Anna Franke

Anna Chamoń (Franke)

(1956)
Data i miejsce urodzenia	1932 Knurów
Zawód, zajęcie	Technik
Miejsce zamieszkania	Niemcy
Edukacja	Technikum Budownictwa Komunalnego
Małżeństwo	Waldemar Chamoń (1961–)
Dzieci	Piotr Chamoń

Trener	Jan Filus[1] Zbigniew Chronik[2]
Klub	Aeroklub Śląski Aeroklub Gliwicki
Państwo	Polska
Dyscypliny	Spadochroniarstwo
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Polska Spadochronowe Mistrzostwa Świata srebro Bratysława 1958 celność-indywidualnie srebro Bratysława 1958 celność-kobiety-drużynowo srebro Bratysława 1958 celność-skok grupowy brąz Orange 1962 celność-kobiety-drużynowo srebro Orange 1962 celność-skok grupowy Spadochronowe Mistrzostwa Polski brąz Strzebielino 1957 celność-kobiety Zakończenie kariery: 1963 r.
Odznaczenia

Anna Chamoń z domu Franke (ur. 1932^[3] w Knurowie) – polska spadochroniarka, instruktorka spadochronowa i reprezentantka Polski w spadochroniarstwie, pilot szybowcowy i samolotowy, sędzia sportowy.

Działalność sportowa

Działalność sportową Anny Franke podano za: Tadeusz Malinowski (red.): Kobiety na skrzydłach. Anna Franke, Próba odwagi. 1957, s. 23–25.

Wychowana na Śląsku, w rodzinie górniczej. Latała na szybowcach i samolotach oraz wykonywała skoki ze spadochronem. W 1949 roku ukończyła w Zabrzu teoretyczny kurs spadochronowy. We wrześniu 1951 roku uzyskała szybowcową kategorię A i B w Żeńskiej Szkole Szybowcowej w Lęborku i po powrocie została członkinią Aeroklubu Śląskiego. W czerwcu 1952 roku wyjechała do Centrum Wyszkolenia Spadochronowego w Nowym Targu, gdzie przez dziesięć dni uczyła się teorii i wykonywała ćwiczenia naziemne. Pierwszy skok ze spadochronem wykonała 1 lipca 1952 roku z wysokości 600 m, metodą: Na linę, z liną zamocowaną do fotela pilota w kabinie samolotu. 20 lipca tego samego roku uczestniczyła w pokazie, 130-osobowym desancie spadochronowym, z okazji Zlotu Młodzieży w Warszawie^[4], który stanowił ostatni punkt pokazu. W 1953 roku ukończyła Centrum Wyszkolenia Lotniczego we Wrocławiu i uzyskała licencję pilota samolotowego^[5]. Od 1956 roku była zawodniczką, Aeroklubu Gliwickiego i pełniła funkcję przewodniczącej sekcji spadochronowej. Uczestniczyła w centralnych pokazach lotniczych, startowała w zawodach, w mistrzostwach Polski i mistrzostwach świata. Jako pierwsza w Polsce ustanowiła kobiecy rekord spadochronowy po wprowadzeniu przepisów FAI. Ustanowiła ich kilka. Pierwszy start na mistrzostwach świata miała w Moskwie 1956 roku^[2]. W 1958 roku weszła w skład pierwszej kadry narodowej w sporcie spadochronowym^[6] i wzięła udział w obozie przygotowawczym przed mistrzostwami świata. W tym samym roku otrzymała tytuł Mistrza Sportu w spadochroniarstwie. W 1961 roku startowała w NRD, a w 1962, w Rumunii^[5].

W 1963 roku po odniesionej kontuzji, w skoku treningowym przed zawodami w Opolu, zmuszona została przerwać swoją spadochronową karierę^[7]. Przez wiele lat pracowała społecznie w Aeroklubie Gliwickim (m.in. w zarządzie Aeroklubu Gliwickiego), a także jako sędzia sportowy zawodów spadochronowych^[5].

27 stycznia 1995 roku Zarząd Aeroklubu Gliwickiego wpisał Anne Franke na listę najlepszych sportowców 40. lecia Aeroklubu Gliwickiego^[8].

