Antoś pierwszy raz w Warszawie

Antoś pierwszy raz w Warszawie
Ilustracja
Antoni Fertner, odtwórca głównej roli (zdjęcie wykonane po 1909 roku)
Gatunek

komedia, niemy

Rok produkcji

1908

Data premiery

22 października 1908

Kraj produkcji

Królestwo Polskie

Język

polski

Czas trwania

7 minut

Reżyseria

Georges Meyer[1][2]

Scenariusz

Antoni Fertner
Jakub Jasiński
Georges Meyer

Główne role

Antoni Fertner
Józefina Kowalewska
Iza Kołpakówna

Zdjęcia

Georges Meyer

Produkcja

Jakub Jasiński
Jan Pniewski
A. Thiele
Oaza-kino w Warszawie

Tablica upamiętniająca pierwszy pokaz filmu przy ul. Wierzbowej 5/7 w Warszawie

Antoś pierwszy raz w Warszawie[3] – polski film niemy z 1908 roku. Jest to jeden z pierwszych polskich filmów fabularnych, obok m.in. Powrotu birbanta (1902), Przygód dorożkarza (1902) i Pruskiej kultury (1908)[4]. Główną rolę zagrał w nim znany polski aktor komediowy tego okresu, Antoni Fertner. Film przedstawia przygodę niezdary, który przybył pierwszy raz do Warszawy i bawi się w towarzystwie prostytutek. Film nie zachował się do dnia dzisiejszego.

Fabuła

Opowiedzianą w filmie historię znamy z relacji Antoniego Fertnera. Film przedstawia rozmaite perypetie niezdary, który przyjeżdża do Warszawy z prowincji. Bohater jest pod wrażeniem miasta i zachowuje się „jak niemowlę poznające dopiero barwy i smak życia”. Większa część akcji rozgrywała się w modnych ogródkach warszawskich kawiarni. Tam Antoś zostaje uwiedziony przez dwie prostytutki, które odwracają jego uwagę i rabują jego pieniądze, które odkładał specjalnie na wizytę w stolicy[5].

Produkcja

Film został zrealizowany w październiku 1908 roku z inicjatywy właścicieli warszawskiego kina Oaza. Jako reżysera zatrudniono francuskiego filmowca Georgesa Meyera, który przyjechał w tym celu z moskiewskiego oddziału Pathé. Fabuła filmu miała nawiązywać do polskich tradycji literacko-artystycznych, w tym do wodewilu Feliksa Szobera Podróż po Warszawie z 1876 roku. Zdaniem Tadeusza Lubelskiego najważniejszym twórcą zaangażowanym w produkcję filmu był Antoni Fertner, aktor komediowy znany ze stołecznych teatrzyków ogródkowych. Wykreował on w filmie postać Antosia, pulchnego niezdary, rozpoznawalnego już dla widowni teatralnej[2].

W latach 1908-1910 Meyer nakręcił w Warszawie kilkanaście innych filmów, a także wyszkolił operatora Jana Skarbka-Malczewskiego[2].

Obsada

  • Antoni Fertner – Antoś
  • Józefina Kowalewska – warszawianka
  • Iza Kołpakówna – warszawianka

Upamiętnienie

  • W drugiej połowie lat 80. XX wieku na frontowej ścianie budynku przy ul. Wierzbowej 5/7 w Warszawie odsłonięto tablicę upamiętniającą premierę filmu w znajdującym się w tym miejscu budynku pod nr 9[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. Jak filmowałem Lwa Tołstoja tłum. Tadeusz Kowalik, „Kamera” 1967, nr 11, s. 3-4.
  2. a b c Tadeusz Lubelski, Historia kina polskiego, 1895-2014, wyd. 2, Kraków 2015, s. 38, ISBN 978-83-242-2707-5, OCLC 941070158.
  3. Grzegorz Sołtysiak: Filmowy przewodnik po Warszawie. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2007, s. 9. ISBN 978-83-60142-70-7.
  4. Tadeusz Lubelski, Historia kina polskiego, 1895-2014, wyd. 2, Kraków 2015, s. 31, 38, 39, ISBN 978-83-242-2707-5, OCLC 941070158.
  5. Stanisław Janicki, Polskie filmy fabularne 1902-1988, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 9, ISBN 978-83-221-0503-0, OCLC 24209334.
  6. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 333. ISBN 83-912463-4-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Antoni Fertner NAC 1-K-7829.jpg
Polski aktor Antoni Fertner.
Tablica Antoś pierwszy raz w Warszawie ul. Wierzbowa.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Tablica upamiętniająca premierę pierwszego polskiego filmu fabularnego Antoś pierwszy raz w Warszawie przy ul. Wierzbowej 5/7 w Warszawie