Anna Elżbieta Radziwiłłówna

Anna Elżbieta Radziwiłłówna
Trąby
Rodzina	Radziwiłłowie herbu Trąby
Data urodzenia	1518
Data śmierci	1558
Ojciec	Jerzy Radziwiłł Herkules
Matka	Barbara Kolanka
Mąż	Piotr Kiszka Semen Holszański

Anna Elżbieta Radziwiłłówna (ur. 1518, zm. 1558) – córka hetmana wielkiego litewskiego Jerzego Radziwiłła i Barbary Kolanki z Dalejowa, siostra królowej Polski Barbary Radziwiłłówny oraz Mikołaja Radziwiłła Rudego.

Życiorys

Zaręczyny z Ostrogskim i Gasztołdem

W 1523 w wyniku umowy pomiędzy Jerzym Radziwiłłem i wojewody trockiego Konstantym Ostrogskim Anna została zaręczona z synem Konstantego Ilią Ostrogskim. 1 marca 1524 otrzymali dyspensę papieską, gdyż Ilia był wyznania prawosławnego. Układ małżeński miał na celu zwalczenie wojewody wileńskiego Olbrachta Gasztołda. Wkrótce jednak Jerzy przeszedł na stronę Olbrachta i zaręczył Annę z jego synem, Stanisławem Gasztołdem, wpłacając królowi Zygmunta I Starego kaucję 10 tysięcy kóp groszy litewskich na rzecz przyszłego małżeństwa. W ten sposób Anna posiadała dwóch narzeczonych jednocześnie. Jednak gdy Ilia dorósł, nie zgodził się na poślubienie Anny, gdyż zakochał się w Beacie Kościeleckiej. Nieoczekiwanie w 1537 Jerzy postanowił wydać za Stanisława Gasztołda swą młodszą córkę Barbarę. Prawdopodobnie przyczyną niechęci mężczyzn do Anny były plotki o jej złym prowadzeniu się i posiadaniu nieślubnych dzieci.

Małżeństwo z Piotrem Kiszką

Do kolejnych zaręczyn Radziwiłłówny doszło już po ślubie jej siostry Barbary z królem polskim Zygmuntem II Augustem. W 1548 brat Anny, Mikołaj Rudy zaplanował jej małżeństwo z marszałkiem ziemi wołyńskiej Piotrem Kiszką. Ślub był kilkakrotnie odkładany z różnych przyczyn, jednak ostatecznie doszło do niego w lutym 1549. Wzrost prestiżu Barbary Radziwiłłówny przyczynił się do osłabienia jej relacji z Anną. Na ślub siostry wysłała ona swego dworzanina Gabriela Tarłę, sama zaś nie była na nim obecna. Małżeństwo Anny z Kiszką było bezpotomne, gdyż Piotr zmarł już w rok później.

Dalsze losy

Po owdowieniu Anna wyszła po raz drugi za mąż za kniazia i stolnika litewskiego Semena Holszańskiego. Brak większych informacji na temat drugiego małżeństwa Anny. Podobnie jak pierwsze pozostało ono bezpotomne. Drugi mąż Anny zmarł już w 1556 jako ostatni męski przedstawiciel rodu Holszańskich. Anna Elżbieta Radziwiłłówna zmarła dwa lata później.

Bibliografia

• Wobe M. F., Icones familiae ducalis Radivilianae ex originalibus ... picturis desumptae : inscriptionibus historico-genealogicis ... illustratae, ab anno ... 1346 ad annum 1758 deductae, 1758, Tablica 28. (Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona)
• Boniecki A., Poczet rodów w Wielkiém Księstwie Litewskiém w XV i XVI wieku, Warszawa 1887, s. 83, 279. (e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego)
• Kuchowicz Z., Barbara Radziwiłłówna, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1985, ​ISBN 83-218-0500-0​, s. 37-38.
• JerzyJ. Besala JerzyJ., Barbara Radziwiłłówna i Zygmunt August, Warszawa: Świat Książki, 2007, s. 15-16, 24, 40-42, 47, ISBN 978-83-7391-715-6, OCLC 189424018 .