2000)
  • Osobliwości świata zwierząt (Kurpisz 2001)
  • Tajemnice zwierząt (Kurpisz 2001)
  • Usprawiedliwieni zabójcy (Kurpisz 2001)
  • Pod polskim niebem (Kurpisz 2002)
  • Wspominki z Rychłocic (Śląsk 2002)

Przypisy

  1. Smutne wieści. [dostęp 2012-09-28].
  2. Zmarł Andrzej Trepka. wisla.pl. [dostęp 2009-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 marca 2016)].
  3. Władysław Geisler. Pięciolecie Polskiego Towarzystwa Astronautycznego. „Astronautyka”. 8, s. 1-4, 1960. Warszawa: Polskie Towarzystwo Astronautyczne. ISSN 0004-623X. 
  4. (drc): Wspomnienie Andrzeja Trepki, w: "Echo Wisły" nr 241, kwiecień 2019, s. 6

Bibliografia

  • Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990, ISBN 83-210-0892-5