Aneksja

Aneksja (łac. annexio – przyłączenie) – zagarnięcie, przyłączenie przez jedno państwo aktem jednostronnym całości lub części terytorium innego państwa, bez zgody tego państwa[1], najczęściej przy użyciu siły lub w wyniku wygranej wojny[2]. Współcześnie zakazana przez prawo międzynarodowe. Przykładem jest np. aneksja przez Niemcy zachodnich terenów Polski w październiku 1939 r., czy równoległa aneksja przez ZSRR terenów wschodnich województw II Rzeczypospolitej, a w sierpniu 1940 państw nadbałtyckich: Litwy, Łotwy, Estonii.

Po II wojnie światowej próbami formalnej aneksji były m.in. włączenie okupowanych syryjskich Wzgórz Golan oraz części terytoriów Palestyny do Izraela (uznawane przez Stany Zjednoczone), przyłączenie Timoru Wschodniego w 1975 r. przez Indonezję, przyłączenie Indii Portugalskich w latach 1954–1962 do Indii, włączenie Kuwejtu do Iraku w 1990, co spowodowało wojnę w Zatoce Perskiej. Karta ONZ i Akt Końcowy KBWE uznały aneksję za nielegalną, jako logiczną konsekwencję zakazu agresji oraz respektowania zasady suwerenności państwa i jego integralności terytorialnej.

W marcu 2014 roku Rosja dokonała aneksji Autonomicznej Republiki Krymu[3][4][5]. Aneksja Krymu nie została uznana przez większość państw, kilkoma wyjątkami są między innymi Syria, Korea Północna, Serbia, Armenia i Afganistan.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ annexation, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  2. ↑ Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. prof. dr hab. Wojciech Łepkowski (red.). Wyd. drugie. Warszawa: AON, 2002.
  3. ↑ MSZ RP: Przyłączenie Krymu do Rosji w świetle prawa międzynarodowego. msz.gov.pl, 2014-08-08. [dostęp 2019-01-17].
  4. ↑ Polskie Radio: Rada Bezpieczeństwa ONZ o Krymie. Aneksja jest nielegalna.. 2018-03-16. [dostęp 2019-01-17].
  5. ↑ MSZ RP: Deklaracja w sprawie nieuznania aneksji Krymu. msz.gov.pl, 2018-07-25. [dostęp 2019-01-17].

Bibliografia