Anton Bruckner
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | kompozytor |
| Odznaczenia | |
 | |
 | |
 | Ave Maria W wykonaniu United States Navy Band's Sea Chanters. |
| Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy. | |
Anton Bruckner (ur. 4 września 1824 w Ansfelden, zm. 11 października 1896 w Wiedniu[1]) – austriacki kompozytor i organista, neoromantyk, przedstawiciel klasycznego romantyzmu[1][2][3].
Życiorys
Anton Bruckner urodził się jako syn wiejskiego nauczyciela i organisty, w biednej, religijnej i muzykalnej rodzinie, w górnej Austrii, w Ansfelden[1][2][3]. Jego matka śpiewała w kościelnym chórze[1][2][3]. Przejawił talent do gry na skrzypcach w wieku czterech lat, a w wieku dziesięciu ćwiczył już grę na organach[1][2][3].
Karierę muzyczną rozpoczął jako kolejno chórzysta, nauczyciel i organista w klasztorze augustianów św. Floriana w Linzu. W latach 1858–1868 organista w tamtejszej katedrze, następnie mianowany profesorem konserwatorium w Wiedniu. W 1886 roku został odznaczony krzyżem kawalerskim Orderu Franciszka Józefa[4].
Rola historyczna Brucknera sprowadza się głównie do osiągnięć na polu symfoniki. Fascynacja tym gatunkiem wywodzi się z dwóch źródeł:
- nurt klasyczny Beethovena i Schuberta – widoczne jest to w monumentalizmie, ogromnych rozmiarach i koncepcji formy symfonicznej
- dramat muzyczny Wagnera – wpływ mistrza z Bayreuth zaznacza się w harmonii i instrumentacji
Obok wyżej wymienionych wpływów w muzyce Brucknera zauważyć można oddziaływanie austriackiej muzyki ludowej i faktury polifonicznej. Mimo iż Bruckner należy do entuzjastów muzyki Wagnera, to sam reprezentuje nurt muzyki absolutnej. Zauroczenie Wagnerem niejednokrotnie budziło sprzeciw konserwatywnej krytyki – między innymi Eduarda Hanslicka.
Oprócz muzyki symfonicznej Bruckner uprawia twórczość religijną, która łączy mistrzostwo sztuki symfonicznej z kunsztem polifonii. Głos ludzki w tych utworach jest traktowany podobnie jak u Wagnera – jako jeden z instrumentów orkiestry.
Najważniejsze dzieła:
- 8 symfonii (oraz dziewiąta niedokończona) – między innymi III Wagnerowska d-moll, IV Romantyczna Es-dur, VII E-dur, IX d-moll – niedokończona – Bruckner pozostawił 3 części oraz szkice finału, które zostały częściowo zagubione, a następnie zrekonstruowane. Oprócz dziewięciu numerowanych symfonii jest też Bruckner autorem Symfonii f-moll, znanej jako „Studencka”, skomponowanej podczas studiów u O. Kitzlera oraz Symfonii d-moll, znanej jako Zerowa (Nullte), skomponowanej już po Symfonii I, ale oznaczonej przez Brucknera numerem „0” na znak odrzucenia tego utworu[5].
- 3 msze (nr 1 d-moll, nr 2 e-moll, nr 3 f-moll), psalmy, motety
- Te Deum – na 4 głosy solowe, chór, orkiestrę i organy.
- Requiem d-moll (1849)
Symfonie
| SYMFONIE | ||||||
| Tytuł | Nazwa | Tonacja | Kompozycja, Rewizje | Trwanie | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Symfonia szkolna | « 00 » | f-moll | 1863 | 40-45 minut | ||
| Symfonia nr 0 | « Die Nullte », « Zerowa » | d-moll | 1869 | 45-55 minut | ||
| Symfonia nr 1 | c-moll | 1866, 1891 | 45-55 minut | |||
| Symfonia nr 2 | c-moll | 1872, 1876 | 65-75 minut | |||
| Symfonia nr 3 | « Wagnerowska » | d-moll | 1877, 1889 | 70-80 minut | ||
| Symfonia nr 4 | « Romantyczna » | Es-dur | 1880, 1888 | 65-80 minut | ||
| Symfonia nr 5 | B-dur | 1876 | 75-80 minut | |||
| Symfonia nr 6 | A-dur | 1881 | 55–65 minut | |||
| Symfonia nr 7 | E-dur | 1883 | 60-75 minut | |||
| Symfonia nr 8 | c-moll | 1887, 1890 | 75-90 minut | |||
| Symfonia nr 9 | (niedokończona) | d-moll | 1896 | 55-65 minut | ||
Przypisy
- ↑ a b c d e Biografia Antona Brucknera na stronie allmusic.com. allmusic.com. [dostęp 2011-05-17]. (ang.).
- ↑ a b c d Anton Bruckner, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ a b c d Classical Net – Basic Repertoire List – Bruckner, „Classical Net” [dostęp 2017-06-30] (ang.).
- ↑ Benjamin M. Korstvedt: Anton Bruckner: Symphony No. 8. Cambridge: Cambridge University Press, 2000, s. 16. ISBN 0-521-63226-9.
- ↑ Hawkshaw, Paul. The Date of Bruckner’s “Nullified” Symphony in D minor, 19th-Century Music, VI, nr 3, 1983, s. 252–263.
Linki zewnętrzne
- Partytury do utworów Antona Brucknera w serwisie Polona.pl
- ISNI: 0000 0001 0907 8179
- VIAF: 61731160
- LCCN: n79145901
- GND: 118515799
- NDL: 00620430
- LIBRIS: 31fhb7pm4gbmls9
- BnF: 138919205
- SUDOC: 030738822
- SBN: UFIV105795
- NLA: 35023029
- NKC: jn20000601042
- BNE: XX995779
- NTA: 069422664
- BIBSYS: 90051284
- CiNii: DA04024973
- Open Library: OL1422285A
- PLWABN: 9810664315505606
- NUKAT: n97063217
- J9U: 987007259006205171
- PTBNP: 28125
- CANTIC: a10455012
- LNB: 000037599
- NSK: 000048253
- BNA: 000035367
- CONOR: 6926435
- ΕΒΕ: 85639
- BLBNB: 000622015
- KRNLK: KAC199639293
- LIH: LNB:V*159892988;=Bt
- RISM: pe73272
- WorldCat: lccn-n79145901
Media użyte na tej stronie
Autor: LuigiXIV, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Cavaliere dell'Ordine Imperiale di Francesco Giuseppe (Austria)
An audio speaker emitting sound waves, in the Gnome style
Anton Bruckner osztrák zeneszerző és orgonaművész
Anton Bruckner (photo by Joseph Löwy, Vienna 1854)
w:Ave Maria, performed by The w:United States Navy Band's Sea Chanters ensemble