Andrzej Wyglenda

Andrzej Wyglenda
Data i miejsce urodzenia	4 maja 1941 ; Rybnik
	Poseł IX kadencji Sejmu PRL
Okres	od 13 października 1985; do 3 czerwca 1989
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
	Odznaczenia

Andrzej Wyglenda
Data i miejsce urodzenia	4 maja 1941 ; Rybnik
Kariera seniorska
Lata	Klub
	Liga polska
1960–1976	ROW (Górnik) Rybnik
Dorobek medalowy
	Mistrzostwa świata

Andrzej Wyglenda (ur. 4 maja 1941 w Rybniku) – polski żużlowiec i trener sportu żużlowego. Poseł na Sejm PRL (1985–1989) z ramienia PZPR. Czterokrotny mistrz świata, mistrz Europy, 13-krotny mistrz Polski – w sporcie żużlowym w różnych konkurencjach. Ojciec żużlowca Wojciecha Wyglendy.

Kariera żużlowa

Wychowanek Górnika Rybnik, żużlowego rzemiosła nauczał go Józef Wieczorek, a wspomagali go w tym Joachim Maj oraz Stanisław Tkocz. Licencję zdał w 1959^[1]^[2].

Swój debiut zaliczył 24 kwietnia 1960 podczas spotkania Rybnika z Lesznem^[3]. Zdobył w tym spotkaniu jeden punkt. Karierę zawodniczą zakończył wypadek 2 maja 1976. Był to ćwierćfinał Złotego Kasku w Bydgoszczy, a sprawcą wypadku był zawodnik z Gdańska, Stanisław Kowalski. Andrzej Wyglenda doznał kompresyjnego złamania kręgosłupa. Pomimo długiej rehabilitacji komisja do spraw orzekania o zdolności sportowców do wyczynowego kontynuowania danej dyscypliny pod kierownictwem doktora Drozda wydała wyrok całkowitego zakazu uprawiania sportu przez Andrzeja Wyglendę^[2].

Zdobywca 13 medali Drużynowych Mistrzostw Polski. Dziewięciu złotych (1962–1968, 1970, 1972), jednego srebrnego (1961) i trzech brązowych (1969, 1971, 1974).

Siedmiokrotny finalista i sześciokrotny medalista Drużynowych Mistrzostw Świata. Trzy razy zdobył złoto (1965–1966, 1969), raz srebro (1967) i dwa razy brąz (1968, 1971).

Sześciokrotny finalista Indywidualnych Mistrzostw Świata, najlepsze miejsce zajął w 1970 we Wrocławiu, gdzie był ósmy. Nieoficjalny Mistrz Europy z 1967, Mistrz świata par z Rybnika w 1971.

Jedenastokrotny finalista i siedmiokrotny medalista IMP – czterokrotnie złoty (1964, 1968–1969, 1973), dwukrotnie srebrny (1965, 1970) i jednokrotnie brązowy (1971). Dwukrotny brązowy medalista MPPK (1973, 1975).

Pięciokrotny medalista Złotego Kasku – złoty (1964) i czterokrotnie brązowy (1966–1967, 1969–1970). Triumfator Memoriału Alfreda Smoczyka w 1970. Pięciokrotny medalista Pucharu ROW – trzykrotnie złoty (1966, 1968, 1970) i dwukrotnie srebrny (w 1963 i 1964 z drużyną Górnika Rybnik). Dwukrotnie startował w Memoriale Raniszewskiego, raz zdobywając srebro w 1965.

Trener drużyny ROW Rybnik w latach 1978–1985. Zdobył z tym zespołem srebrny medal DMP w 1980. Miał swój wkład w kształtowaniu takich żużlowców jak: Jerzy Wilim, Piotr Pyszny, Grzegorz Szczepanik, Stanisław Kilian, Andrzej Węgrzyk, Jan Nowak, Krystian Fros, Mieszysław Kmieciak, Bronisław Klimowicz, Piotr Brachmański, Ryszard Szymański, Marian Gluecklich czy Antoni Skupień^[2].

