Animator kultury

Animator kultury (z łac. animo – tchnąć życie w coś, ożywiać) – osoba, która potrafi zaplanować proces animacji kultury. Głównym celem jego pracy jest upowszechnianie kultury. Animator kultury różnymi metodami aktywizuje społeczeństwo, rozbudza zainteresowania, pokazuje nowe metody spędzania wolnego czasu, włącza ludzi w działania, wykorzystuje potencjał i stara się zaspokoić potrzeby kulturalne innych ludzi, ponieważ rozumie, że jedną z potrzeb człowieka jest potrzeba ciągłego rozwijania się i samorealizacji.

Definicja pojęcia

Leon Dyczewski: „Animatorem kultury jest ten, kto dopełnia wiedzę, doświadczenia życiowe oraz przeżycia ludzi, z którymi wchodzi w kontakt, rozbudza ich zainteresowania, ukazuje nowe ideały i wzory życia, prowadzi dialog nad możliwościami i sposobami rozsądnego zaspokajania ujawnionych i jeszcze ukrytych potrzeb kulturalnych (…) Jasno widzi nowe i lepsze życie, kocha te wizje, ale jeszcze bardziej kocha ludzi. Akceptuje ich takimi, jakimi są, w nadziei, że mogą być lepsi. Szanuje każdy przejaw ich dobrej woli, najmniejsze zainteresowania tym, co nowe i lepsze, wspomaga ich wysiłki ku lepszemu życiu. Metodą jego pracy nie jest komenderowanie ludźmi lecz uruchamianie drzemiących w nich sił. Wartość jego działania przejawia się nie tyle w tym co sam wymyśli i czyni lecz w tym, co potrafi wydobyć z ludzi wśród których pracuje”.

Małgorzata Komorowska i Lidia Rybotycka: „Animatorem jest ktoś, kto łączy w sobie cechy, umiejętności i talent potrójny: pedagoga, psychologa i artysty”.

Z. Wierzbicki i Z. Józefowicz: „Każdy pracownik kultury spełnia trzy funkcje: organizatora, wychowawcy i animatora. Na plan pierwszy wysuwają się funkcje animacyjne”.

Określenie "animator kultury" nadal jest dosyć mało znane i bardzo różnie rozumiane, często bywa utożsamiane z rysownikiem.

Działanie

Aby móc realizować określone cele, animator musi poznać środowisko lokalne, kulturalne, potrzeby oświatowe i rozrywkowe środowiska. Tworzy w ten sposób lokalne grupy działania, koła zainteresowań, organizuje imprezy kulturalne, festiwale, odczyty, wystawy, konkursy, dyskoteki, festyny. Może organizować i nadzorować prace w placówkach kulturalno-oświatowych. Stara się pozyskiwać sponsorów, często zajmuje się także prowadzeniem kalendarium imprez i ich reklamowaniem. „Animator” to wychowawca, który „nie dyryguje wychowankiem czy grupą, lecz umiejętnie pobudza ich własną aktywność”

Funkcje animatora:

• edukacyjna
• komunikacyjna
• integracyjna
• partycypacyjna
• adaptacyjna
• informacyjna

Historia

Pojęcie "animator kultury" pojawiło się we Francji, gdzie funkcjonowało już w latach 40. XX w. W latach 70. pojawiło się w języku angielskim. W tym samym czasie ukazały się pierwsze naukowe publikacje dotyczące tego pojęcia w Polsce.

Bibliografia

• L. Dyczewski, Kultura polska w procesie przemian, Lublin 1993, s. 209.
• M. Komorowska, L. Rybotycka, Animator przewodnikiem po sztuce i życiu, [w:] Sztuka i dorastanie dziecka, (red.) M. Tyszkowa, Warszawa-Poznań 1981, s. 81.
• B. Jedlewska, Animatorzy kultury wobec wyzwań edukacyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1999, s.127.