Anton Bruckner

Anton Bruckner
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 września 1824
Ansfelden

Data i miejsce śmierci

11 października 1896
Wiedeń

Instrumenty

organy, skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)
podpis
Anton Bruckner

Anton Bruckner (ur. 4 września 1824 w Ansfelden, zm. 11 października 1896 w Wiedniu[1]) – austriacki kompozytor i organista, neoromantyk, przedstawiciel klasycznego romantyzmu[1][2][3].

Życiorys

Anton Bruckner urodził się jako syn wiejskiego nauczyciela i organisty, w biednej, religijnej i muzykalnej rodzinie, w górnej Austrii, w Ansfelden[1][2][3]. Jego matka śpiewała w kościelnym chórze[1][2][3]. Przejawił talent do gry na skrzypcach w wieku czterech lat, a w wieku dziesięciu ćwiczył już grę na organach[1][2][3].

Karierę muzyczną rozpoczął jako kolejno chórzysta, nauczyciel i organista w klasztorze augustianów św. Floriana w Linzu. W latach 1858–1868 organista w tamtejszej katedrze, następnie mianowany profesorem konserwatorium w Wiedniu. W 1886 roku został odznaczony krzyżem kawalerskim Orderu Franciszka Józefa[4].

Rola historyczna Brucknera sprowadza się głównie do osiągnięć na polu symfoniki. Fascynacja tym gatunkiem wywodzi się z dwóch źródeł:

  • nurt klasyczny Beethovena i Schuberta – widoczne jest to w monumentalizmie, ogromnych rozmiarach i koncepcji formy symfonicznej
  • dramat muzyczny Wagnera – wpływ mistrza z Bayreuth zaznacza się w harmonii i instrumentacji

Obok wyżej wymienionych wpływów w muzyce Brucknera zauważyć można oddziaływanie austriackiej muzyki ludowej i faktury polifonicznej. Mimo iż Bruckner należy do entuzjastów muzyki Wagnera, to sam reprezentuje nurt muzyki absolutnej. Zauroczenie Wagnerem niejednokrotnie budziło sprzeciw konserwatywnej krytyki – między innymi Eduarda Hanslicka.

Oprócz muzyki symfonicznej Bruckner uprawia twórczość religijną, która łączy mistrzostwo sztuki symfonicznej z kunsztem polifonii. Głos ludzki w tych utworach jest traktowany podobnie jak u Wagnera – jako jeden z instrumentów orkiestry.

Najważniejsze dzieła:

  • 8 symfonii (oraz dziewiąta niedokończona) – między innymi III Wagnerowska d-moll, IV Romantyczna Es-dur, VII E-dur, IX d-moll – niedokończona – Bruckner pozostawił 3 części oraz szkice finału, które zostały częściowo zagubione, a następnie zrekonstruowane. Oprócz dziewięciu numerowanych symfonii jest też Bruckner autorem Symfonii f-moll, znanej jako „Studencka”, skomponowanej podczas studiów u O. Kitzlera oraz Symfonii d-moll, znanej jako Zerowa (Nullte), skomponowanej już po Symfonii I, ale oznaczonej przez Brucknera numerem „0” na znak odrzucenia tego utworu[5].
  • 3 msze (nr 1 d-moll, nr 2 e-moll, nr 3 f-moll), psalmy, motety
  • Te Deum – na 4 głosy solowe, chór, orkiestrę i organy.
  • Requiem d-moll (1849)

Symfonie

SYMFONIE
TytułNazwaTonacjaKompozycja, RewizjeTrwanie
Symfonia szkolna« 00 »f-moll186340-45 minut
Symfonia nr 0« Die Nullte », « Zerowa »d-moll186945-55 minut
Symfonia nr 1c-moll1866, 189145-55 minut
Symfonia nr 2c-moll1872, 187665-75 minut
Symfonia nr 3« Wagnerowska »d-moll1877, 188970-80 minut
Symfonia nr 4« Romantyczna »Es-dur1880, 188865-80 minut
Symfonia nr 5B-dur187675-80 minut
Symfonia nr 6A-dur188155–65 minut
Symfonia nr 7E-dur188360-75 minut
Symfonia nr 8c-moll1887, 189075-90 minut
Symfonia nr 9(niedokończona)d-moll189655-65 minut

Przypisy

  1. a b c d e Biografia Antona Brucknera na stronie allmusic.com. allmusic.com. [dostęp 2011-05-17]. (ang.).
  2. a b c d Anton Bruckner, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  3. a b c d Classical Net – Basic Repertoire List – Bruckner, „Classical Net” [dostęp 2017-06-30] (ang.).
  4. Benjamin M. Korstvedt: Anton Bruckner: Symphony No. 8. Cambridge: Cambridge University Press, 2000, s. 16. ISBN 0-521-63226-9.
  5. Hawkshaw, Paul. The Date of Bruckner’s “Nullified” Symphony in D minor, 19th-Century Music, VI, nr 3, 1983, s. 252–263.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ord.Franz.Joseph-CAV.png
Autor: LuigiXIV, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Cavaliere dell'Ordine Imperiale di Francesco Giuseppe (Austria)
Joseph Anton Bruckner (1868).jpg
Anton Bruckner osztrák zeneszerző és orgonaművész
AntonBruckner.jpeg
Anton Bruckner (photo by Joseph Löwy, Vienna 1854)
Ave Maria (USNB).ogg
w:Ave Maria, performed by The w:United States Navy Band's Sea Chanters ensemble
Signatur Anton Bruckner.JPG
Autor: Anton Bruckner, Licencja: CC BY-SA 4.0
Signatur_Anton_Bruckner
Gnome-mime-sound-openclipart.svg
An audio speaker emitting sound waves, in the Gnome style