Anton Moeliono

Anton Moeliono
Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1929
Bandung

Data i miejsce śmierci

25 lipca 2011
Dżakarta

Zawód, zajęcie

językoznawca

Narodowość

indonezyjska

Anton Moeliono (ur. 21 lutego 1929 w Bandungu, zm. 25 lipca 2011 w Dżakarcie[1]) – indonezyjski językoznawca, kodyfikator języka i ortografii indonezyjskiej[2].

W 1958 r. ukończył studia licencjackie na Wydziale Literatury Uniwersytetu Indonezyjskiego, a w 1965 r. uzyskał magisterium z językoznawstwa ogólnego na Uniwersytecie Cornella[3]. W 1971 r. podjął studia podyplomowe na Uniwersytecie w Lejdzie[3]. Doktoryzował się w 1981 r. na Uniwersytecie Indonezyjskim[4]. Od 1982 r. piastował tam stanowisko profesora[3].

W latach 70. występował w programie telewizyjnym Siaran Pembinaan Bahasa Indonesia (na antenie TVRI), promującym kultywację języka indonezyjskiego, dzięki czemu stał się znany szerszej publiczności[5][4]. Odegrał ważną rolę w reformie indonezyjskiej ortografii i wypracowaniu tzw. udoskonalonych norm pisowni (EYD)[5][6]. Język indonezyjski popularyzował także za pośrednictwem kolumny Santun Bahasa, publikowanej na łamach gazety „Kompas” (1968–1971)[5].

Zajmował się ustalaniem terminologii indonezyjskiej, wykorzystując do tego materiały pochodzące z klasycznego języka malajskiego i miejscowych języków indonezyjskich[4]. Jako normatywista był znany z dążeń purystycznych; sam jednak twierdził, że nie ma nic przeciwko eufonicznym pożyczkom[5]. Wiele zaproponowanych przez niego wyrazów utrwaliło się w słownictwie języka indonezyjskiego, np. lugas, canggih, pemirsa. Jako członek gremium Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa doprowadził do sporządzenia dwóch fundamentalnych publikacji: słownika języka indonezyjskiego (Kamus Besar Bahasa Indonesia, 1988) oraz normatywnej gramatyki (Tata Bahasa Baku Bahasa Indonesia, 1988)[4].

Wybrana twórczość

  • Fonologi Bahasa Nias Utara (1958)
  • On Grammatical Categories in Indonesian (1964)
  • Edjaan Baru Bahasa Indonesia (1967)
  • Bahasa Indonesia dan Pembakuannya: Suatu Tinjauan Linguistik (1969)
  • Ciri-Ciri Bahasa Indonesia yang Baku (1976)
  • Santun Bahasa (1984)
  • Peranan Bahasa Pembangunan (1988)
  • Pedoman Pengembangan Istilah (1988)

Przypisy

  1. Anton Moeliono Telah Berpulang, Kompas.com, 26 lipca 2011 [dostęp 2019-12-01] (indonez.).
  2. Anton M. Moeliono: Pembaku dan Perawan Bahasa Indonesia Anton M. Moeliono, Universitas Katolik Indonesia Atma Jaya [dostęp 2019-12-01] (indonez.).
  3. a b c Anton M. Moeliono, Badan Pengembangan Bahasa dan Perbukuan [dostęp 2019-12-01] (indonez.).
  4. a b c d Achadiati, In memoriam Professor Emeritus Anton M. Moeliono Bandung, 21 February 1929 – Jakarta, 25 July 2011, „Wacana”, 13 (2), 2011, s. 393–396, DOI10.17510/24076899-01302017, ISSN 1411-2272 (ang.).
  5. a b c d Anton Moeliono: A warrior for language, Bahasakita.com, 28 lipca 2011 [dostęp 2019-12-02] (ang.).
  6. Pakar Bahasa Indonesia Anton Moeliono Tutup Usia, Tempo, 26 lipca 2011 [dostęp 2019-12-01] (indonez.).