Anta (architektura)

Skarbiec Ateńczyków w Delfach – na zdjęciu zaznaczone anty
Templum in antis

Anta – występujące w świątyniach greckich odcinki ścian bocznych nawy (naos) wysunięte przed ścianę frontową[1] lub znajdujące się na zakończeniu tychże ścian prostopadłościenne pogrubienie[2]. Ściany czołowe ant kształtowane były w formie pilastrów, zwykle o bardziej dekoracyjnych głowicach, niż kolumny od frontu[2].

Najprostszym układem świątyni z antami była templum in antis (świątynia w antach) – niewielka świątynia, gdzie w fasadzie pomiędzy antami występują dwie kolumny lub dwie kariatydy[3]. W tego typu świątyni przestrzeń pomiędzy antami tworzyła przedsionek (pronaos)[4]. Anty występować mogły również od strony ściany tylnej naosu, jako powtórzenie układu zastosowanego od strony frontowej świątyni (tzw. świątynia w podwójnych antach). W układach świątyń z pełną kolumnadą w fasadzie (takich jak np. prostylos czy amfiprostylos) anty są znacznie krótsze.

Przypisy

  1. Tadeusz Broniewski: Historia architektury dla wszystkich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980, s. 56. ISBN 83-04-00510-7.
  2. a b Sztuka świata. Słownik terminów A-K. tom 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 33. ISBN 978-83-213-4726-4.
  3. Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 14. ISBN 83-01-12365-6.
  4. Emily Cole: Architektura. Style i detale. Warszawa: Arkady, 2007, s. 97. ISBN 83-213-4454-2.

Media użyte na tej stronie

Distylos in antis.svg
rzut świątyni greckiej
Athenian Treasury antae.jpg
Autor: Dennis Jarvis from Halifax, Canada, Licencja: CC BY-SA 2.0
Athenian Treasury antae