Osiągnięcia

Indywidualne Mistrzostwa Świata na Żużlu

Sezon	Miasto	Ranga	Miejsce	Punkty
1964	Wrocław Göteborg	Finał Europejski Finał światowy	6 12	10 4
1965	Slaný Londyn	Finał Europejski Finał światowy	6 15	9 2
1966	Slaný	Finał Kontynentalny	13	3
1967	Wrocław Londyn	Finał Europejski Finał światowy	1 15	14 2
1968	Ufa	Finał Kontynentalny	11	7
1969	Olching Londyn	Finał Europejski Finał światowy	5 15	9 2
1970	Wrocław	Finał światowy	8	7
1971	Gorzów Wielkopolski	Półfinał Kontynentalny	10	7
1972	Bydgoszcz	Półfinał Kontynentalny	Nie wystąpił z powodu kłopotów zdrowotnych	-
1973	Chorzów	Finał światowy	Rezerwowy	0
1975	Olching	Półfinał Kontynentalny	16	0

Źródło^[2]

Drużynowe Mistrzostwa Świata na Żużlu

Sezon	Miasto	Ranga	Miejsce	Punkty
1964	Abensberg	Finał światowy	4	8 (Cała drużyna 16)
1965	Kempten	Finał światowy	1	11 (Cała drużyna 38)
1966	Wrocław	Finał światowy	1	11 (Cała drużyna 41)
1967	Malmö	Finał światowy	2	9 (Cała drużyna 26)
1968	Londyn	Finał światowy	3	2 (Cała drużyna 19)
1969	Rybnik	Finał światowy	1	11 (Cała drużyna 31)
1970	Slaný	Finał Kontynentalny	2	9 (Cała drużyna 29)
1971	Wrocław	Finał światowy	3	2(Rez.) (Cała drużyna 19)

Źródło^[4]

Mistrzostwa Świata Par na Żużlu

Sezon	Miasto	Ranga	Miejsce	Punkty
1971	Rybnik	Finał światowy	1	15 (3,3,2x,2x,2x,3 tzw.Płatny Komplet)(Cała drużyna 30)

Źródło^[2]

Drużynowe Mistrzostwa Polski – sezon zasadniczy

Sezon	Klub	Miejsce	Liga	Średnia/bg	Średnia/mc	Pkt	Bonusy	Razem	Komplety	Biegi	Mecze
1960	Górnik Rybnik	5	I Liga	0,759	2,000	18	4	22	-	29	9
1961	Górnik Rybnik		I Liga	1,512	3,923	51	14	65	1 - (1 pł.)	43	13
1962	Górnik Rybnik		I Liga	1,911	6,429	90	17	107	-	56	14
1963	Górnik Rybnik		I Liga	2,321 (9)	7,857 (20)	110 (16)	20	130 (5)	1 - (1 pł.)	56	14
1964	Górnik Rybnik		I Liga	2,600 (1)	10,182 (6)	112 (13)	5	117 (15)	6 (1) – (2 pł.)	45	11
1965	ROW Rybnik		I Liga	2,609 (4)	10,000 (7)	110 (13)	10	120 (12)	2 - (1 pł.)	46	11
1966	ROW Rybnik		I Liga	2,808 (1)	10,231 (4)	133 (6)	13	146 (1)	7 (1) – (5 pł.)	52	13
1967	ROW Rybnik		I Liga	2,700	9,900	99	9	108	3 - (2 pł.)	40	10
1968	ROW Rybnik		I Liga	2,362	9,214	129	8	137	4 - (2 pł.)	58	14
1969	ROW Rybnik		I Liga	2,610	10,929	153	1	154	3	59	14
1970	ROW Rybnik		I Liga	2,604	10,154	132	6	138	3 - (1 pł.)	53	13
1971	ROW Rybnik		I Liga	2,621	10,571	148	4	152	5 - (2 pł.)	58	14
1972	ROW Rybnik		I Liga	2,349	8,364	92	9	101	3 - (2 pł.)	43	11
1973	ROW Rybnik	4	I Liga	2,288	8,786	123	12	135	3	59	14
1974	ROW Rybnik		I Liga	2,273	8,545	94	6	100	2 - (1 pł.)	44	11
1975	ROW Rybnik	6	I Liga	2,129	8,036	112,5	11	123,5	1 - (1 pł.)	58	14
1976	ROW Rybnik	7	I Liga	2,700	12,000	24	3	27	-	10	2

W nawiasie miejsce w danej kategorii w danym sezonie (śr/b oraz śr/m – przy założeniu, że zawodnik odjechał minimum 50% spotkań w danym sezonie)

Podsumowanie wyników w najwyższej klasie rozgrywkowej w Polsce w sezonie zasadniczym:

Sezony	Średnia/bg	Średnia/mc	Pkt	Bonusy	Razem	Komplety	Biegi	Mecze
17	2,327	8,567	1730,5	152	1882,5	44 - (21 płatnych)	809	202

