Aneta Szyłak

Aneta Szyłak
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1959
Puck

Dyrektor Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”
Okres

od 1998
do 2001

Poprzednik

stanowisko utworzone

Następca

Małgorzata Lisiewicz

Kierownik NOMUS – Nowego Muzeum Sztuki
Okres

od 21 października 2021
do 31 grudnia 2021

Poprzednik

stanowisko utworzone

Następca

vacat

Aneta Szyłak (ur. 6 czerwca 1959 w Pucku) – polska polonistka, kuratorka i krytyk sztuki. Organizatorka i pierwsza dyrektor Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” (1998-2001), organizatorka i pierwsza kierownik Nomus – Nowego Muzeum Sztuki (2021)[1][2].

Życiorys

Swoją pracę zawodową zaczynała w Pucku, w drugiej połowie lat 80., organizując wystawy sztuki współczesnej w salach Muzeum Ziemi Puckiej. Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Gdańskim (praca magisterska u prof. Anny Martuszewskiej).

Była dyrektorka Instytutu Sztuki Wyspa w Gdańsku (do stycznia 2015), była wiceprezeska Fundacji Wyspa Progress (do października 2015), wcześniej współautorka koncepcji Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, do powołania którego doprowadziła w 1998 roku. Wiceprezes Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki AICA.

W latach 1998–2001 pracowała jako dyrektorka tej instytucji. Odwołana z Łaźni w atmosferze skandalu (dwukrotnie musiała tłumaczyć się przed sądem z artystycznych posunięć, w wyniku pozwów Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami oraz grupy mieszkańców), z oficjalnym zarzutem niegospodarności, obalonym potem przez Regionalną Izbę Obrachunkową.

Była stypendystką m.in. Fundacji Kościuszkowskiej i British Council oraz kuratorką wielu wystaw, jak np. Architectures of Gender. Contemporary Women’s Art in Poland w SculptureCenter w Nowym Jorku (2003 r.), Palimpsest Muzeum podczas Łódź Biennale w Pałacu Poznańskiego w Łodzi, BHP w Instytucie Sztuki Wyspa, Dialog Loci na terenie dawnej twierdzy w Kostrzynie nad Odrą (wszystkie w 2004 r.), Strażnicy Doków w Instytucie Sztuki Wyspa (2005 r.), Ewa Partum: Legalność Przestrzen w Wyspie i You won’t feel a thing w Kunsthaus Dresden (2006 r.).

Założycielka (Gdańsk 2014) i prezes Fundacji Alternativa zajmującej się promowaniem twórczości artystycznej, badawczej i kuratorskiej w dziedzinie sztuk wizualnych[3].

Przed powstaniem Nomus – Nowego Muzeum Sztuki była pełnomocnikiem dyrektora Muzeum Narodowego w Gdańsku Jacka Friedricha ds. organizacji muzeum NOMUS (2015-2021)[4].

Jest autorką kilkudziesięciu artykułów o sztuce współczesnej.

W marcu 2022 w atmosferze skandalu wyszła na jaw informacja o zwolnieniu Anety Szyłak przez Muzeum Narodowe w Gdańsku. Umowa Anety Szyłak wygasła z końcem 2021 roku i nie została przedłużona, informacja ta nie została upubliczniona. W tym samym miesiącu gdańskie środowiska artystyczne zorganizowały akcje protestacyjne w obronie zwolnionej kierownik. Z kolei Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej wystosowało petycję do Marszałka Województwa Pomorskiego i Prezydent Miasta Gdańska w sprawie Anety Szyłak[5]. Wielu protestujących artystów i artystek wystosowało hasło NOMUS jest Anetą które podkreślało zasługi Szyłak na rzecz NOMUS-u.[6] Szyłak była główną organizatorką powstającego muzeum, a także jest autorką manifestu i nazwy tej instytucji. Wyżej wymienione akcje nie przyniosły zamierzonego skutku. Muzeum Narodowe w Gdańsku w oficjalnym oświadczeniu poinformowało że wkrótce ma zostać ogłoszony konkurs na stanowisko kierownika Nomus – Nowego Muzeum Sztuki[2][7][8].

Nagrody

Uzyskała Nagrodę Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy za rok 2004 – za „niezależną i bezkompromisową praktykę kuratorską” oraz wystawę Architectures of Gender[9].

Jest też laureatką nagrody „Ludzie Dużego Formatu” za rok 2006, przyznawanej przez dodatek „Gazety Wyborczej” „Duży Format” osobom, które „Mają odwagę. W swoich pomysłach są zawsze kilka kroków przed innymi. Zmienianie świata zaczynają od swojego podwórka.”[10]

W 2008 i 2015 r. została Laureatką Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[11].

W 2019 r. zasiadała w Kapitule Nagrody Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven[12].

Przypisy

  1. Vogue Polska, W weekend gdański NOMUS otwiera się dla publiczności, Vogue Polska, 22 października 2021 [dostęp 2022-01-17] (pol.).
  2. a b Kontrowersje wokół zwolnienia z NOMUS-u Anety Szyłak, trojmiasto.pl, 24 marca 2022 [dostęp 2022-04-22] (pol.).
  3. Fundacja Alternativa. f-alt.org. [dostęp 2015-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-17)].
  4. l, Sprawa Instytutu Sztuki Wyspa: Adamowicz odpowiada ostro, Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  5. NOMUS JEST ANETĄ!, Petycjeonline.com [dostęp 2022-04-22].
  6. Wyborcza.pl, trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2022-04-22].
  7. Aneta Szyłak nie jest już kierowniczką NOMUS-a. Artyści protestują, trojmiasto.pl, 19 marca 2022 [dostęp 2022-04-22] (pol.).
  8. Wyborcza.pl, www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2022-04-22].
  9. Nagroda Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy. Culture.pl, 2005. [dostęp 2012-11-26].
  10. „Ludzie Dużego Formatu 2006”, Gazeta.pl.
  11. Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (pol.). gdansk.pl, 2016-06-23. [dostęp 2016-06-23].
  12. Nagroda Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven. wręczenie Nagrody II Edycji – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, artmuseum.pl [dostęp 2020-04-10] (pol.).

Bibliografia

  • Kto jest kim w Polsce, edycja IV (zespół redakcyjny Beata Cynkier), Warszawa 2001, s. 944–945

Media użyte na tej stronie

Aneta Szyłak.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC BY-SA 4.0
Aneta Szyłak, kuratorka i krytyczka sztuki.