Życie prywatne

Latem 1952 roku ukończyła 5-letnie Technikum Budownictwa Komunalnego. W 1961 roku wyszła za mąż za inż. Waldemara Chamonia i z ich związku urodził się syn Piotr^[2]. Po zakończeniu kariery sportowej wyjechała na stałe do Republiki Federalnej Niemiec.

Osiągnięcia sportowe

• 1952 – sierpień, I Krajowe Zawody Spadochronowe – lotnisko Gocław Aeroklubu Warszawskiego Ligi Lotniczej. Anna Franke w konkurencji kobiet zdobyła VIII miejsce^[5] (w zawodach brało udział 26 zawodników)^[9].
• 1953 – 23 maja skoczyła z 3000 m, z samolotu Zlín Z-26 Trenér SP-ASH, a następnego dnia z 4530 m ustanawiając tym samym kobiecy rekord krajowy skoku z natychmiastowym otwarciem spadochronu^[10].
• 1953 – 7 czerwca na lotnisku w Gliwicach, uczestniczyła w pokazach lotniczych m.in. skokach z szyku 5 samolotów, oraz skokach z opóźnionym otwarciem 15 s. Atrakcją tych pokazów było lądowanie Anny Franke ze spadochronem, na dachu hangaru^[11].
• 1954 – 24 maja po kilku próbach z samolotu oraz z IS-C Żuraw ustanowiła pierwszy kobiecy krajowy rekord wysokości skoku z natychmiastowym otwarciem spadochronu. Samolot opuściła na wysokości 4350 m^[5].
• 1954 – lipiec, Anna Franke wykonała skok ze spadochronem z wysokości 4000 m z natychmiastowym otwarciem, ustanawiając rekord Polski. Samolot Zlín Z-26 Trenér pilotowany był przez pilota inst. Zdzisława Konika^[11].
• 1954 – 29 lipca na lotnisku w Gliwicach wykonano pierwsze skoki w nocy. Wykonawcami skoków byli instruktorzy spadochronowi: Anna Franke, Jan Filus, Adolf Byrski, Franciszek Wójcikiewicz oraz Marcin Jaxa-Rożen^[11].
• 1955 – 18–25 września II Spadochronowe Mistrzostwa Polski – Białystok. Klasyfikacja indywidualna: XXXVII miejsce – Anna Franke^[12].
• 1956 – III Spadochronowe Mistrzostwa Świata – Moskwa. Klasyfikacja indywidualna: XVII miejsce – Anna Franke^[9][5].
• 1957 – 4–16 sierpnia IV Spadochronowe Mistrzostwa Polski – Strzebielino. Klasyfikacja kobiet: III miejsce – Anna Franke^[13] (Aeroklub Gliwicki)^[11].
• 1958 – Międzynarodowe Zawody Spadochronowe NRD–Polska–ZSRR. Klasyfikacja indywidualna: VIII miejsce – Anna Franke^[5].
• 1958 – 10 lipca Anna Franke ustanowiła 2 rekordy krajowe na celność lądowania z wysokości 1500 m, wynikiem 2,7 m w klasyfikacji kobiet i ogólnej^[11].
• 1958 – 21 lipca Anna Franke wspólnie z Antoniną Chmielarczyk i Marią Wojtkowską pobiły rekord Polski w skokach dziennych z natychmiastowym otwarciem spadochronu, grupa 3, z wys. 600 m w Nowym Targu, uzyskując wynik 15,63 m^[6].
• 1958 – 9 sierpnia Anna Franke wspólnie z Antoniną Chmielarczyk i Marią Wojtkowską pobiły rekord Polski, grupa 3, z wysokości 1500 m, na Mistrzostwach Świata w Bratysławie uzyskując wynik 14,04 m^[6].
• 1958 – 16 sierpnia IV Spadochronowe Mistrzostwa Świata – Bratysława (Czechosłowacja). Polska wystawiła reprezentację kobiet w składzie: Anna Franke, Antonina Chmielarczyk, Maria Wojtkowska^[14]. W konkurencji skoku grupowego zawodniczki te zajęły II miejsce zdobywając wicemistrzostwo świata i srebrny medal. W klasyfikacji drużynowej kobiet, w tym samym składzie, zajęły II miejsce zdobywając Wicemistrzostwo Świata i srebrny medal. Ogólnie, na tych Mistrzostwach Świata, Anna Franke reprezentując Polskę i Aeroklub Gliwicki zdobyła 3 srebrne medale^[15]. Trenerem kadry narodowej był Zbigniew Chronik^[2].
• 1961 – Zawody Spadochronowe – Gera (NRD). Klasyfikacja zespołowa: II miejsce – ekipa polska z Anną Franke^[16].
• 1962 – 2 lipca w Bukareszcie, Anna Franke ustanowiła rekord krajowy skoku z wysokości 1000 m z opróżnionym otwarciem spadochronu na celność lądowania wynikiem 3,283 m^[5] i w skoku grupowym w celności lądowania z opóźnionym otwarciem spadochronu z wysokości 1000 m, wynikiem 5,073 m^[17].
• 1962 – VI Spadochronowe Mistrzostwa Świata – Orange (USA). Polska reprezentacja kobieca w składzie: Anna Franke, Antonina Chmielarczyk, Janina Krajewska i Marianna Puchar w konkurencji drużynowej zajęły III miejsce, zdobywając brązowy medal. W konkurencji skoku grupowego zajęły II miejsce, zdobywając srebrny medal i tytuł Wicemistrzyń Świata^{[11][18] [7]}. W sumie Anna Franke ustanowiła w skokach spadochronowych pięć rekordów krajowych, plasując się na trzecim miejscu w klasyfikacji krajowej kobiet i na szóstym miejscu w klasyfikacji ogólnej^[11].