Źródło^[3]^[5]^[6]^[7]^[8]^[9]

Indywidualne Mistrzostwa Polski na Żużlu

1963 – Rybnik – 7. miejsce – 9 pkt → wyniki
1964 – Rybnik – 1. miejsce – 14 pkt → wyniki
1965 – Rybnik – 2. miejsce – 14 pkt → wyniki
1966 – Rybnik – 6. miejsce – 9 pkt → wyniki
1967 – Rybnik – 6. miejsce – 8 pkt → wyniki
1968 – Rybnik – 1. miejsce – 14 pkt → wyniki
1969 – Rybnik – 1. miejsce – 14 + 3 pkt → wyniki
1970 – Gorzów Wielkopolski – 2. miejsce – 12 pkt → wyniki
1971 – Rybnik – 3. miejsce – 12 + 3 pkt → wyniki
1972 - Ćwierćfinał - Leszno - 6. miejsce – 9 pkt (nie występuje w półfinale pomimo awansu)
1973 – Rybnik – 1. miejsce – 15 pkt → wyniki
1974 – Gorzów Wielkopolski – 14. miejsce – 2 pkt → wyniki
1975 - Ćwierćfinał - Lublin - 15. miejsce – 2 pkt

Źródło^[10]^[11]

Mistrzostwa Polski Par Klubowych na Żużlu

1973 – 3. miejsce → wyniki
1975 – Leszno – 3. miejsce – 9 pkt (para 19 pkt) → wyniki

Turniej o Złoty Kask

1964 – 1. miejsce – 65 pkt → wyniki
1965 – 5. miejsce – 62 pkt → wyniki
1966 – 3. miejsce – 52 pkt → wyniki
1967 – 3. miejsce – 61 pkt → wyniki
1968 – 5. miejsce – 55 pkt → wyniki
1969 – 3. miejsce – 60 pkt → wyniki
1970 – 3. miejsce – 68 pkt → wyniki
1971 – 9. miejsce – 40 pkt → wyniki
1973 – 10. miejsce – 51 pkt → wyniki
1975 – 7. miejsce – 48 pkt → wyniki

Memoriał Alfreda Smoczyka w Lesznie

1963 – 4. miejsce – 8 pkt → wyniki
1970 – 1. miejsce – 15 pkt → wyniki
1974 – 6. miejsce – 11 pkt → wyniki
1975 – 12. miejsce – 5 pkt → wyniki

Puchar ROW

1961 – Rybnik – 8. miejsce – 5 pkt → wyniki
1962 – Rybnik – 11. miejsce – 2 pkt → wyniki
1963 – Rybnik – 2. miejsce – 9 pkt → wyniki
1964 – Rybnik – 2. miejsce – 2 pkt → wyniki
1966 – Rybnik – 1. miejsce – 15 pkt → wyniki
1967 – Rybnik – 13. miejsce – 1 pkt → wyniki
1968 – Rybnik – 1. miejsce – 14 + 3 pkt → wyniki
1969 – Rybnik – 15. miejsce – 3 pkt → wyniki
1970 – Rybnik – 1. miejsce – 15 pkt → wyniki
1971 – Rybnik – 13. miejsce – 4 pkt → wyniki
1973 – Rybnik – 6. miejsce – 10 pkt → wyniki
1974 – Rybnik – 16. miejsce – 1 pkt → wyniki
1975 – Rybnik – 7. miejsce – 8 pkt → wyniki

Memoriał Zbigniewa Raniszewskiego

1965 – Bydgoszcz – 2. miejsce – 14 pkt → wyniki
1970 – Bydgoszcz – 5. miejsce – 9 pkt → wyniki

Praca zawodowa

Uzyskał wykształcenie zasadnicze zawodowe, z zawodu ślusarz. Od 1959 pracował w Rybnickiej Fabryce Wyrobów Metalowych „Huta Silesia”, skąd w 1961 został przeniesiony do Kopalni Węgla Kamiennego „Dębieńsko”, gdzie był ślusarzem do 1971. Potem do 1974 pełnił tę samą funkcję w KWK „Zofiówka”, w latach 1974–1978 w Kopalni Węgla Kamiennego „Pniówek”, a w 1978 został zatrudniony w Kopalni Węgla Kamiennego „Jankowice”.

Działalność polityczna

Jest pierwszym żużlowcem, który po zakończeniu kariery sportowej został wybrany do polskiego parlamentu. Mandat posła na Sejm IX kadencji sprawował od 13 października 1985 do 5 czerwca 1989.

