Angelo Mai

Angelo Mai

Kardynał prezbiter
Kraj działania	Państwo Kościelne
Data i miejsce urodzenia	7 marca 1782 Schilpario
Data i miejsce śmierci	8 września 1854 Castel Gandolfo
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	10 października 1808
Kreacja kardynalska	16 maja 1837 Grzegorz XVI
Kościół tytularny	S. Anastasiae

Angelo Mai (ur. 7 marca 1782 w Schilpario, zm. 8 września 1854 w Castel Gandolfo) – kardynał, teolog i filolog włoski.

Życiorys

W latach 1815–1819 odnalazł listy łacińskiego pisarza Marka Korneliusza Frontona, które są nieocenionym źródłem informacji o czasach i życiu prywatnym cesarzy rzymskich Marka Aureliusza, Luciusza Werusa i Antoninusa Piusa. W grudniu 1819 odkrył obszerne fragmenty jednego z najważniejszych dzieł politycznych Cycerona, De re publica. Dzieło to znajdowało się na palimpseście watykańskim, który zawierał Komentarz do Psalmów św. Augustyna. Mai posłużył się odczynnikami chemicznymi, które pomogły mu odczytać znaczną część dzieła Cycerona (księgi I-V). W 1821 w podobny sposób odkrył tzw. Fragmenta vaticana, które zawierają wyjątki z dzieł prawników rzymskich – Pawła, Papiniana i Ulpiana oraz fragmenty z konstytucji cesarskich, głównie z czasów Dioklecjana. W 1815 odkrył najważniejszą z mów Izajosa (Περὶ τοῦ Κλεωνύμου κλήρου, „O dziedzictwie Kleonima”).

W 1837 został ogłoszony kardynałem przez papieża Grzegorza XVI, do czego przyczyniły się również osiągnięcia w dziedzinie filologii.

W styczniu 1820, zaledwie w miesiąc po odkryciu przez Maia części De re publica Cycerona, Giacomo Leopardi poświęcił kardynałowi odę zatytułowaną Ad Angelo Mai. Fragment tej ody został niedawno wyryty na płycie ku czci kardynała, która znajduje się na głównym placu jego rodzinnej miejscowości – Schilpario. Jego imię nosi biblioteka miejska w Bergamo.

W 1838 przygotował wydanie tekstu Kodeksu Watykańskiego, opublikowane dopiero w 1858 (pseudo-facsimile).

Dzieła

• fragmenty Pro Scauro, Pro Tullio, Pro Flacco, In Clodium et Curionem, De aere alieno Milonis, De rege Alexandrino Cycerona (1814);
• M. Corn. Frontonis opera inedita, cum epistolis item ineditis, Antonini Pii, Marci Aurelii, Lucii Veri et Appiani (1815; nowe wyd. 1823, uzupełnione o ponad 100 listów odnalezionych w Bibliotece Watykańskiej);
• fragmenty mów Symmacha;
• Fragmenty Plauta;
• mowa Izajosa Περὶ τοῦ Κλεωνύμου κλήρου (O dziedzictwie Kleonima);
• ostatnie 9 ksiąg Antiquities Dionizjusza z Halikarnasu oraz inne jego dzieła;
• De Re Publica Cycerona, opublikowane jako M Tullii Ciceronis de republica quae supersunt, Rome, 1822;
• Scriptorum veterum nova collectio, e Vaticanis codicibus edita (1825-1838);
• Classici scriptores e Vaticanis codicibus editi (1828-1838);
• Spicilegium Romanum (1839-1844);
• Patrum nova bibliotheca (1845-1853).

Bibliografia

• Giuseppe Ungaretti, L”Angelo Mai” del Leopardi, [w:] Vita di un uomo. Saggi e interventi, Milano, Mondadori, 1974;.
• Antonio Carrannante, Mai, Angelo, [w:] AA.VV., Dizionario biografico degli Italiani, t. LXVII, Roma, Istituto della Enciclopedia Italiana, 2006, s. 517–520