• Anna Franke
• 

  Anna Franke (pierwsza z lewej) – Spadochronowe Mistrzostwa Polski, Białystok (wrzesień 1955)

• 

  Anna Franke (druga z prawej), Lotnisko Poznań-Kobylnica – członkowie Spadochronowej Kadry Narodowej (1956)

• 

  Po ostatnim skoku na mistrzostwach świata w Bratysławie (sierpień 1958)

• 

  (1975)

Przypisy

Bibliografia

• Tomasz Hypkie (red.), Henryk Kucharski (red.): 85 lat Lotnictwa Polskiego. Praca zbiorowa. Wyd. I. Warszawa: Aeroklub Polski & Agencja Lotnicza Altair, 2003. ISBN 83-86217-49-9. (pol.).
• Tadeusz Malinowski. Po latach spotkanie. „Skrzydlata Polska”. 35/1978, 1978. Warszawa. ISSN 0137-866X. [dostęp 2015-04-16]. (pol.). 
• 30 lat Aeroklubu Gliwickiego 1955–1985, t. zam. 138/85 n. 300 k–24, Gliwice: ekomog, 1985, s. 1–11 .
• FranciszekF. Wójcikiewicz FranciszekF., Historia Sekcji Spadochronowej, Aeroklub Gliwicki [dostęp 2016-01-27]  (pol.).
• V Międzynarodowe Klubowe Zawody Spadochronowe, Gliwice 20–27 maja 1979, „Program zawodów”, chmo g-ce zam. 75/79 n. 500 G–23, Gliwice: Towarzystwo Przyjaciół Gliwic, Aeroklub Gliwice, 1979, s. 1–7  (pol.).
• Kronika Spadochronowa Aeroklubu Gliwickiego 1969–1998, Gliwice: Sekcja Spadochronowa Aeroklubu Gliwickiego, 1968 .
• Tadeusz Malinowski (red.): Kobiety na skrzydłach. Anna Franke, Próba odwagi. Wyd. I. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1957, s. 25–34. (pol.).
• TadeuszT. Lewicki TadeuszT., 60 lat Sekcji Szybowcowej Aeroklubu Gliwickiego 1955–2015, Gliwice 2017, s. 1–220  (pol.).

Linki zewnętrzne

• II Spadochronowe Mistrzostwa Polski
• Uprawiamy sport spadochronowy
• Ze wspomnień Polskiej Kadry Narodowej Spadochroniarzy