Odznaczenia

W 1980 otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi.

Przypisy

↑ Stefan Smołka: Asy żużlowych torów – Antoni Woryna. Leszno: Firma wydawnicza „Danuta”, 2011, s. 388. ISBN 978-83-929223-2-2.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Stefan Smołka: Asy Żużlowych Torów Andrzej Wyglenda. Leszno: Firma Wydawnicza „Danuta”, 2007. ISBN 978-83-924670-1-4.
↑ ^a ^b Wiesław Dobruszek: Żużlowy leksykon ligowy Tom III (1959–1962). Leszno: Firma Wydawnicza „Danuta”, 2013. ISBN 978-83-63087-20-3.
↑ Wiesław Dobruszek: Drużynowe Mistrzostwa Świata (1959–1978). ISBN 978-83-63087-56-2.
↑ Wiesław Dobruszek: Żużlowy leksykon ligowy Tom IV (1963–1966). Leszno: Firma wydawnicza „Danuta”, 2013. ISBN 978-83-63087-28-9.
↑ Wiesław Dobruszek: Żużlowy Leksykon Ligowy TOM V (1966–1969). 2014. ISBN 978-83-63087-36-4.
↑ Wiesław Dobruszek: Żużlowy Leksykon Ligowy TOM VI (1970–1972). 2015. ISBN 978-83-63087-44-9.
↑ Wiesław Dobruszek: Żużlowy Leksykon Ligowy TOM VII (1973–1975). 2015. ISBN 978-83-63087-60-9.
↑ WiesławW. Dobruszek WiesławW., Żużlowy Leksykon Ligowy Tom VIII (1976-1978), 2016, ISBN 978-83-63087-73-9 .
↑ WiesławW. Dobruszek WiesławW., Żużlowe Mistrzostwa Tom 5 (IMP 1932-1968), 2009, ISBN 978-83-924670-8-3 .
↑ WiesławW. Dobruszek WiesławW., Żużlowe Mistrzostwa Tom VI (IMP 1969-1985), 2010, ISBN 978-83-929223-4-6 .

Bibliografia

Stefan Smołka: Siedemdziesiąt lat Andrzeja Wyglendy, sportowefakty.pl, 4 maja 2011
Przemysław Jany: Z kartek kalendarza: Andrzej Wyglenda, sportowefakty.pl, 4 maja 2013
Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
Profil na stronie speedway.com.pl (ang.)

[1] Stefan Smołka: Asy żużlowych torów – Antoni Woryna. Leszno: Firma wydawnicza „Danuta”, 2011, s. 388. ISBN 978-83-929223-2-2.

[:0-2] Stefan Smołka: Asy Żużlowych Torów Andrzej Wyglenda. Leszno: Firma Wydawnicza „Danuta”, 2007. ISBN 978-83-924670-1-4.

[:2-3] Wiesław Dobruszek: Żużlowy leksykon ligowy Tom III (1959–1962). Leszno: Firma Wydawnicza „Danuta”, 2013. ISBN 978-83-63087-20-3.

[:3-4] Wiesław Dobruszek: Drużynowe Mistrzostwa Świata (1959–1978). ISBN 978-83-63087-56-2.

[:1-5] Wiesław Dobruszek: Żużlowy leksykon ligowy Tom IV (1963–1966). Leszno: Firma wydawnicza „Danuta”, 2013. ISBN 978-83-63087-28-9.

[:4-6] Wiesław Dobruszek: Żużlowy Leksykon Ligowy TOM V (1966–1969). 2014. ISBN 978-83-63087-36-4.

[:5-7] Wiesław Dobruszek: Żużlowy Leksykon Ligowy TOM VI (1970–1972). 2015. ISBN 978-83-63087-44-9.

[:6-8] Wiesław Dobruszek: Żużlowy Leksykon Ligowy TOM VII (1973–1975). 2015. ISBN 978-83-63087-60-9.

[9] WiesławW. Dobruszek WiesławW., Żużlowy Leksykon Ligowy Tom VIII (1976-1978), 2016, ISBN 978-83-63087-73-9 .

[10] WiesławW. Dobruszek WiesławW., Żużlowe Mistrzostwa Tom 5 (IMP 1932-1968), 2009, ISBN 978-83-924670-8-3 .

[11] WiesławW. Dobruszek WiesławW., Żużlowe Mistrzostwa Tom VI (IMP 1969-1985), 2010, ISBN 978-83-929223-4-6 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne