Antoni Browarczyk
Antoni Browarczyk (ur. 21 października 1961 w Gdańsku, zm. 17 grudnia 1981 tamże) – jedna z pierwszych i najmłodszych ofiar stanu wojennego w Polsce.
Życiorys
Był kibicem Lechii Gdańsk, uczestnikiem duszpasterstwa dominikańskiego, angażował się w rozwieszanie plakatów „Solidarności”. W działalność przeciwko wprowadzenia stanu wojennego aktywnie włączył się już 13 grudnia 1981 roku. W nocy z 13/14 grudnia 1981 roku był świadkiem aresztowań działaczy „Solidarności”. 16 grudnia uczestniczył w walkach ulicznych w Gdańsku. 17 grudnia został śmiertelnie postrzelony w głowę przez funkcjonariusza Milicji Obywatelskiej. Został pochowany na gdańskim Cmentarzu Łostowickim[1].
13 grudnia 2008 Antoni Browarczyk został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce[2].
Okoliczności śmierci
17 grudnia 1981, powracając do domu z praktyki w zakładzie elektromechanicznym, Antoni Browarczyk natrafił na demonstrację pod gdańską siedzibą Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[3]. Mimo że nie wziął w niej udziału, został trafiony w głowę wystrzelonym pociskiem[4].
Jego ciało zostało przetransportowane do Szpitala Wojewódzkiego w Gdańsku. Ławka uliczna, na której go przenoszono, została obrzucona petardami. W szpitalu stwierdzono uszkodzenie rdzenia kręgowego i pnia mózgu. W wyniku resuscytacji przywrócono krążenie krwi, ale Browarczyk pozostał w stanie śmierci klinicznej. Zmarł sześć dni później (23 grudnia), jednak najbliższa rodzina, która przedostała się do szpitala dzień po tragedii, twierdzi, że śmierć była natychmiastowa[5]. Ciało zmarłego nie zostało wydane rodzinie, dopiero po dwóch tygodniach rodzina otrzymała zgodę na pogrzeb, który odbył się 31 grudnia 1981 roku.
Bezpośredni sprawca zabójstwa nie został nigdy odkryty[5].
Upamiętnienie
W 2011 powstała inicjatywa budowy pomnika upamiętniającego Antoniego „Tolka” Browarczyka i pozostałe gdańskie ofiary stanu wojennego. Kibice Lechii Gdańsk aktywnie zaangażowali się w akcję zbierania podpisów poparcia dla tej inicjatywy[6]. Odsłonięcie pomnika nastąpiło 13 grudnia 2016[7].
Przypisy
- ↑ Wyszukiwarka miejsca pochówku w Gdańsku, Gdański Zarząd Dróg i Zieleni.
- ↑ Odznaczenie dla jednej z pierwszych ofiar stanu wojennego, prezydent.pl, 13 grudnia 2008 [dostęp 2022-01-26].
- ↑ Milczący świadkowie [dostęp 2009-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-18].
- ↑ Piotr Lipiński, Ofiary stanu wojennego i lat następnych do 1989, Wyborcza.pl, 12 grudnia 2006 [dostęp 2009-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2008-05-15].
- ↑ a b Ewa Górska, Jeden z pięćdziesięciu sześciu, niedziela.pl, sierpień 2007 [dostęp 2009-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-11].
- ↑ Poprzyj tablicę dla śp. Tolka Browarczyka przed meczem z Górnikiem, Stowarzyszenie kibiców Lechii Gdańsk, 11 września 2011 [dostęp 2011-09-11] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-15].
- ↑ Ewa Karendys, 13 grudnia odsłonięcie pomnika Antoniego Browarczyka w Gdańsku, Wyborcza.pl, 29 listopada 2016.
Media użyte na tej stronie