Antoni August Matakiewicz

Antoni August Matakiewicz
Ilustracja
Antoni Matakiewicz (przed 1911)
Data i miejsce urodzenia

18 września 1873
Niepołomice

Data i miejsce śmierci

16 września 1937
Nowy Sącz

Poseł do austriackiej Rady Państwa XII kadencji
Okres

od 17 lipca 1911
do 28 października 1918

Przynależność polityczna

Stronnictwo Prawicy Narodowej (potem Związek Katolicko-Społeczny)

poseł na Sejm Ustawodawczy i Sejm I kadencji II RP
Okres

od 1919
do 1927

Przynależność polityczna

Związek Katolicko-Narodowy

Odznaczenia
Medal Niepodległości

Antoni August Matakiewicz (ur. 18 września 1873 w Niepołomicach, zm. 16 września 1937 w Nowy Sączu) – polski prawnik, polityk katolicko-ludowy i sanacyjny, poseł do austriackiej Rady Państwa i do Sejmu RP.

Działalność zawodowa i publiczna

Syn sędziego Antoniego i Augusty z Kołodziejów, wnuk Antoniego Mikołaja, brat Maksymiliana. W 1891 roku ukończył Gimnazjum Św. jacka w Krakowie, w 1897 roku ukończył studia na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego z tytułem dr praw. Następnie pracował w sądownictwie, najpierw jako auskultant Sądu Krajowego w Krakowie (1897–1898), następnie był adiunktem Sądu Powiatowego w Żabnie (1899–1906), sędzią powiatowym w Wojniczu (1907–1908) i naczelnikiem Sądu Powiatowego w Tuchowie (1909–1911)

Aktywny politycznie i społecznie. Działacz i organizator gniazd Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i kół Towarzystwa Szkoły Ludowej w Żabnie i Wojniczu. Najpierw związany ze Stronnictwem Prawicy Narodowej z ramienia którego w czerwcu 1911 kandydował przeciwko Wincentemu Witosowi, dzięki poparciu administracji został wybrany jako poseł mniejszości. Poseł do austriackiej Rady Państwa XII kadencji (17 lipca 1911 – 28 października 1918) z okręgu wyborczego nr 42 Radłów-Wojnicz-Zakliczyn-Tarnów-Tuchów[1]. Członek Koła Polskiego w Wiedniu. W parlamencie nie wykazał się szczególną aktywnością.

W czasie I wojny światowej pełnił służbę wojskową w 40 pułku piechoty jako por. i komendant odcinka obrony linii kolejowej Biała-Ciężkowice (1 sierpnia 1914 – 8 lipca 1916) następnie był komendantem dworca w Lublinie (9–28 lipca 1916). Przeniesiony do żandarmerii służył w komendzie miasta Lwowa (sierpień-wrzesień 1916). Potem służył kolejno: w kompanii rezerwowej 13. pp w Nowym Sączu (6 października – 3 listopada 1916), jako referent handlowy w dowództwie XIX Korpus w Skutari (8–12 listopada 1916), awansowany na kapitana oficer sądowy w Komendzie Wojskowej w Krakowie (17 listopada 1916 – 4 stycznia 1917) i sędzia śledczy przy Sądzie Wojskowym w Krakowie (5 stycznia – 31 października 1918)[2]. Po otwarciu parlamentu w Wiedniu, w 1917 wystąpił ze Stronnictwa Prawicy Narodowej i związał się ze Związkiem Katolicko-Społecznym Jana Potoczka – działającego pod protektoratem biskupa tarnowskiego Leona Wałegi

W wyborach do Sejmu Ustawodawczego w styczniu 1919 został M. wybrany posłem z okręgu nr 42: Tarnów-Brzesko-Bochnia-Dąbrowa jako czołowy kandydat listy nr 2: Polskiego Związku Katolicko-Narodowego, Od sierpnia 1919 był prezesem Klubu Katolicko-Ludowego[3]. W wyborach sejmowych w listopadzie 1922 otrzymał M. po raz trzeci mandat poselski w tym samym okręgu (nr 45) Tarnów-Pilzno-Brzesko jako czołowy kandydat listy nr 12: Polskie Centrum (ze Stronnictwa Katolicko-Ludowego). W Sejmie II kadencji prezes powtórnie Klubu Katolicko-Ludowego.

Po zamachu majowym opowiedział się za sanacją. W 1928 roku założyciel i pierwszy prezes „Strzelca” w Tuchowie. Wykluczony ze Stronnictwa Katolicko-Ludowego, przeszedł po wyborach w 1928 roku do Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Od 1930 roku wiceprezes Sądu Okręgowego w Krakowie. Po przejściu na emeryturę w 1933 roku notariusz w Nowym Sączu.

Zarządzeniem prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 17 września 1932 został odznaczony Krzyżem Niepodległości za pracę w dziele odzyskania niepodległości[4]. Honorowy obywatel Wojnicza i Żabna. Pochowany na cmentarzu w Nowym Sączu. Od 1926 był żonaty z Zofią Łazarską.

Przypisy

  1. ↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, s. 435
  2. ↑ Sejm RP – Biblioteka Sejmowa – baza elektroniczna Parlamentarzyści – Antoni August Matakiewicz online
  3. ↑ Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, Poznań 1920, s. 200, 202, 280, 289;
  4. ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.

Bibliografia

  • Czesław Lechicki, Matakiewicz Antoni August (1873–1937), Polski Słownik Biograficzny, t. 20, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, s. 170-171.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie