Antoni Andrzej Zalewski

Antoni Andrzej Zalewski
Data i miejsce urodzenia

30 listopada 1897
Warszawa

Data i miejsce śmierci

1 marca 1986
Partridge Green, Horsham, West Sussex, Anglia

Poseł na Sejm Litwy Środkowej
Okres

od 1922
do 1922

Poseł na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)
(II Rzeczypospolitej)
Okres

od 1922
do 1922

Konsul RP w Olsztynie
Okres

od 1934
do 1936

Poprzednik

Józef Gieburowski

Następca

Bohdan Jałowiecki

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Antoni Andrzej Zalewski (ur. 30 listopada 1897 w Warszawie, zm. 1 marca 1986 w Partridge Green, Horsham, West Sussex, Anglia) – polski taternik i alpinista, polityk, poseł na Sejm Litwy Środkowej i poseł na Sejm Ustawodawczy, urzędnik konsularny i dyplomata, zakonnik.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Konstantego i Zofii z Winckowskich[1]. Absolwent Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie (1917). Od 1911 roku działał w harcerstwie, był członkiem OMN. W 1914 roku służył w Wolnej Szkole Wojskowej, od 1916 roku był w POW (w Warszawie i Żelechowie)[1]. Od 1918 służył w Straży Kresowej na Podlasiu[1]. W listopadzie 1918 roku brał udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie[1]. W 1918 wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, w którym służył do 1920 roku[1]. Był członkiem „Zet”-u i Związku Patriotycznego[2].

Był posłem na Sejm Wileński (1922), następnie delegowanym do Sejmu Ustawodawczego (1922)[3].

Tablica w Gdańsku upamiętniająca nadanie w 1998 obrońcom poczty honorowego obywatelstwa Gdańska

Od 1929 roku wykonywał również obowiązki nauczyciela i dziennikarza. Od 1923 roku uprawiał taternictwo w Tatrach, oraz alpinizm we francuskich Alpach (1929–1930).

1 lutego 1930 roku wstąpił do polskiej służby zagranicznej, pełniąc m.in. obowiązki attaché konsularnego w Olsztynie (1930–1932), pracownika ambasady w Berlinie (1933–1934), wicekonsula i konsula w Olsztynie (1 lipca 1934 – 30 listopada 1936)[4], prowizorycznego radcy Komisariatu Generalnego RP w Gdańsku (od 1 grudnia 1936)[5].

Był jednym z obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku (1939), po aresztowaniu więziony przez Gestapo, i wymieniony na wziętego do niewoli generała niemieckiego. Walczył potem w WP, m.in. pod Dunkierką i w bitwie o Narwik. W 1946 roku wstąpił w Anglii do zakonu kartuzów, przebywając w kartuzji St. Hughs (St. Hughs Charterhouse) pod Horsham, i tam zmarł.

Na epizodach Antoniego Zalewskiego oparł częściowo jedną ze swych powieści („Na tropach Smętka”) Melchior Wańkowicz.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Łoza 1938 ↓, s. 832.
  2. ↑ Nowacki 1996 ↓, s. 566.
  3. ↑ Profil Antoniego Zalewskiego na stronie „Parlamentarzyści” Biblioteki Sejmowej [dostęp 2016-12-04].
  4. ↑ Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 113.
  5. ↑ Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 239.

Bibliografia

  • Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa: Stowarzyszenie „Samopomoc Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej”, 1938.
  • Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
  • Małgorzata Szostakowska, Antoni Andrzej Zalewski – konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Olsztynie w latach 1934–1936, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 1–2, 1986, s. 49–62 [dostęp 2016-12-04].
  • Tadeusz Wacław Nowacki (red.): ZET w walce o niepodległość i budowę państwa – szkice i wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-12142-4.
  • Zalewski Antoni Andrzej, z-ne.pl [dostęp 2016-12-04].

Media użyte na tej stronie

Plaque commemorating the conferment of the honourable citizenship of Gdańsk to defenders of the Polish Post Office - 1.jpg
Tablica upamiętniająca nadanie honorowego obywatelstwa miasta Gdańska obrońcom Poczty Polskiej, na murze dawnego dziedzińca poczty.