Antoni Barański

Antoni Barański
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1850
Lisko

Data i miejsce śmierci

26 stycznia 1915
Lwów

profesor zwyczajny
Uczelnia

C.K. Szkoła Weterynaryjna we Lwowie

Okres zatrudn.

1881–1906

Antoni Barański (ur. 1 stycznia 1850 w Lisku, zm. 26 stycznia 1915 we Lwowie) – polski doktor medycyny, lekarz i profesor weterynarii.

Życiorys

Urodził się 1 stycznia 1850 w Lisku[1][2][3]. Pochodził z rodziny Barańskich, zamieszkującej w tym mieście[4].

Studiował medycynę w Krakowie i w Wiedniu, gdzie w 1874 uzyskał stopień doktora doktora wszech nauk lekarskich[1][3][5][3]. Od 1876 odbywał studia weterynarii w Instytucie Weterynaryjnym w Wiedniu, gdzie w 1879 otrzymał tytuł lekarza weterynarii[1][5][3]. Od 1877 do 1878 był lekarzem armii imperium osmańskiego[6]. Od 1879 przez dwa lata pracował jako lekarz dla ludności oraz weterynarz okręgowy w bośniackiej Tuzli[1][3]. Na przełomie 1880/1881 krótkotrwale był docentem i wykładowcą nauk weterynaryjnych w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego[2][3]. W tym roku był współzałożycielem C.K. Szkoły Weterynaryjnej we Lwowie, w której był jednym trzech profesorów-twórców uczelni (prócz prof. Piotra Seifmana i Henryka Kady'iego) i objął tam stanowisko kierownika Instytutu Produkcji Zwierzęcej i Fizjologii (1881-1884), następnie prowadził Zakład Hodowli Zwierząt (1884-1905), był wykładowcą hodowli zwierząt (produkcji zwierzęcej), fizjologii, farmakologii i nauki o oględzinach bydła i mięsa, akuszerii, weterynarii sądowej, a ponadto szefował tamtejszej bibliotece (1881–1889)[3][6][2][5]. Pracował jako profesor zwyczajny[3]. W 1886 był współzałożycielem czasopisma „Przegląd Weterynarski”, którego został pierwszym redaktorem[2]. Członek i działacz Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członek jego Komitetu (10 lipca 1883–13 czerwca 1893)[7]. W 1906 odszedł na emeryturę[2][5].

W zakresie swojej pracy naukowej badał np. rasy bydła krajowego, dziedziczenie umaszczenia u bydła, dziedziczenie wad u koni, opisywał historię weterynarii, lecznictwa zwierząt, hodowli zwierząt domowych, ustawodawstwo weterynaryjne[2]. Był autorem ok. 60 prac naukowych, także w języku niemieckim[2][1]. Podczas pobytu w Tuzli publikował prace np. o księgosuszu[1]. Był autorem kilku podręczników dla studentów weterynarii i rolnictwa[3]. Zajmował się opracowaniem i wytwarzaniem szczepionki przeciw ospie, celem której wspólnie z Pawłem Kretowiczem założył zakład krowiankowy we Lwowie[1][4][2][3].

Zmarł 26 stycznia 1915 we Lwowie[1].

Publikacje

  • Anleitung zur Viehund Fleischbeschau, für Stadt- und Bezirksärzte, Thierärzte, Sanitätsbeamte, sowie besonders zum Gebrauche für Physikats-Candidaten, von (1880)[8]
  • Leitfaden der Veterinär-Polizei für Stadtund Bezirksärzte, Thierärzte, Sanitäts-Beamte, sowie fur Physikats-Candidaten (1881)[8]
  • Oszustwa w handlu końmi (1882)[8]
  • Chów koni, poprzedzony wykładem ogólnych zasad hodowli zwierząt gospodarskich, z 21 rycinami najcelniejszych ras koni mianowicie krajowych, przez Jul. Kossaka, Część I i II (1883)[9][8]
  • Die Zähmung unserer Hausthiere (1884)[8]
  • Handbuch sämmtlicher Veterinärgesetze und Verordnungen, die in Oesterreich-Ungarn und Bosnien giltig sind (1884)[8]
  • Geschichte der Thierzucht und Thiermedizin im Alterthum (1886)[2]
  • Gruda z brahy, podręczniki gospodarskie nr. 1 (1886)[8]
  • Geschichte der Thierzucht und Thiermedicin im Alterthum (1886)[8]
  • Historya bydła krajowego, zesz. I. Badania dotyczące ras i hodowli bydła w ubiegłych wiekach (1887)[8]
  • Mały podręcznik weterynaryi (1888)[8]
  • Żywienie bydła (1889)[8]
  • Konie gospodarskie ich wychów i utrzymanie (1889)[8][10]
  • Thierproduktion. I Teil: Naturgeschichte und Racenlehre der Hausthiere (1890)[8][10]
  • Die vorgeschichtliche Zeit im Lichte der Hausthiercultur (1897)[8]

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Konrad Millak. Polacy w nauce i służbie weterynaryjnej u obcych. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 2/2, s. 313, 1957. 
  2. ↑ a b c d e f g h i Antoni Barański. onet.pl. [dostęp 2017-11-19].
  3. ↑ a b c d e f g h i j Nasze korzenie. W: Andrzej Kotecki, Tadeusz Szulc, Jakub Tyszkiewicz: Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, 2011, s. 23, 27, 30, 32, 34. ISBN 978-83-7717-058-8.
  4. ↑ a b Józef Budziak. Leskie cmentarze. „Nowiny”. Nr 255, s. 4, 31 października, 1, 2 listopada 1986. 
  5. ↑ a b c d Lesław Lewandowski: Akademia Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. lwow.home.pl. [dostęp 2017-11-19].
  6. ↑ a b Remigiusz Węgrzynowicz: Weterynaria we Lwowie. cracovia-leopolis.pl. [dostęp 2017-11-19].
  7. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1883, s. 559; 1884, s. 543; 1885, s. 543; 1886, s. 543; 1887, s. 544; 1888, s. 545; 1889, s. 636; 1890, s. 636; 1891, s. 636; 1892, s. 637; 1893, s. 637.
  8. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Estreicher. estreicher.uj.edu.pl. [dostęp 2017-11-19].
  9. ↑ Aleksandra Szymańska, Joanna Szymańska-Radziewicz, Ewa Mioduszewska: Skarby w zbiorach CBR. rme.cbr.net.pl. [dostęp 2017-11-19].
  10. ↑ a b Antoni Barański. interia.pl. [dostęp 2017-11-19].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Antoni Barański (1850-1915).jpg
Antoni Barański (1850-1915)