Antagonisty kwasu foliowego

Antagonisty[a] kwasu foliowego – grupa leków wykorzystujących właściwości kwasu foliowego jako jednego z najważniejszych koenzymów w syntezie kwasów nukleinowych: RNA i DNA.

Kwas foliowy łączy się podczas tych przemian z enzymem dehydrogenazą tetrahydrofolianową. Niektóre leki tej grupy blokują wiązanie kwasu foliowego uniemożliwiając syntezę kwasu tetrahydrofoliowego (THF), niezbędnego w dalszym procesie syntezy zasad purynowych, składników RNA i DNA. Inne leki blokują syntezę kwasu foliowego. W obydwu przypadkach rezultatem jest zaburzenie wzrostu komórek i w rezultacie ich śmierć. Najsilniej będą działać na komórki o dużej produkcji kwasów nukleinowych, czyli szybko namnażające się (np. komórki nowotworowe), ale działanie na wszystkie komórki organizmu jest podstawą silnych skutków ubocznych leków tej grupy.

Przedstawicielami grupy są:

Metotreksat dzięki swemu podobieństwu do kwasu foliowego blokuje kompetycyjnie enzym przekształcający kwas foliowy do kwasu tetrahydrofoliowego w jądrze komórkowym. Zaburza to syntezę DNA i RNA oraz inne ważne życiowo przemiany biochemiczne w komórkach, prowadząc do zaburzeń wzrostu i ich śmierci. Działa jak antywitamina kwasu foliowego.

Sulfonamidy mają antagonistyczne właściwości w stosunku do kwasu p-aminobenzoesowego (PABA), niezbędnego do syntezy kwasu foliowego przez bakterie.

Trimetoprym hamuje reduktazę kwasu foliowego w komórkach bakteryjnych i w efekcie hamuje syntezę puryn w komórkach bakteryjnych.

Uwagi

  1. Taka jest poprawna forma (nie: antagoniści), gdyż termin antagonista jest tutaj rzeczownikiem nieosobowym rodzaju męskiego i w związku z tym w liczbie mnogiej przyjmuje rodzaj męskorzeczowy[1][2].

Przypisy

  1. Jan Miodek, Antagoniści, antagonisty, a może antagony, „Wiedza i Życie”, listopad 1996 [zarchiwizowane z adresu 2018-07-11].
  2. antagonisty i agonisty. W: Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2011-01-20. [dostęp 2015-02-17].

Bibliografia

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Folicacid2.png
A redraw of Folic Acid. This rendering is more square in shape, which will decrease the width of the drug/chemical box and change the article to be similar to others with drug/chem boxes. I drew this myself, and release it to the public domain.
Methotrexate skeletal.svg
Methotrexate; MTX; Amethopterin; Methylaminopterin; Mexate; Methotrexate