Andrzej Turowski

Andrzej Turowski
Data urodzenia1941
Zawód, zajęciehistoryk sztuki
Alma MaterUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Odznaczenia
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Andrzej Turowski (ur. 1941) – historyk sztuki nowoczesnej, znawca polskiej, rosyjskiej i francuskiej awangardy oraz architektury XX wieku[1][2].

Ukończył prawo i historię sztuki na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu[3]. W 1972 uzyskał stopień doktora (na podstawie rozprawy Konstruktywizm polski. Próba rekonstrukcji nurtu 1921-1936), a w roku 1983 stopień doktora habilitowanego (rozprawa habilitacyjna: Wielka utopia awangardy. Artystyczne i społeczne utopie w sztuce rosyjskiej 1920-1930)[1].

W latach 1965-1984 wykładał w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Poznańskiego, a w 1984 wyemigrował do Francji, gdzie podjął pracę w Ecole de l'Architecture de la Vilette w Paryżu. W 1985 został profesorem w Instytucie Historii Sztuki na Uniwersytecie Clermont Ferrand II, a w 1990 objął katedrę sztuki nowoczesnej Uniwersytetu Burgundzkiego w Dijon, gdzie do 2000 r. kierował Centre de Recherche Comparative sur les Avant-gardes[1][3]. W 2003 otrzymał tytuł profesora w Polsce[1]. W latach 2009-2010 profesor wizytujący na Uniwersytecie Warszawskim, członek Rady Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz Komitetu Nauk o Sztuce PAN (od 2011)[2]. Obecnie na emeryturze, mieszka w Paryżu[3].

W drugiej połowie lat 60. współtworzył program Galerii Odnowa, a w latach 70. program Galerii Foksal. Współpracował z teatrem Cricot 2, nawiązał też bliską relację z Ryszardem Stanisławskim, dyrektorem Muzeum Sztuki w Łodzi[3][1]. Uczestnik Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70[4].

W 2001 laureat Nagrody Artystycznej Fundacji Nowosielskich w Krakowie[2]. W 2004 nadano mu tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi[1]. Odznaczony złotym medalem Gloria Artis w 2013 r.[5][2]

Był współorganizatorem wielkich międzynarodowych wystaw sztuki, m.in.:

  • światowej wystawy konstruktywizmu, 1976,
  • sztuki racjonalistycznej we Włoszech (L’Europa dei razionalisti), Mediolan-Como, 1989,
  • Europa, Europa, Bonn, 1994 (z Ryszardem Stanisławskim),
  • Czasy skończone! Historii już nie ma (Fin des temps! L’histoire n’est plus) w Tulonie, 2004,
  • Supremus Malewicza, Warszawa, 2004,
  • Pomnikoterapia Krzysztofa Wodiczki, Warszawa, 2006,
  • Svegliato e sogna, Wenecja, 2009,
  • Powtórka z teorii widzenia, Warszawa, 2010
  • Particolare, Wenecja, 2011[1][3].

Autor ponad 300 rozpraw naukowych i tekstów krytyczno-artystycznych, oraz kilkunastu książek na temat awangardy[2]. Do najważniejszych należą:

  • W kręgu konstruktywizmu, Warszawa 1979.
  • Konstruktywizm polski. Próba rekonstrukcji nurtu (1921-1934), Wrocław 1981.
  • Wielka utopia awangardy, Warszawa 1990.
  • Awangardowe marginesy, Warszawa 1998.
  • Między sztuką a komuną. Teksty awangardy rosyjskiej 1910-1932, Kraków 1998.
  • Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej, Kraków 2000.
  • Malewicz w Warszawie: rekonstrukcje i symulacje, Kraków 2002.
  • Supremus Malewicza, Warszawa 2004.
  • Parowóz dziejów, Warszawa 2012.
  • Sztuka, która wznieca niepokój. Manifest artystyczno-polityczny sztuki szczególnej, Warszawa 2012.
  • Papież awangardy. Tadeusz Peiper w Hiszpanii, Polsce, Europie, Warszawa 2015.[1]

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Akademia Sztuk Pięknych, muzeum.asp.lodz.pl [dostęp 2020-07-18].
  2. ↑ a b c d e Gloria Artis dla prof. Andrzeja Turowskiego MKiDN - 2013 [dostęp 2020-07-18] (pol.).
  3. ↑ a b c d e Prof. Andrzej Turowski (Francja) - Poznan.pl, www.poznan.pl [dostęp 2020-07-18] (pol.).
  4. ↑ Sympozjum Plastyczne (1970, Wrocław)., Sympozjum Plastyczne Wrocław '70, Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe. Ośrodek Teatru Otwartego "Kalambur", 1983, s. 177, OCLC 830242745 [dostęp 2020-07-18].
  5. ↑ Andrzej Turowski | dzieje.pl - Historia Polski, dzieje.pl [dostęp 2020-07-18].