António Ramalho Eanes

António Ramalho Eanes

Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1935 Alcains
Prezydent Portugalii
Okres	od 14 lipca 1976 do 9 marca 1986
Pierwsza dama	Maria Manuela Portugal Eanes
Poprzednik	Francisco da Costa Gomes
Następca	Mário Soares
Odznaczenia

António dos Santos Ramalho Eanes (ur. 25 stycznia 1935 w Alcains^[1] w Castelo Branco) – portugalski wojskowy i polityk, generał, prezydent Portugalii w latach 1976–1986.

Życiorys

W 1953 wstąpił do szkoły wojskowej. Przechodził kolejne szczeble kariery wojskowej, dochodząc do stopnia generalskiego. Służył w oddziałach w portugalskich koloniach w Azji i Afryce^[2], brał udział w toczących się w koloniach działaniach wojennych^[1]. Zwolennik rewolucji goździków^[1], w lipcu 1974 powrócił do Lizbony^[2], działał w ruchu Movimento das Forças Armadas^[1]. Od października 1974 do marca 1975 kierował radą dyrektorów RTP, portugalskiego radia i telewizji^[2]. Uczestnik tzw. Grupo dos Nove, grupy portugalskich oficerów działających na rzecz przemian demokratycznych^[2]. W listopadzie 1975 jako pułkownik odegrał kluczową rolę w stłumieniu puczu zorganizowanego przez skrajnie lewicowe środowiska^[1].

27 czerwca 1976 wystartował w pierwszych po przemianach politycznych powszechnych wyborach prezydenckich. Zwyciężył wówczas w pierwszej turze z wynikiem 61,6% głosów^[3]. Był wspólnym kandydatem ówcześnie najważniejszych ugrupowań politycznych: Partii Socjalistycznej i Partii Socjaldemokratycznej^[4]. Po objęciu urzędu prezydenta został przewodniczącym Rady Rewolucyjnej (był jej członkiem od listopada 1975) i szefem sztabu generalnego portugalskich sił zbrojnych^[5]. Pierwszą z tych instytucji kierował do 1982, a drugą do 1981^[1]. Jeszcze jako elekt na konferencji prasowej zapowiedział nową erę demokratyzacji, w której wszyscy obywatele mieli być równi wobec prawa, a priorytetem miała być sprawiedliwość społeczna, szczególnie w dziedzinach nauczania, zdrowia oraz świadczeń społecznych. Zapowiedział też, że chce być prezydentem wszystkich Portugalczyków, a jego celem będzie doprowadzenie do zgody narodowej. Potwierdził również swoją wcześniejszą obietnicę, że misję utworzenia nowego rządu powierzy przywódcy socjalistów Mário Soaresowi^[6].

W wyborach z 7 grudnia 1980 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, wygrywając w pierwszej turze głosowania z wynikiem 54,4% głosów^[3]. Zakończył urzędowanie w marcu 1986^[7]. Od sierpnia 1986 do sierpnia 1987 przewodniczył Demokratycznej Partii Odnowy^[2]. Jako były prezydent wszedł w skład Rady Państwa, organu doradczego przy urzędującym prezydencie Portugalii^[8].

Odznaczony licznymi orderami krajowymi i zagranicznymi, m.in. Orderem Słonia^[9].

Życie prywatne

W 1970 poślubił Marię Manuelę Portugal Eanes, z którą ma dwoje dzieci^[10].

Przypisy