Angela Bassett

Angela Bassett

(c) Gage Skidmore, CC BY-SA 3.0 Angela Bassett (2015)
Imię i nazwisko	Angela Evelyn Bassett
Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1958 Nowy Jork
Zawód	aktorka, producentka, reżyserka, aktywistka
Współmałżonek	Courtney B. Vance (od 1997)
Lata aktywności	od 1985

Angela Evelyn Bassett^[1][2] (ur. 16 sierpnia 1958 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka i reżyserka. Laureatka Złotego Globu dla najlepszej aktorki w komedii lub musicalu oraz nominowana do Oscara za rolę Tiny Turner w filmie Tina^[3], ponadto dziewięciokrotnie nominowana do nagrody Emmy.

Życiorys

Wczesne lata

Angela Basset z mężem, aktorem Courtneyem B. Vance’em (2007).

Urodziła się w Nowym Jorku^[4] jako córka Betty Jane (z domu Gilbert; 1935–2014)^[5][6], i Daniela Benjamina Bassetta (1924–1981)^[7]. Dorastała w Harlemie. Po separacji rodziców przeniosła się z matką i młodszą siostrą D’nette z Winston-Salem w Północnej Karolinie do St. Petersburga na Florydzie, gdzie wychowywana była przez samotną matkę, która pracowała jako urzędnik państwowy^[6] i pracownik socjalny^[8]. Po ukończeniu szkoły podstawowej Jordan Park Elementary School, w 1970 zaczęła uczęszczać do Disston Middle School. Po ukończeniu siódmej klasy została przeniesiona do Azalea Middle School, gdzie ukończyła ósmą i dziewiątą klasę^[9].

W młodości Bassett była „zakochana” w The Jackson 5 i wraz z rozwojem jej zainteresowań rozrywką z siostrą często wystawiały przedstawienia, czytały wiersze lub wykonywały muzykę popularną dla swojej rodziny. Nauczycielka szkoły średniej zachęciła ją do złożenia wniosku na Uniwersytet Yale^[10]. Po ukończeniu Boca Ciega High School w Gulfport (1976)^[3], otrzymała stypendium i podjęła afroamerykańskie studia na Uniwersytecie Yale’a w New Haven (1980)^[3]. W roku 1983 uzyskała tytuł magistra sztuk pięknych w Yale School of Drama^[9], a jako studentka poznała swojego przyszłego męża Courtneya B. Vance’a^[11].

Podczas studiów w latach 1981–1982 występowała w przedstawieniu autorstwa Dereka Walcotta Beef, No Chicken w Yale Repertory Theatre^[6]. W 1982 była obsadzona w produkcji off-Broadwayowskiej Colored People’s Time^[6]. W latach 1984–1985 była związana z Hartford Stage Company w Hartford, gdzie wystąpiła jako Eve, Żona Noego, Mary i Gill w The Mystery Plays^[6].

Kariera

W 1985 jej pierwszym występem na Broadwayu był spektakl Czarna kobieta w Second Stage Theatre. Wystąpiła także w dwóch dramatach Augusta Wilsona w Yale Repertory Theatre, pod kierunkiem swojego instruktora Lloyda Richardsa: Ma Rainey’s Black Bottom (1985) i Joe Turner’s Come and Gone (1985-1986) jako Martha Pentecost^[12]. Zadebiutowała na szklanym ekranie jako prostytutka przy HQ w dreszczowcu telewizyjnym CBS Podwójne ujęcie (Doubletake, 1985)^[13] z Richardem Crenną i Beverly D’Angelo. Jej pierwszym występem na kinowym ekranie była niewielka rola dziennikarki w filmie sensacyjnym F/X (1986)^[10] u boku Bryana Browna i Briana Dennehy’ego. Potem przyłączyła się do Screen Actors Guild (SAG).

W 1988 przeniosła się do Los Angeles, gdzie podjęła pracę na planie dramatu gangsterskiego Johna Singletona Chłopaki z sąsiedztwa (1991)^[13] u boku Laurence’a Fishburne’a, Cuby Goodinga Jr. i Ice’a Cube’a. Dwukrotnie zagrała postać Betty Shabazz, wdowy po Malcolmie X: w dramacie biograficznym Spike’a Lee Malcolm X (1992) z Denzelem Washingtonem i Maria Van Peeblesa Czarne Pantery (Panther, 1995)^[14] z Kadeemem Hardisonem.

W miniserialu biograficznym ABC The Jacksons: An American Dream (1992)^[13] w reżyserii Karena Arthura wystąpiła jako Katherine Jackson, matka słynnych dzieci (Michael Jackson, Randy Jackson, Jackie Jackson, Jermaine Jackson, Marlon Jackson, Tito Jackson, La Toya Jackson i Janet Jackson)^[15]. W 1993 przyjęła rolę Tiny Turner (do roli kandydowały też Halle Berry i Robin Givens)^[14] w dramacie biograficznym Briana Gibsona Tina (Tina – What’s Love Got To With It), za którą otrzymała Złoty Glob dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu^[15] i zdobyła nominację do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej^[8] (nagrodę odebrała Holly Hunter za Fortepian).

W 1995 zagrała w komedii grozy Wesa Cravena Wampir w Brooklynie^[13] jako torturowana policjant detektyw Rita Veder z mroczną tajemnicą u boku Eddiego Murphy’ego, dreszczowcu Kathryn Bigelow Dziwne dni^[13] jako szofer i ochroniarz Lornette „Mace” Mason (Nagroda Saturn w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa) z Ralphem Fiennesem i melodramacie Foresta Whitakera Czekając na miłość^[8] wg powieści Terry McMillan jako Bernadine Harris z Whitney Houston.

Trzy razy zdobyła NAACP Image Awards: jako Ruby Delacroix, zamężna właścicielka baru w Luizjanie w dramacie Showtime Gdzieś w Luizjanie (Ruby’s Bucket of Blood, 2001), za kreację Rosy Parks w dramacie telewizyjnym CBS Droga do wolności – historia Rosy Parks (The Rosa Parks Story, 2002) i za rolę Cate Banfield w serialu NBC Ostry dyżur (2008–2009).

Była sześciokrotnie nominowana do nagrody Emmy: w 1996 za występ w programie PBS Storytime, w 2002 za Droga do wolności – historia Rosy Parks (The Rosa Parks Story, 2002), w 2003 jako producentka dramatu Showtime Ich Ameryka (Our America, 2002) z Joshem Charlesem, w 2014 jako Marie Laveau w American Horror Story: Sabat (2013–14), w 2015 za rolę Desiree Dupree w American Horror Story: Freak Show (2014–15) oraz w 2017 jako Catherine w jednym z odcinków serialu Netflix Specjalista od niczego – pt. „Thanksgiving” (2017).

Życie prywatne

12 października 1997 wyszła za mąż za Courtneya B. Vance’a^[6]. 27 stycznia 2006 zostali rodzicami bliźniaków: Bronwyn Golden i Slatera Josiaha, urodzonymi w Kalifornii przez surogatkę^[9].

Ambasadorka dobrej woli UNICEF^[9]. Zwolenniczka Boys & Girls Clubs of America (BGCA)^[14].

Jest osobą wierzącą, uczęszcza na nabożeństwa do Kościoła Bożego w Los Angeles wraz ze swoim kolegą Denzelem Washingtonem^[9].

Filmografia

Filmy

Seriale

Gra wideo

Teatr

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Angela Bassett w bazie IMDb (ang.)
• Angela Bassett w bazie Filmweb
• Angela Bassett w bazie Notable Names Database (ang.)